Γράφει ο Γιάννης Κουτρουμπής
Follow @j_koutroubis
Εν μέσω των εξελίξεων σε ότι αφορά την διαπραγμάτευση και την συμφωνία των 8 δις ευρώ που έχει προτείνει η Κυβέρνηση στους δανειστές, ήρθε την Τετάρτη μία απόφαση που αφορά την νομιμότητα της κατάσχεσης των καταθέσεων επιχειρηματιών λόγω της μη απόδοσης ΦΠΑ και συγκεκριμένα για τα ποσά που ανέρχονται από τα 150000 ευρώ και άνω.
Το ΣτΕ δέχθηκε ότι όταν υπάρχουν βάσιμες υπόνοιες για μεγάλη φοροδιαφυγή (μη απόδοση ΦΠΑ άνω των 150.000 ευρώ), οι Αρχές μπορούν να αρνούνται τη χορήγηση βεβαιώσεων (π.χ. φορολογικής ενημερότητας) ή πιστοποιητικών αναγκαίων για τη μεταβίβαση περιουσιακών στοιχείων και ταυτόχρονα να ελέγχουν τραπεζικές καταθέσεις, επενδυτικούς λογαριασμούς κ.λπ., δεσμεύοντας μέχρι και το 50%.
Παρόλα αυτά το Συμβούλιο της Επικρατείας έθεσε ένα όριο, καθώς έκρινε ότι τα δικαστήρια οφείλουν να ελέγχουν αν τα μέτρα αυτά παραβίασαν την συνταγματική αρχή της αναλογικότητας, διότι δεσμεύθηκαν περιουσιακά στοιχεία πολύ μεγαλύτερα της φορολογικής παράβασης ή για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Το Διοικητικό Πρωτοδικείο ακύρωσε προ 4ετίας δεσμευτικά μέτρα σε βάρος γνωστού κοσμηματοπωλείου (λόγω μη απόδοσης ΦΠΑ περίπου 410.000 ευρώ). Όμως το ΣτΕ χαρακτήρισε νόμιμες τις φορολογικές ενέργειες, κρίνοντας ότι, παρά τον επαχθή χαρακτήρα τους, δεν παραβίασαν τις συνταγματικές αρχές της αναλογικότητας και της οικονομικής – επαγγελματικής ελευθερίας.
Ακόμη, το ΣΤΕ δέχθηκε τη συνταγματικότητα τέτοιων μέτρων, που συμπεριλαμβάνουν άρση τραπεζικού απορρήτου και για κάθε είδους λογαριασμούς, παράγωγα χρηματοοικονομικά προϊόντα, αλλά και για το περιεχόμενο θυρίδων, κρίνοντας ότι έτσι διασφαλίζονται τα συμφέροντα του Δημοσίου, με διατήρηση των περιουσιακών στοιχείων του παραβάτη, πριν να προλάβει να τα μεταβιβάσει ή να αποσύρει καταθέσεις.
Στη συγκεκριμένη υπόθεση, σε έλεγχο κοσμηματοπωλείου εντοπίστηκαν εικονικές αποδείξεις πώλησης και εικονικά τιμολόγια επιστροφής ΦΠΑ στη Β. Ελλάδα και επιβλήθηκαν περιοριστικά μέτρα λόγω μη απόδοσης ΦΠΑ. Η πρωτόδικη ποινική απόφαση ήταν αθωωτική για τα τιμολόγια.
Ο επιχειρηματίας υποστήριξε στο ΣτΕ ότι επιβλήθηκε συλλήβδην συντηρητική κατάσχεση της κινητής περιουσίας της επιχείρησης και των τραπεζικών λογαριασμών της, κατά παράβαση της αρχής της αναλογικότητας, αφού η δέσμευση του 50% των διαθεσίμων της λειτουργεί συνθλιπτικά για τη ρευστότητα, τη λειτουργία, τη φήμη της.
Εν κατακλείδι, η συγκεκριμένη απόφαση διευκολύνει την Κυβέρνηση σε ότι αφορά την κατάσχεση καταθέσεων για με απόδοση ΦΠΑ και συγκεκριμένα για ποσά άνω των 150000 ευρώ, αλλά θα πρέπει οι αρχές που θα εφαρμόσουν ένα τέτοιο μέτρο να προσέχουν αν το άτομο στο οποίο γίνεται κατάσχεση των καταθέσεων είναι από απάτη και όχι από πρόδηλη αδυναμία. Δηλαδή θα πρέπει οι αρχές να βεβαιωθούν πως πρόκειται όντως για απάτη και όχι για κάποια άλλη περίπτωση επιχειρηματία που έχει πληγεί από τη κρίση, σε αυτές τις περιπτώσεις η Κυβέρνηση θα πρέπει να δίνει δεύτερη ευκαιρία.
