Του Κωνσταντίνου Παντελή
Ένα μεγάλο ερώτημα που πρoκύπτει από τα τεκταινόμενα στη Μέση Ανατολή και πιο συγκεκριμένα από τις προσπάθειες καταπολέμησης του ISIS είναι το πώς επηρεάζονται οι σχέσεις μεταξύ των ΗΠΑ στο συντονισμό των ενεργειών για την καταπολέμηση του Ισλαμικού Κράτους.
Αυτό που έχει ήδη γίνει γνωστό είναι ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες και το Ιράν δεν έχουν επίσημη επικοινωνία στο Ιράκ, αν και οι Ιρακινοί ηγέτες έχουν περάσει μηνύματα μεταξύ των δύο πλευρών.
Παρ’ όλα αυτά, αυτή την εβδομάδα ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν απέρριψε δημοσίως παρακλήσεις της κυβέρνησης Ομπάμα για συνεργασία στον αγώνα κατά του ISIS, παρόλο που ο Τζον Κέρι είπε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες εξακολουθούν να ενδιαφέρονται να συζητήσουν για πιθανή μελλοντική συνεργασία.
Παράλληλα, ο Javad Zarif, υπουργός Εξωτερικών του Ιράν, ανέφερε στο Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων, την Τετάρτη το βράδυ, ότι το Ιράν παρέχει στις πολιτοφυλακές βοήθεια στην οργάνωση, στην παροχή ορισμένων όπλων καθώς και στρατιωτικών συμβούλων. Τόνισε, επίσης, ότι οι δυνάμεις πολιτοφυλακής παρουσιάζονται αποδιοργανωμένες.
Παρ ‘όλα αυτά, και ο Zarif είπε ότι οποιαδήποτε αμερικανική παρουσία στο Ιράκ είναι πιθανόν να ενδυναμώσει την αντίσταση. Όπως υποστήριξε, «Το πρόβλημα, επίσης, όταν πρόκειται για τις Ηνωμένες Πολιτείες είναι ότι η παρουσία των ξένων δυνάμεων σε οποιαδήποτε έκρυθμη κατάσταση δημιουργεί εσωτερικές αντιθέσεις και εγχώρια δυσαρέσκεια». «Και το καλύτερο είναι, είτε το υποστηρίζουμε είτε όχι, να επιτρέψουμε στους Ιρακινούς να καταπολεμήσουν αυτή την απειλή μόνοι τους.»
Από την άλλη πλευρά, ερωτηθείς σχετικά με τις πρόσφατες προειδοποιήσεις από τους Ιρακινούς σιίτες πολιτοφύλακες κατά μιας χερσαίας αμερικανικής επέμβασης, ένας ανώτερος Αμερικανός αξιωματούχος δήλωσε ότι «Δεν εθελοτυφλούμε στα εχθρικά συμφέροντα που κάποιες από αυτές τις ομάδες μπορεί να ασπάζονται.» Ακόμη, πρόσθεσε, «Δεν υπάρχει καμία πρόθεση να χρησιμοποιήσουμε αμερικανικά στρατεύματα στο πλαίσιο κάποιου ενεργού ρόλου στο Ιράκ, και η προσοχή μας παραμένει ξεκάθαρα στη βοήθεια των Ιρακινών δυνάμεων στη μάχη κατά του ISIL,», χρησιμοποιώντας το αρκτικόλεξο που η κυβέρνηση Ομπάμα προτιμά αντί του ISIS.
Αλλά δεν είναι ακόμα σαφές εάν περισσότερες χερσαίες αμερικανικές δυνάμεις θα δράσουν στο Ιράκ τους επόμενους μήνες. Την Τρίτη, ο υπουργός Άμυνας Chuck Hagel είπε ότι αναμένει συνολικά 1.600 άτομα στρατιωτικό προσωπικό των ΗΠΑ να μεταβούν στο Ιράκ μέσα στις επόμενες εβδομάδες.
Επιπρόσθετα, η Kimberly Kagan, πρόεδρος του Ινστιτούτου για τη Μελέτη του πολέμου, είπε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει πρωτίστως να ασχοληθούν με τις Ιρανούς στρατιωτικούς συμβούλους, οι οποίοι έχουν ήδη ενσωματωθεί στα Ιρακινά στρατιωτικά τάγματα.
Το σίγουρο είναι πως τόσο οι Ιρακινές δυνάμεις πολιτοφυλακής, όσο το Ιράν αλλά και οι ΗΠΑ εμφανίζονται κατά του ενδεχόμενου μιας μαζικής αποστολής αμερικανικών στρατευμάτων στο Ιράκ για την καταπολέμηση του ISIS. Η κάθε πλευρά για τους δικούς της λόγους. Η πολιτοφυλακή γιατί εν μέρει τα στελέχη της είναι και πρώην στελέχη του Saddam Hussein, ενώ παράλληλα θέλουν να αποφύγουν μία δεύτερη εκστρατεία στα πρότυπα του Operation Iraqi Freedom του 2003. Ο Ομπάμα στις δηλώσεις του την περασμένη εβδομάδα εμφανίστηκε γεμάτος αυτοπεποίθηση για την καταπολέμηση του ISIL με άξονα την αρωγή των ΗΠΑ και των εταίρων τους στις περιφερειακές δυνάμεις της Μέσης Ανατολής. Εντούτοις, κατέστησε σαφές ότι δεν θα υπάρξει περαιτέρω ενεργοποίηση στρατευμάτων στο έδαφος του Ιράκ και ότι η βοήθεια θα είναι περιορισμένη σε μικρής έκτασης προσωπικό και παροχές υλικοτεχνικής φύσης. Το Ιράν από την πλευρά του, αφενός δεν επιθυμεί μία ακόμα επέμβαση της Αμερικής στην περιφέρεια, αφετέρου, σύμφωνα με ορισμένους ειδικούς, θα προσπαθήσει να αδράξει την ευκαιρία που εμφανίζεται, με αποδυναμωμένους πολλούς περιφερειακούς παίκτες, προκειμένου να κερδίσει σταδιακά μια ηγετική θέση στην ευρύτερη περιοχή.
