Οι ψηφοφόροι της Καταλονίας προσέρχονται σήμερα στις κάλπες για να εκφράσουν, για πρώτη φορά μετά το συμβουλευτικό δημοψήφισμα, την άποψή τους στο θέμα της ανεξαρτησίας της περιφέρειάς τους, παρά την αντίθεση της Μαδρίτης, μετά από μια προεκλογική εκστρατεία που σημαδεύτηκε από μεγάλες εντάσεις.
Επισήμως, οι κάτοικοι αυτής της βιομηχανικής περιοχής, μεταξύ των Πυρηναίων και της Μεσογείου, καλούνται σε αυτές τις τοπικές εκλογές να αναδείξουν το νέο κοινοβούλιο της περιφέρειάς τους. Ωστόσο, οι υπέρμαχοι της ανεξαρτησίας έχουν δώσει χαρακτήρα δημοψηφίσματος στην εκλογική διαδικασία. Αναγνωρίζοντας το “ιστορικό” διακύβευμα των εκλογών, προεξάρχοντα ρόλο στην προεκλογική εκστρατεία έπαιξε ο πρωθυπουργός της συντηρητικής κυβέρνησης της Ισπανίας, Μαριάνο Ραχόι.
Την Παρασκευή, το Λαϊκό Κόμμα του Ραχόι πρόβαλε το τελευταίο του διαφημιστικό σποτ, στην καταλανική γλώσσα, για να ζητήσει από τους Καταλανούς να παραμείνουν στην Ισπανία. Ο ίδιος ο Ραχόι εμφανίστηκε στο σποτ αυτό και είπε στα καταλανικά: perque units guanyem, δηλαδή «Μαζί κερδίζουμε».
Το σλόγκαν είναι παρόμοιο με εκείνο που χρησιμοποίησε ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον, το «Καλύτερα μαζί», πριν από το δημοψήφισμα για την απόσχιση της Σκωτίας, το 2014, όπου επικράτησε το “όχι” με ποσοστό 55,4%.
Το βράδυ της Παρασκευής, ο πρώην πρόεδρος της Γαλλίας Νικολά Σαρκοζί συμμετείχε στην προεκλογική συγκέντρωση του Ραχόι στη Βαρκελώνη, τρεις μήνες πριν από τις βουλευτικές εκλογές στην Ισπανία που θα μπορούσαν να οδηγήσουν το Λαϊκό Κόμμα στην απώλεια της απόλυτης πλειοψηφίας στη Βουλή.
Ο απερχόμενος πρόεδρος της Καταλονίας, ο Συντηρητικός Αρτούρ Μας και οι σύμμαχοί του υπόσχονται ότι αν κερδίσουν τις τοπικές εκλογές, θα αποτινάξουν τον “ζυγό” της ισπανικής μοναρχίας σε ενάμιση με δύο χρόνια. Μετά από έναν αιώνα εντάσεων με τη Μαδρίτη, αρχικά για τη γλώσσα –τα καταλανικά είχαν απαγορευτεί κατά τη διάρκεια της δικτατορίας του Φρανθίσκο Φράνκο (1939-1975)– και κατόπιν για το φορολογικό, το χάσμα διευρύνθηκε με αφορμή τη σοβαρή οικονομική κρίση στην Ισπανία. Εξοργισμένοι με την ακύρωση, από το Συνταγματικό Δικαστήριο, μιας διάταξης που αφορούσε το καθεστώς αυτονομίας της περιοχής, οι εθνικιστές ζητούσαν από το 2012 να προκηρυχθεί δημοψήφισμα για την αυτοδιάθεσή τους, χωρίς όμως να το πετύχουν. Απέναντι στην άρνηση της Μαδρίτης, οργανώνουν εμμέσως το δημοψήφισμα, μέσω των τοπικών εκλογών: εάν αποσπάσουν την απόλυτη πλειοψηφία στο τοπικό κοινοβούλιο, όπως προβλέπουν οι δημοσκοπήσεις, δεσμεύονται να ξεκινήσουν τη διαδικασία για την απόσχιση.
Σε συνέντευξή του στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Μας είχε δηλώσει πάντως ότι δεν απέκλειε την πιθανότητα διαπραγμάτευσης με τη Μαδρίτη για τη διοργάνωση δημοψηφίσματος εάν οι αυτονομιστές δεν κερδίσουν την πλειοψηφία.
Χωρίς την Καταλονία, η Ισπανία θα χάσει το 16% του πληθυσμού της, το 25% των εξαγωγών της και το 19% του ΑΕΠ της. Και οι Ισπανοί υπουργοί παίζουν τις Κασσάνδρες, προβλέποντας ότι η απόσχιση θα μετατρέψει την Καταλονία σε κατεστραμμένο κράτος-παρία, αποκλεισμένο από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ότι η ανέργια θα εκτοξευτεί στο 37% και οι συντάξεις θα μειωθούν κατά 44%.
Οι τράπεζες, οι μεγάλοι όμιλοι και οι αγορές εμφανίζονται ανήσυχοι από ένα τέτοιο ενδεχόμενο τη στιγμή που η Ισπανία αρχίζει να βγαίνει από την κρίση.
Ο Ραχόι έχει εξασφαλίσει την υποστήριξη των συντηρητικών συμμάχων του στην Ευρώπη, όπως της Άγγελα Μέρκελ και του Ντέιβιντ Κάμερον, αλλά και του Αμερικανού προέδρου Μπαράκ Ομπάμα ο οποίος τάχθηκε υπερ μιας «ενωμένης» Ισπανίας.
Οι υπέρμαχοι της ανεξαρτησίας –από φιλελεύθερα δεξιά κόμματα μέχρι αντικαπιταλιστικά αριστερά– οραματίζονται μια νέα χώρα, «πιο δίκαιη» και “ευημερούσα”.
Ο Χοσέ Πάμπλο Φεράντιθ, του ινστιτούτου δημοσκοπήσεων Metroscopia, υποστηρίζει ότι μόνο το 20-25% των Καταλανών είναι πραγματικά αυτονομιστές. Πολλοί όμως θα ψηφίσουν τα κόμματα που τάσσονται υπέρ της ανεξαρτησίας ώστε να τους δώσουν την ισχύ να διαπραγματευτούν μια «ενισχυμένη αυτονομία».
