Χρειάστηκαν μαραθώνιες συνομιλίες, αλλά η συμφωνία στην οποία κατέληξαν ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και ο Βλαντιμίρ Πούτιν αλλάζει τα δεδομένα στη Συρία. Μια εξέλιξη που αφήνει κέρδη τόσο σε αυτούς όσο και στον Μπασάρ αλ Ασαντ.
Έπειτα από μαραθώνιες συνομιλίες στο Σότσι -και δύο ώρες πριν από την εκπνοή της κατάπαυσης πυρός που είχαν συμφωνήσει για τη βόρεια Συρία οι ΗΠΑ με την Τουρκία- ο Ερντογάν και ο Πούτιν κατέληξαν σε συμφωνία. Η συμφωνία θεωρείται καλή εξέλιξη για την Άγκυρα και πολύ κακή για τις κουρδικές Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF), ενώ ενισχύει τον νέο ρόλο της Μόσχας ως κυρίαρχης δύναμης στη Μέση Ανατολή, καθώς φθίνει η επιρροή των ΗΠΑ στην περιοχή, επισημαίνει ο Guardian. Παράλληλα όμως, κερδισμένος βγαίνει και ο πρόεδρος της Συρίας -και σύμμαχος του Πούτιν- Μπασάρ αλ Ασαντ.
Τι συμφώνησαν Πούτιν-Ερντογάν για τη Συρία
Οι τουρκικές δυνάμεις θα παραμείνουν στις περιοχές της βορειοανατολικής Συρίας που κατέλαβαν από τις 9 Οκτωβρίου, όταν ξεκίνησε η επιχείρηση της Αγκυρας, ενώ ρωσικά στρατεύματα και συριακές δυνάμεις θα ελέγχουν την υπόλοιπη μεθόριο, κάτι που σημαίνει ότι ουσιαστικά υλοποιείται ο στόχος της επιχείρησης «Πηγή Ειρήνης» της Τουρκίας: η διάλυση του κουρδικού ελέγχου σε έναν «διάδρομο» 440 χλμ. στα σύνορα. Λίγη ώρα προτού ολοκληρωθεί η συνάντηση Πούτιν – Ερντογάν, οι Κούρδοι είχαν ανακοινώσει την αποχώρησή τους από τη βορειοανατολική Συρία.
Η ρωσική στρατιωτική αστυνομία και η συνοριοφυλακή της Συρίας, την οποία ελέγχει ο πρόεδρος της χώρας Μπασάρ αλ Ασαντ, από το μεσημέρι της Τετάρτης θα φροντίσουν για την απομάκρυνση των μαχητών και των όπλων του SDF σε βάθος 30 χλμ. από τις θέσεις τους στα σύνορα. Αυτό συμφώνησαν, μεταξύ άλλων, ο Πούτιν και ο Ερντογάν. Οι κουρδικές συριακές δυνάμεις θα έχουν προθεσμία 150 ωρών για να αποχωρήσουν και στη συνέχεια Τούρκοι και Ρώσοι στρατιώτες θα ξεκινήσουν κοινές περιπολίες σε βάθος 10 χλμ. από την περιοχή που γινόταν η τουρκική επιχείρηση στη Συρία. Εξαίρεση αποτελεί η de facto κουρδική πόλη Καμισλί. Η συμφωνία, όμως, περιλαμβάνει τόσο τη στρατηγική πόλη Μανμπίτζ, για την οποία έγιναν σφοδρές μάχες κατά την τουρκική εισβολή, όσο και τη σημαντική πόλη για τους Κούρδους, Κομπάνι. Ακόμη, συμφωνήθηκε ότι από κοινού Τουρκία και Ρωσία θα διευκολύνουν την επιστροφή προσφύγων από τη Συρία.
Κερδισμένοι Πούτιν και Ερντογάν στη Συρία
Πλέον, τα όσα συνέβησαν μετά την απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ να αποσύρει τα αμερικανικά στρατεύματα από τη βορειοανατολική Συρία κατέστησαν τη Ρωσία τον πιο ισχυρό παίκτη στον πόλεμο της Συρίας. Στη ζώνη των συνόρων βρίσκονται πλέον Τούρκοι στρατιώτες, οι αντάρτες σύμμαχοι της Αγκυρας, το SDF και στρατιώτες του Ασαντ, ενώ η Μόσχα είναι η μόνη διαπραγματευτική δύναμη ανάμεσά τους, όπως αναφέρει το Reuters.
H συμφωνία ενδυνάμωσε την εξουσία Τουρκίας και Ρωσίας στη Συρία, μετά την ξαφνική απόσυρση των αμερικανικών στρατευμάτων από τον Ντόναλντ Τραμπ, σχολιάζει το Associated Press. O νέος διακανονισμός αλλάζει τον χάρτη της βορειοανατολικής Συρίας, αφήνοντας στην Τουρκία τον έλεγχο ενός τμήματος στη μέση των συνόρων, ενώ το υπόλοιπο τμήμα των συνόρων θα είναι στα χέρια της Τουρκίας, της Ρωσίας και της Συρίας, σημειώνει ακόμη το ειδησεογραφικό πρακτορείο.
Η Αγκυρα έχει την ικανοποίηση ότι η Μόσχα έπεισε τη Δαμασκό να εκχωρήσει τον έλεγχο σε περιοχή στη βορειοανατολική Συρία, διαλύοντας τον έλεγχο των Κούρδων. Σε αντάλλαγμα, η Μόσχα φαίνεται ότι απέσπασε τις διαβεβαιώσεις της Αγκυρας πως θα σεβαστεί την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Συρίας, επισημαίνει από την πλευρά του ο Guardian.
Επιπλέον, ιδιαίτερη σημασία έχει το γεγονός ότι με τη συμφωνία Τουρκίας – Ρωσίας για τη Συρία οι Κούρδοι θα πρέπει να αποσυρθούν από περιοχή τριπλάσιου μεγέθους από εκείνη που κάλυπτε η συμφωνία ΗΠΑ – Τουρκίας για την κατάπαυση πυρός, καλύπτοντας μεγαλύτερο τμήμα της περιοχής που ήθελε η Τουρκία να συμπεριληφθεί.
Χαρακτηριστικό είναι το σχόλιο του Σόνερ Καγκαπτάι, διευθυντή του τουρκικού προγράμματος στο Washington Institute. «Το αποτέλεσμα της συνάντησης Πούτιν – Ερντογάν δείχνει ότι ο Τούρκος πρόεδρος έχει γίνει εξπέρ στο να επηρεάζει ΗΠΑ και Ρωσία τον έναν εναντίον του άλλου, προκειμένου να μεγιστοποιήσει τα οφέλη για την Αγκυρα. Η Τουρκία πήρε τη ζώνη ασφαλείας που ήθελε όλο αυτόν τον καιρό», ανέφερε για τα όσα έγιναν στο Σότσι.
Τα κέρδη για τον Ασαντ
Κέρδη από τη συμφωνία Ρωσίας – Τουρκίας έχει όμως και ο Ασαντ, που έκανε την Τρίτη μια συμβολική επίσκεψη στην Ιντλίμπ, την οποία για πρώτη φορά έπειτα από χρόνια ελέγχει το καθεστώς. Με τη νέα συμφωνία εγκρίθηκε η επιστροφή των δυνάμεων του Ασαντ στα σύνορα, καθώς μαζί με τις ρωσικές δυνάμεις θα αντικαταστήσουν τις αμερικανικές δυνάμεις οι οποίες έκαναν επί χρόνια περιπολίες στην περιοχή, μαζί με τους μέχρι πρότινος συμμάχους τους, τους Κούρδους. Πλέον, αποκαθίσταται σε σημαντικό βαθμό ο έλεγχος της συριακής κυβέρνησης στα βορειοανατολικά, αναφέρει το Assosiated Press. Στον αντίποδα, η συμφωνία αποτελεί μεγάλο πλήγμα για το όνειρο της αυτονομίας των Κούρδων.
