Γράφει ο Γεράσιμος Ταυρωπός
Οι κοινωνικές στατιστικές της ΕΛΣΤΑΤ και της Eurostat για την Ελλάδα το τελευταίο διάστημα σκιαγραφούν την εικόνα μιας πραγματικής ανθρωπιστικής κρίσης, δίνοντας σε αυτό τον όρο ένα στατιστικά πλέον επιβεβαιωμένο τραγικό περιεχόμενο.
Η Ελλάδα, πρώτη στην Ευρωπαϊκή Ένωση στην «ενεργειακή φτώχεια», με το μεγαλύτερο ποσοστό νοικοκυριών που δεν μπορούν να πληρώσουν το λογαριασμό του ηλεκτρικού ρεύματος, πάνω από χώρες όπως η Βουλγαρία και η Ρουμανία. Στην Ελλάδα το κατά κεφαλήν εισόδημα μειώθηκε περίπου δέκα ποσοστιαίες μονάδες σε μία τριετία, η ανεργία σταθεροποιήθηκε πλέον σε ποσοστά πάνω από 27%, ενώ η ανεργία των νέων «πετάει» σε ποσοστά… πολεμικής περιόδου (περί το 60%). Στην Ελλάδα, το ποσοστό του πληθυσμού που αντιμετωπίζει οικονομικές δυσκολίες με αποτέλεσμα να στερείται τουλάχιστον τέσσερις, από τις εννέα συνολικά, διαστάσεις της υλικής στέρησης αυξήθηκε 74% και ανήλθε σε 19,5% το 2012, έναντι 15,2% το 2011, 11,6% το 2010, 11% το 2009 και 11,2% το 2008 – το 20% του πληθυσμού αδυνατεί να καλύψει βασικές ανάγκες. Την ξεπερνούν μόνο η Βουλγαρία, η Ρουμανία, η Λετονία, η Ουγγαρία και η Λιθουανία…
Αν όμως φύγουμε από τα μεσοσταθμικά μεγέθη, η κατάσταση είναι τραγική:
• Το 62,6% του φτωχού πληθυσμού δηλώνει ότι επιβαρύνεται πάρα πολύ από τις συνολικές δαπάνες στέγασης.
• Το 40,3% του πληθυσμού που έχει λάβει καταναλωτικό δάνειο για αγορά αγαθών και υπηρεσιών δηλώνει ότι δυσκολεύεται πάρα πολύ στην αποπληρωμή αυτού ή των δόσεων.
• Το 51,1% του φτωχού πληθυσμού δηλώνει δυσκολία στην πληρωμή πάγιων λογαριασμών εγκαίρως, όπως αυτών του ηλεκτρικού ρεύματος, του νερού, του φυσικού αερίου κ.λ.π.
• Το 55,5% του φτωχού πληθυσμού αναφέρει μεγάλη δυσκολία στην αντιμετώπιση των συνήθων αναγκών του με το συνολικό μηνιαίο ή εβδομαδιαίο εισόδημά του.
Στην Ελλάδα, ο πληθυσμός σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικό αποκλεισμό ανήλθε το 2012 σε 3.795.100 άτομα ή σε 34,6% του συνόλου του πληθυσμού, ενώ το 2011 ήταν 3.403.300 άτομα. Όμως το όριο της φτώχειας υπολογίζεται λανθασμένα με βάση ένα μεσοσταθμικό μέγεθος, το 60% του μέσου διαθέσιμου εισοδήματος του συνόλου των νοικοκυριών χωρίς εισοδηματικές διαβαθμίσεις, που σημαίνει ότι η έκταση της φτώχειας είναι ακόμη μεγαλύτερη.
Αν πάμε, τέλος, στις ειδικές-ευάλωτες κοινωνικές κατηγορίες (μονογονεϊκές οικογένειες, νοικοκυριά με έναν ή κανένα εργαζόμενο, ΑΜΕΑ κ.λπ.), αυτές έχουν πραγματικές δυσκολίες επιβίωσης!
Αν σε όλα αυτά προσθέσουμε τις τεράστιες δυσκολίες πρόσβασης στο σύστημα περίθαλψης αλλά και στο εκπαιδευτικό σύστημα, ολοκληρώνουμε μια εικόνα εκτεταμένης κοινωνικής δυστυχίας που συγκρίνεται πλέον μόνο με τις χώρες του πρώην Ανατολικού μπλοκ. Σε πολλούς δείκτες μάλιστα τις ξεπερνάει, ενώ είναι βέβαιο ότι η κατάσταση επιδεινώθηκε δραματικά το 2013 και θα συνεχίσει να επιδεινώνεται με ραγδαίους ρυθμούς και το 2014 – όλες οι προηγούμενες στατιστικές αφορούν στοιχεία μέχρι και το 2012.
Πρόκειται για πραγματικό κοινωνικό Αρμαγεδώνα που κάνει τους κυβερνητικούς δοξαστικούς για τις υποτιθέμενες οικονομικές επιτυχίες (το περιβόητο success story) να μοιάζουν με μαύρο χιούμορ, αν δεν αποκαλύπτουν κιόλας ένα σύνδρομο «Μαρίας Αντουανέτας» που κατέχει τους κυβερνώντες.
Τέτοιας έκτασης οικονομική και κοινωνική συντριβή, φτωχοποίηση και εξαθλίωση σε μία μόλις τριετία είναι φαινόμενο ιστορικά πρωτοφανές – με την εξαίρεση περιόδων πολέμου. Το ακόμη χειρότερο όμως είναι ότι τα πράγματα δεν τελειώνουν εδώ: το χρέος έχει αυξηθεί τα τρία αυτά χρόνια στο 175% του ΑΕΠ και ο διεθνής οικονομικός έλεγχος στην ελληνική οικονομία θα διατηρηθεί για δεκαετίες. Πόση ακόμη κοινωνική δυστυχία θα σωρευτεί και για πόσο ακόμη η κοινωνία θα την ανέχεται;