Έως το τέλος του 2023 αναμένεται να διατεθούν στην Ελλάδα τα πρώτα κονδύλια από το «πακέτο» στήριξης των περίπου 2,3 δισεκ. ευρώ που ανακοίνωσε η Κομισιόν για την αποκατάσταση των ζημιών που προκάλεσαν οι φυσικές καταστροφές που έπληξαν τη χώρα.
Οι πόροι που θα εκταμιευθούν εντός του τρέχοντος έτους, υπολογίζονται σε 300 – 400 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 250 εκατ. ευρώ θα προέλθουν από αδιάθετα κονδύλια του ΕΣΠΑ της περιόδου 2014 – 2020.
Πρόσθετοι πόροι αναμένονται και από το ΕΣΠΑ της περιόδου 2021- 2027. Με τα σημερινά δεδομένα, το πρόγραμμα «Περιβάλλον- Κλιματική Αλλαγή» προβλεπόταν να χρηματοδοτηθεί με 3,607 δισεκ. ευρώ, το πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα» με 3,885 δισεκ. ευρώ και το Περιφερειακό πρόγραμμα για τη Θεσσαλία με άλλα 554 εκατ. ευρώ.
Με βάση τις δηλώσεις της προέδρου της Κομισιόν κ. Φον Ντερ Λάιεν, 1,5 δισεκ. ευρώ από άλλα προγράμματα αφενός θα ανακατευθυνθούν στα 3 προαναφερθέντα, αφετέρου θα επισπευσθούν οι εκταμιεύσεις.
Όσον αφορά στα 500 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, σύμφωνα με πληροφορίες, θα προκύψουν τόσο από μια νέα αναθεώρηση των προγραμμάτων, αλλά και από νέο χρήμα και ειδικότερα δάνεια από τα αδιάθετα του «κουμπαρά» του Ταμείου Ανάκαμψης.
Βασική προϋπόθεση είναι να υπάρξει πολιτική απόφαση από τους Ευρωπαίους, αλλά δεν είναι απολύτως σαφές αν η Ελλάδα θέλει στην παρούσα φάση να «φορτώσει» κι άλλο το έλλειμμα και το χρέος της.
Το καθαρό και εύκολο πακέτο, είναι τα 400 εκατ. ευρώ, που υποσχέθηκαν οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι από το Ταμείο Αλληλεγγύης.
Ωστόσο, το συγκεκριμένο κονδύλι, θα αφορά στη νέα χρονιά, αφού το αποθεματικό των 1,2 δισεκ. ευρώ της τρέχουσας χρονιάς έχει εξαντληθεί καθώς κατευθύνθηκε για την αποκατάσταση των πληγέντων από φυσικές καταστροφές σε άλλες χώρες της Ευρώπης.
Ο προϋπολογισμός
Μεγάλο βάρος των αποζημιώσεων και του κόστους στήριξης και αποκατάστασης των πληγέντων, θα σηκώσει και ο ελληνικός προϋπολογισμός, χωρίς ωστόσο να τεθεί σε κίνδυνο ο κορυφαίος στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 0,7% του ΑΕΠ φέτος, ακόμα και στην περίπτωση κατάθεσης συμπληρωματικού προϋπολογισμού για να καλυφθούν οι έκτακτες δαπάνες.
Το ερώτημα που παραμένει είναι εάν σε αυτόν το στόχο χωράνε οι περιορισμένες παροχές που είχαν σχεδιαστεί να εξαγγελθούν στη ΔΕΘ.
Στην εξίσωση μπαίνει και το πετρέλαιο θέρμανσης, το οποίο – με τα σημερινά δεδομένα – θα βγει στην αγορά με τιμή ακόμα και πάνω από 1,5 ευρώ/λίτρο δημιουργώντας εύλογες απαιτήσεις στήριξης από τα νοικοκυριά.
Αύριο και μεθαύριο, η κυβέρνηση θα επιχειρήσει να κάνει έναν πρώτο ρεαλιστικό απολογισμό για το κόστος της καταστροφής, το οποίο επί του παρόντος χοντρικά υπολογίζεται πέριξ των 2,5 δισεκ. ευρώ εκ των οποίων 1 δισεκ. ευρώ οι αποζημιώσεις σε νοικοκυριά, επιχειρήσεις, αγρότες και κτηνοτρόφους.
Σε αυτό το πλαίσιο δρομολογούνται οι διαδικασίες κατάθεσης συμπληρωματικού προϋπολογισμού με πρόσθετες δαπάνες έως και 700 εκατ. ευρώ.
Μεγάλη ανάσα θα αποτελέσει και η συνέχιση της υπέρβασης (έναντι των στόχων) των εσόδων του προϋπολογισμού, τα οποία, σ’ αυτή την περίπτωση θα κλείσουν μεγάλο μέρος της «τρύπας» που άνοιξαν οι τεράστιες φυσικές καταστροφές.
