Νέο κύμα ανατιμήσεων στα ράφια, απροσδιόριστης χρονικής διάρκειας, «βλέπουν» οι Έλληνες καταναλωτές με την κατάσταση στην αγορά να επιδεινώνεται, λόγω του πολέμου στην Ουκρανία. Η συρρίκνωση των εισοδημάτων, σε συνδυασμό με τις αυξήσεις στο κόστος ενέργειας και πρώτων υλών, πιέζουν περαιτέρω το «καλάθι της νοικοκυράς».
Οι καταναλωτικές συνήθειες αλλάζουν ριζικά, οι προσφορές βγαίνουν ξανά στο προσκήνιο, ενώ η παρουσία των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας διευρύνεται συνεχώς. Πανελλαδική έρευνα που πραγματοποίησε το διάστημα 4 με 8 Μαρτίου 2022 η Ierax Analytix σχετικά με τον αντίκτυπο που θα έχουν οι αυξήσεις στην ενέργεια στις τιμές των προϊόντων στα ράφια των σούπερ μάρκετ, έδειξε ότι 93% των καταναλωτών πιστεύει πως θα υπάρχει αύξηση στις τιμές (ειδικότερα οι μεγάλες ηλικιακές ομάδες).
Για να αντισταθμιστούν αυτές οι αυξήσεις οι ερωτώμενοι προτείνουν κυρίως να μειώσουν οι εταιρείες τα λειτουργικά κόστη ή τα κόστη διαφημίσεων κ.α. (39%), να κάνουν προσφορές στην τιμή (32%), να δίνουν περισσότερη ποσότητα για έκπτωση (17%), να πουλάνε απευθείας τα προϊόντα τους εκτός αλυσίδων σούπερ μάρκετ (8%) και τέλος να βελτιώσουν την ποιότητα των προϊόντων τους (3%).
Όπως επισημαίνει μιλώντας στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ο ιδρυτής της Ierax Analytix, Χάρης Λαλάτσης «η Ελλάδα μπαίνει στην μία κρίση μετά την άλλη εδώ και 12 χρόνια. Έτσι σήμερα συζητάμε ξανά για αυξήσεις σε βασικά καταναλωτικά είδη, καθώς η ενέργεια κοστίζει περισσότερο και η πανδημία έχει μειώσει πολύ το εργατικό δυναμικό. Παράλληλα, οι κραυγές του πολέμου προκαλούν ασφυξία στα χρηματιστήρια και καθώς η οικονομία είναι κυρίως ψυχολογία, όλοι περιμένουν να δουν πως θα εξελιχθούν τα πράγματα».
“Μαγνήτης” οι προσφορές
Η έρευνα που έτρεξε η Ierax Analytix σε 838 καταναλωτές πανελλαδικά, διερεύνησε, μεταξύ άλλων, τις προτιμήσεις τους αναφορικά με τις προσφορές. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, για τις προσφορές που επιλέγουν στις αγορές τους στα σούπερ μάρκετ, περισσότεροι (ποσοστό 61%) δήλωσαν τις εκπτώσεις 50% σε ένα προϊόν, έναντι 39% όσων προτιμούν 1+1 προϊόντα. Σύμφωνα με τον κ. Λαλάτση, αυτό ίσως οφείλεται στο γεγονός ότι σε κάποιες κατηγορίες προϊόντων οι αγορές 2 ίδιων αγαθών μπορεί να μην χρειάζονται ή να μην καταναλωθούν άμεσα οπότε δεν προτιμώνται εύκολα. Αυτό όμως αλλάζει ανά ηλικιακή ομάδα. Οι ηλικίες 56+ δηλώνουν πιο έντονα ότι θα προτιμούσαν τα 1+1 προϊόντα από τις προσφορές τύπου 50% με ποσοστά 62%-38% αντίστοιχα.
Τι συμβαίνει όμως στις περιπτώσεις που οι εταιρείες και τα σούπερ μάρκετ, προωθούν προϊόντα με κοντινή ημερομηνία λήξης; Πώς αντιδρούν σε αυτή τη περίπτωση οι καταναλωτές; Από την έρευνα προκύπτει ότι στην περίπτωση που κάποια προϊόντα είχαν έκπτωση μαζί με κοντινή ημερομηνία λήξης, ποσοστό 45% των καταναλωτών θα αγόραζε τα γαλακτοκομικά προϊόντα, το 41% θα αγόραζε καθαριστικά προϊόντα (απορρυπαντικά σπιτιού/ πλυντηρίου κ.α.), το 37% φρέσκα/συσκευασμένα φρούτα και λαχανικά, το 33% κατεψυγμένα τρόφιμα και το 30% προϊόντα snacking ενώ ακολουθούν 30% κρέας/ψάρι, 25% είδη προσωπικής περιποίησης και προϊόντα κάβας αντίστοιχα, 10% ζωοτροφές και 3% βρεφικά. Ενώ μόνο ένα ποσοστό της τάξης του 4% δεν θα αγόραζε σε κοντινή ημερομηνία κάποια κατηγορία προϊόντων ακόμα κι αν είχαν κάποιας μορφής έκπτωση. Οι ηλικίες 19-25 σαν πρώτη επιλογή έχουν τα κατεψυγμένα τρόφιμα και ακολουθούν τα προϊόντα snack και μετά τα γαλακτοκομικά είδη.
Αξιοσημείωτο, σύμφωνα με την έρευνα, είναι το γεγονός ότι το μεγαλύτερο ποσοστό του εβδομαδιαίου προϋπολογισμού σε σούπερ μάρκετ οι καταναλωτές το ξοδεύουν στα γαλακτοκομικά είδη – τυρί, γάλα, γιαούρτι κ.λπ.- (34%) ενώ ακολουθούν το κρέας/ψάρι (20%) και τα προϊόντα καθαριότητας – απορρυπαντικά σπιτιού/πλυντηρίου- (14%). Συνεχίζουν κατά φθίνουσα σειρά τα φρέσκα/συσκευασμένα φρούτα και λαχανικά (10%), τα σνακ (6%), τα κατεψυγμένα τρόφιμα και τα προϊόντα κάβας με ποσοστό 4% αντίστοιχα, τα βρεφικά (3%), τα είδη προσωπικής περιποίησης (3%) και τα είδη κατοικιδίων (2%). Οι ηλικίες 56+ δίνουν τα περισσότερα χρήματά τους σε καθαριστικά σπιτιού και έπειτα σε κρέας ή ψάρι και μετά σε γαλακτοκομικά είδη.
Ανακάμπτει η ιδιωτική ετικέτα
Ενδιαφέρον προκαλεί το γεγονός ότι οι ανατιμήσεις οδηγούν τους καταναλωτές στην επιλογή προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας, όπως αναφέρει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ο κ. Λαλάτσης. Συγκεκριμένα, πανελλαδική έρευνα που πραγματοποίησε η Ierax Analytix το διάστημα 11 με 15 Φεβρουαρίου έδειξε ότι το 46% αγοράζει περισσότερα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας σε σχέση με 2 χρόνια πριν και το 33% θεωρεί πως θα συνεχίζει να αγοράζει περισσότερα στο μέλλον. Από την άλλη, ένα ποσοστό 85% των καταναλωτών δηλώνουν πως τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας είναι φθηνότερα των άλλων μαρκών, 70% πως τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας έχουν βελτιωθεί τα τελευταία χρόνια και 52% τα θεωρεί κατώτερα σε ποιότητα από τα γνωστά brands. Τα προϊόντα που οι καταναλωτές αγοράζουν πιο συχνά από τις ιδιωτικές ετικέτες αφορούν τα τρόφιμα μακράς διάρκειας (45%), τα καθαριστικά (43%) και τα γαλακτοκομικά (37%). Στις τελευταίες θέσεις είναι τα ποτά και τα αναψυκτικά, γεγονός που φαίνεται και από τα λίγα αντίστοιχα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας που υπάρχουν στα ράφια των σούπερ μάρκετ. «Τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας γνώρισαν μεγάλη αύξηση στα χρόνια της οικονομικής κρίσης και κατάφεραν σχεδόν να τριπλασιάσουν τα μερίδια τους. Μένει να φανεί πόσο πολύ θα επηρεάσει η ενεργειακή κρίση αλλά και η πανδημία, την οικονομική δυνατότητα των νοικοκυριών στο μέλλον για να στραφούνε ακόμα περισσότερο στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας», τονίζει ο κ. Λαλάτσης.
