Γράφει ο Γιάννης Νάκος
Μεγάλη συζήτηση έχει ξεκινήσει τα τελευταία 24ωρα σχετικά με το κατά πόσο είναι εφικτή πλέον μια συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα και από ποιους παράγοντες αυτή θα εξαρτηθεί.
Δεν είναι κρυφό μυστικό άλλωστε πως από το κλίμα αλλά και τις δηλώσεις κορυφαίων αξιωματούχων τόσο της Ευρώπης όσο και της άλλης πλευράς του Ατλαντικού βγαίνει προς τα έξω μια δυνητική δυσκολία συμμετοχής του ΔΝΤ στο πρόγραμμα. Βέβαια, αυτό δεν είναι κάτι που δεν περιμέναμε να συμβεί, αλλά δεδομένου του γεγονότος πως αρκετοί συμπολίτες μας έσπευσαν να πανηγυρίσουν για την ‘’συμφωνία’’ στο Εurogroup, αυτό αποτέλεσε έκπληξη, όταν πληροφορήθηκαν τα νέα από την Αμερική.
Οι πληροφορίες αυτές, έτσι όπως διατυπώθηκαν χθες από τον νέο υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ Στίβεν Μνούτσιν σε συνέντευξη του στην Wall Street Journal, ανέφεραν πως η ‘’οικονομική κρίση της Ελλάδας είναι βασικά πρόβλημα της Ευρώπης’’. Δηλαδή, με απλά ελληνικά, ίσως να παίρνει σάρκα και οστά το χειρότερο δυνατό σενάριο που υπήρχε στο τραπέζι και που είχε ως αντικείμενο την σκληρή στάση από την Κυβέρνηση Τραμπ όσον αφορά το ελληνικό ζήτημα, σε πλήρη ταύτιση με τις απαιτήσεις που προβάλλει εδώ και αρκετό διάστημα το ΔΝΤ.
Άλλωστε, ένα conclusion στα όσα θεωρεί πως πρέπει να γίνουν στην Ελλάδα έδωσε και η Κριστίν Λαγκάρντ στο περιθώριο συνάντησης της με την κ. Μέρκελ στο Βερολίνο, όπου ουσιαστικά δεν επαλήθευσε σε καμία περίπτωση την όποια αυξημένη αισιοδοξία που απορρέει από τα λεγόμενα της ελληνικής κυβέρνησης. Αντίθετα, μάλιστα, στο ίδιο μήκος κύματος, ο εκπρόσωπος Τύπου του Ταμείου Τζέρι Ράις τονίζει πως προϋπόθεση για να επιστρέψει το Ταμείο στο ελληνικό πρόγραμμα, εκτός από τις μεταρρυθμίσεις, θα αποτελέσει και το πόσο εκ των προτέρων αξιόπιστη θα είναι η δέσμευση όλων των εμπλεκόμενων μερών για συγκεκριμένα μέτρα ανακούφισης του χρέους, ακόμη και αν αυτό σημαίνει η εφαρμογή τους να γίνει με κάποια χρονική καθυστέρηση.
Επιπροσθέτως, αξίζει να σημειωθεί πως στην συζήτηση για την συμμετοχή του Ταμείου στην διαπραγμάτευση θα πρέπει πάντοτε να συνυπολογίζεται και η στάση της Γερμανίας, αφού είναι πολύ πιθανόν λόγω και των γερμανικών εκλογών να περιοριστεί σε γενικόλογες αναφορές και μετριασμένες προσδοκίες.
Το Ελληνικό Χρέος αποτελεί το μεγαλύτερο στοίχημα της Άνγκελα Μέρκελ, εάν θέλει να διατηρήσει την θέση της ως Καγκελάριος αλλά και πρόεδρος του κόμματος της. Στην Γερμανία εκτιμάται ότι τους επόμενους μήνες αναμένεται να ασκηθεί μεγαλύτερη πίεση από το Ταμείο στο ζήτημα του χρέους με τις πιθανότητες μια θετικής κατάληξης να είναι λίγες.
Παράλληλα, η Καγκελάριος έχει στο πίσω μέρος του μυαλού της πως χρειάζεται το Ταμείο, προκειμένου να μπορεί να εφαρμόζει το λεγόμενο ‘’καρότο και μαστίγιο’’ τόσο προς την κοινοβουλευτική της ομάδα όσο και προς τους γερμανούς φορολογούμενους που ανά τακτά διαστήματα παρουσιάζονται δυσαρεστημένοι για την εκτεταμένη χρηματοδότηση προς την Ελλάδα. Σύμμαχος της σε αυτήν την προσπάθεια η Ολλανδία.
Σε συνδυασμό με τα όσα αναφέρθηκαν προηγουμένως και συνδέονται στενά με τον αμερικανικό παράγοντα, αξίζει να σημειωθεί πως επικοινωνία υπήρξε και με τον Αλέξη Τσίπρα. Εικάζεται ότι συζητήθηκε σε μικρό βαθμό και ένα άλλο ενδεχόμενο, με το Ταμείο να παραμένει μελλοντικά μόνο ως τεχνικός σύμβουλος για το ελληνικό πρόγραμμα. Εξέλιξη που, εάν προωθηθεί, είναι σίγουρο πως θα βρει σθεναρή αντίσταση από τα ευρωπαϊκά κράτη.
Έχω όμως καθήκον να το αναφέρω διότι έχει υπάρξει μια ενδιαφέρουσα δήλωση ενός στενού συνεργάτη του Ομπάμα, την οποία επικαλείται η Wall Street Journal, και εν ολίγοις αναφέρει ‘’ότι το Δ.Ν.Τ. δεν αναμένεται να εκταμιεύσει κεφάλαια για την Ελλάδα στο μέλλον, καθώς η Γερμανία, λόγω εκλογών, δεν προβλέπεται να προχωρήσει στην ελάφρυνση χρέους που θα επέτρεπε κάτι τέτοιο.’’
Έτσι, προκύπτει άμεσα ότι η διαπραγμάτευση θα κυμανθεί σε δύο επίπεδα, με πολλαπλούς κινδύνους να ελλοχεύουν στο καθένα από αυτά και την Ελλάδα για ακόμη μια φορά σε δυσμενή θέση. Τα σενάρια τα οποία θα δούμε στο άμεσο μέλλον και που είτε θα οδηγήσουν σε μια κλιμάκωση της έντασης μεταξύ ΔΝΤ-Γερμανίας έως και τον καυτό οικονομικά Ιούλιο είτε θα καλλιεργήσουν το έδαφος για μια πιο σθεναρή και ολοκληρωτική άρνηση του Ταμείου να συμμετάσχει στο ελληνικό πρόγραμμα.
Συμπερασματικά, και τα δύο ενδεχόμενα θα συμπληρώσουν και ίσως να επεκτείνουν την αβεβαιότητα που επικρατεί στις αγορές για την πορεία του ελληνικού προγράμματος. Εκ των πραγμάτων, η κατάσταση αυτή θα δυσχεραίνει την δυνατότητα ομαλής εξόδου της χώρας από τα Μνημόνια και της ταυτόχρονης συμμετοχής της στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ.
