Πρωτογενές έλλειμμα 4,843 δισ. ευρώ αντί για πλεόνασμα 43 εκατ. ευρώ παρουσιάζουν τα οριστικά στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού Προϋπολογισμού στο α’ πεντάμηνο της χρονιάς. Λόγω πανδημίας άνοιξε «τρύπα» 4,886 δισ. ευρώ έναντι του στόχου στον Προϋπολογισμό που είχε ψηφιστεί τον Δεκέμβριο.
Αυτό είναι το αποτέλεσμα των εκτάκτων δαπανών για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού, αλλά και των αναστολών πληρωμής φόρων στους οικονομικά πληγέντες από την πανδημία.
Παρά ταύτα όμως, ο κρατικός Προϋπολογισμός δείχνει αξιοσημείωτες αντοχές αφού τον μήνα Μάιο, το υπουργείο Οικονομικών κατάφερε να βάλει τελικά στα κρατικά ταμεία, τα δύο στα τρία ευρώ που σχεδίαζε να εισπράξει από φόρους τον συγκεκριμένο μήνα, όπως προέβλεπε ο Προϋπολογισμός πριν τον κορωνοϊό.
Καθώς οι εισπράξεις του Μαΐου αποτυπώνουν την οικονομική δραστηριότητα και τους έμμεσους φόρους του μηνός Απριλίου όπου κατά 80% σχεδόν ήταν όλα κλειστά, η πτώση στις εισπράξεις φόρων θα μπορούν να ήταν πολύ μεγαλύτερη.
Ωστόσο στα έσοδα από φόρους, η πτώση ήταν μόλις 35,5%. Αναμένονταν 3,412 δισ. τον Μάιο, αλλά ανήλθαν σε 2,200 δισ. ευρώ, με απώλειες 1,212 δισ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2020. Σε σχέση όμως με τις επικαιροποιημένες μηνιαίες εκτιμήσεις που περιλαμβάνονται στο Πρόγραμμα Σταθερότητας, τα έσοδα από φόρους είναι μειωμένα για το μήνα Μάιο 2020 κατά 287 εκατ. ευρώ.
Σε καμία κύρια κατηγορία εσόδων δεν σημειώθηκε αύξηση έναντι του στόχου τον Μάιο 2020.
Αντίθετα, μειωμένες έναντι του στόχου ήταν τον Μάιο 2020 κυρίως οι εξής κατηγορίες εσόδων:
α) ΦΠΑ στα πετρελαιοειδή και στα παράγωγα αυτών κατά 71 εκατ. ευρώ,
β) ΦΠΑ καπνικών προϊόντων κατά 16 εκατ. ευρώ,
γ) ΦΠΑ λοιπών προϊόντων και υπηρεσιών κατά 555 εκατ. ευρώ,
δ) ΕΦΚ ενεργειακών προϊόντων κατά 53 εκατ. ευρώ,
ε) ΕΦΚ καπνικών προϊόντων κατά 47 εκατ. ευρώ,
στ) ΕΦΚ λοιπών προϊόντων κατά 36 εκατ. ευρώ,
ζ) Φόροι επί χρηματοοικονομικών και κεφαλαιακών συναλλαγών κατά 19 εκατ. ευρώ,
η) Φόροι ταξινόμησης οχημάτων κατά 16 εκατ. ευρώ,
θ) Λοιποί φόροι επί συγκεκριμένων υπηρεσιών κατά 55 εκατ. ευρώ,
ι) Φόροι και δασμοί επί εισαγωγών κατά 11 εκατ. ευρώ,
ια) Τακτικοί φόροι ακίνητης περιουσίας κατά 18 εκατ. ευρώ,
εκ των οποίων : ΕΝΦΙΑ κατά 15 εκατ. ευρώ,
ιβ) Λοιποί φόροι επί παραγωγής κατά 26 εκατ. ευρώ,
ιγ) Φόρος εισοδήματος πληρωτέος από Φυσικά Πρόσωπα (ΦΠ) κατά 178 εκατ. ευρώ,
ιδ) Φόρος εισοδήματος πληρωτέος από εταιρίες (ΝΠ) κατά 39 εκατ. ευρώ,
ιε) Λοιποί φόροι εισοδήματος κατά 14 εκατ. ευρώ,
ιστ) Φόροι κεφαλαίου κατά 14 ή εκατ. ευρώ,
ιζ) Λοιποί τρέχοντες φόροι κατά 32 εκατ. ευρώ,
ιη) Μεταβιβάσεις κατά 29 εκατ. ευρώ,
ιθ) Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών κατά 23 εκατ. ευρώ,
κ) Λοιπά τρέχοντα έσοδα κατά 52 εκατ. ευρώ
εκ των οποίων : Eπιστροφές δαπανών κατά 13 εκατ. ευρώ.
Επιπλέον το κράτος έδωσε και 103 εκατ. ευρώ περισσότερες επιστροφές εσόδων τον μήνα Μάιο αφού σχεδίαζε να δώσει 347 εκατ. ευρώ αλλά τελικώς ανήλθαν σε 450 εκατ. ευρώ (+29,7%).
Συνολικά στο α’ πεντάμηνο, σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους:
– Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 16,029 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 2,712 δισ. ευρώ ή 14,5% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2020,
– Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 17,804 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 2,502 δισ. ευρώ ή 12,3% έναντι του στόχου.
– Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 15,471 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 2,225 εκατ. ευρώ ή 12,6% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2020. Ωστόσο, σε σύγκριση με τις επικαιροποιημένες εκτιμήσεις για την περίοδο Ιανουαρίου – Μαΐου 2020 που περιλαμβάνονται στο Πρόγραμμα Σταθερότητας το οποίο κατατέθηκε στην Ε.Ε. στις 30 Απριλίου 2020 και οι οποίες περιέχουν τις επιπτώσεις των μέτρων για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης, τα έσοδα από φόρους είναι αυξημένα κατά 232 εκατ. ευρώ.
Ειδικότερα, την περίοδο Ιανουαρίου-Μαΐου 2020 αύξηση έναντι του στόχου παρατηρήθηκε μόνο στην κύρια κατηγορία των Μεταβιβάσεων κατά 216 εκατ. ευρώ ή 15,8%.
Μειωμένα έναντι του στόχου την ίδια περίοδο ήταν τα έσοδα στις κάτωθι βασικές κατηγορίες:
α) ΦΠΑ στα πετρελαιοειδή και στα παράγωγα αυτών κατά 208 εκατ. ευρώ ή 25,2%,
β) ΦΠΑ καπνικών προϊόντων κατά 14 εκατ. ευρώ ή 5,7%,
γ) ΦΠΑ λοιπών προϊόντων και υπηρεσιών κατά 882 εκατ. ευρώ ή 14,2 %,
δ) ΕΦΚ ενεργειακών προϊόντων κατά 190 εκατ. ευρώ ή 10,8%,
ε) ΕΦΚ καπνικών προϊόντων κατά 39 εκατ. ευρώ ή 4,7%,
στ) ΕΦΚ λοιπών προϊόντων κατά 67 εκατ. ευρώ ή 29,6%,
ζ) Φόροι με μορφή χαρτοσήμου κατά 26 εκατ. ευρώ ή 29,7%,
η) Φόροι επί χρηματοοικονομικών και κεφαλαιακών συναλλαγών κατά 48 εκατ. ευρώ ή 25,9%,
θ) Φόροι ταξινόμησης οχημάτων κατά 46 εκατ. ευρώ ή 37,4%,
ι) Λοιποί φόροι επί συγκεκριμένων υπηρεσιών κατά 72 εκατ. ευρώ ή 10,4%,
ια) Λοιποί φόροι επί αγαθών κατά 11 εκατ. ευρώ ή 34,7%,
ιβ) Φόροι και δασμοί επί εισαγωγών κατά 19 εκατ. ευρώ ή 15,2%,
ιγ) Τακτικοί φόροι ακίνητης περιουσίας κατά 69 εκατ. ευρώ ή 13,8%,
εκ των οποίων : ΕΝΦΙΑ κατά 63 εκατ. ευρώ ή 13,4%,
ιδ) Φόρος εισοδήματος πληρωτέος από Φυσικά Πρόσωπα (ΦΠ) κατά 386 εκατ. ευρώ ή 10,2%,
ιε) Φόρος εισοδήματος πληρωτέος από εταιρίες (ΝΠ) κατά 37 εκατ. ευρώ ή 10,2%,
ιστ) Λοιποί φόροι εισοδήματος κατά 18 εκατ. ευρώ ή 4,1%,
ιζ) Φόροι κεφαλαίου κατά 35 ή εκατ. ευρώ 36,2%,
ιη) Λοιποί τρέχοντες φόροι κατά 53 εκατ. ευρώ ή 9,8%,
ιθ) Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών κατά 114 εκατ. ευρώ ή 40,5%,
κ) Λοιπά τρέχοντα έσοδα κατά 67 εκατ. ευρώ ή 10,8%,
εκ των οποίων : Eπιστροφές δαπανών κατά 31 εκατ. ευρώ ή 21,1%,
κα) Πωλήσεις παγίων περιουσιακών στοιχείων κατά 312 εκατ. ευρώ ή 99,5%.
Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 1,775 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 209 εκατ. ευρώ από το στόχο (1,565 δισ. ευρώ).
Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 1,294 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 117 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.
Στο σκέλος των δαπανών για το α΄πεντάμηνο συνολικά, οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού Ιανουαρίου – Μαΐου 2020 ανήλθαν στα 23,523 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 2,271 δισ. ευρώ έναντι του στόχου (21,252 δισ. ευρώ). Οι κυριότερες αιτίες της εμφανιζόμενης απόκλισης είναι:
α) η δαπάνη αποζημίωσης ειδικού σκοπού λόγω της πανδημίας του COVID-19 ύψους περίπου 747 εκατ. ευρώ (μισθωτών και επιστημόνων), η οποία πληρώθηκε από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων (κατηγορία μεταβιβάσεων),
β) οι αυξημένες εκροές του ΠΔΕ κατά 1.760 εκατ. ευρώ κυρίως λόγω των δαπανών για αποζημίωση ειδικού σκοπού επιχειρήσεων και αυτοαπασχολούμενων και των δαπανών για επιδότηση τόκων δανείων μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων λόγω της πανδημίας του COVID-19 και
γ) οι αυξημένες πληρωμές για τόκους κατά 97 εκατ. ευρώ.
Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου – Μαΐου 2020 παρουσιάζονται αυξημένες σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019 κατά 1,578 δισ. ευρώ, λόγω του ΠΔΕ, το οποίο παρουσίασε αυξημένη δαπάνη κατά 2,195 δισ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, κυρίως λόγω των προαναφερόμενων αιτιών.
Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο του Μαΐου 2020 ανήλθαν στα 5.351 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται αυξημένες κατά 1.207 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (4.144 εκατ. ευρώ), κυρίως λόγω των αυξημένων εκροών ΠΔΕ κατά 1.102 λόγω της πανδημίας του COVID-19.
