Πιο συγκεκριμένα, το αργότερο μέχρι την Παρασκευή, 14 Ιουλίου, οι υποψήφιοι για την εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση θα πρέπει να οριστικοποιήσουν το μηχανογραφικό τους, στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://exams.it.minedu.gov.gr. Όπως έχει επισημανθεί, η προθεσμία αυτή είναι αποκλειστική και μετά την παρέλευσή της δεν θα υπάρχει η δυνατότητα οριστικοποίησης.
Η συμπλήρωση του μηχανογραφικού είναι, στην ουσία, το τελευταίο βήμα που έχουν να κάνουν οι υποψήφιοι σε σχέση με την εισαγωγή τους στην Τριτοβάθμια, αλλά είναι πολύ σημαντικό. Οι τελικές επιλογές των σχολών και των τμημάτων, ο αριθμός τους και η ταξινόμησή τους σε σειρά είναι παράγοντες που θα καθορίσουν το εάν ο κάθε ο υποψήφιος θα αξιοποιήσει στο βέλτιστο τα μόρια που έχει αποκτήσει.
Αυτό που ακούγεται συχνά, αλλά το επισημαίνουν και οι ειδικοί, είναι ότι θα πρέπει οι επιλογές του κάθε υποψήφιου να προέρχονται λαμβάνοντας υπ’ όψιν τα ενδιαφέροντά του, τις ικανότητες και την προσωπικότητά του. «Το πρώτο βήμα είναι να γίνει μία πρώτη επιλογή, βρίσκοντας σχολές που συνδυάζουν τα ενδιαφέροντα του υποψηφίου, τα στοιχεία της προσωπικότητάς του, τις ικανότητες, τις κλίσεις και τις αξίες του», επεσήμανε, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, η Έρη Γκόγκογλου, σύμβουλος επαγγελματικού προσανατολισμού, υποψήφια διδάκτωρ και επιστημονική συνεργάτις του εργαστηρίου επαγγελματικού προσανατολισμού και συμβουλευτικής «Μιχ. Κασσωτάκης» της φιλοσοφικής σχολής του τμήματος Φ-Π-Ψ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Μέσα από αυτόν τον συνδυασμό, ο κάθε υποψήφιος θα βρει μία πρώτη ομάδα σχολών, από το σύνολο των επιλογών που προσφέρονται. Δεν πρέπει να μείνει, όμως σε αυτό. Το δεύτερο, σημαντικό βήμα, είναι η μελέτη των οδηγών σπουδών των σχολών αυτών, ούτως ώστε, να γνωρίσει τι μαθήματα διδάσκονται και να δει εάν μπορεί να ανταποκριθεί σε αυτά. «Για παράδειγμα», ανέφερε η κ. Γκόγκογλου, ένας υποψήφιος μπορεί να θέλει να μπει σε μία σχολή, γιατί από τον τίτλο του φαίνεται ενδιαφέρουσα, αλλά βλέποντας το πρόγραμμα σπουδών να δει ότι έχει πολλά μαθήματα Φυσικής, στην οποία εκείνος δεν είναι καλός, ή δεν του αρέσει σαν μάθημα».
Ταυτόχρονα, η μελέτη του οδηγού σπουδών μπορεί να βγάλει τους υποψηφίους από αδιέξοδα, σε περιπτώσεις που κάποιες σχολές είναι παρεμφερείς. «Σε συγκεκριμένα πεδία, όπως είναι τα Οικονομικά, τα τμήματα έχουν διαφορές μεταξύ τους, που όμως δε μπορούν να φανούν στον τίτλο», επεσήμανε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Βίκτωρας Κούκης, στέλεχος του γραφείου διασύνδεσης του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών. «Είναι καλό να ενημερώνονται οι υποψήφιοι από τις ιστοσελίδες των τμημάτων, αλλά και από τα ίδια τα τμήματα για τον ακαδημαϊκό προσανατολισμό του κάθε τμήματος, το υπόβαθρο που ζητά το καθένα, για να δει και ο ίδιος πού θα πάει καλύτερα. Πού θα ολοκληρώσει, δηλαδή, με μεγαλύτερη επιτυχία τις σπουδές του», προσθέτει.
Έτσι, ακολουθεί το τρίτο σημείο: αυτό που αφορά στον επαγγελματικό προσανατολισμό. Σε ποια επαγγέλματα, δηλαδή, οδηγούν οι σχολές στις οποίες ενδιαφέρεται να εισαχθεί ο υποψήφιος. «Όσα περισσότερα ανοίγματα έχει μια σχολή, τόσο το καλύτερο, για να μπορεί να προσφέρει εναλλακτικές», σχολίασε η κ. Γκόγκογλου, τονίζοντας ότι κατά τα χρόνια των σπουδών μπορεί να αλλάξουν τα ενδιαφέροντα του υποψηφίου και παράλληλα και η αγορά εργασίας, οπότε «χρειάζεται να δίνει ευελιξία». Ταυτόχρονα, πολύ σημαντικό κομμάτι της έρευνας των υποψηφίων θα πρέπει να είναι το εάν με την ολοκλήρωση των σπουδών οι σχολές κατοχυρώνουν επαγγελματικά δικαιώματα.
Το επόμενο βήμα είναι να απαντήσει ο υποψήφιος στο ερώτημα «Αθήνα ή επαρχία;». Τα τελευταία χρόνια, λόγω κρίσης, παίζει σημαντικό ρόλο το εάν ο υποψήφιος έχει τη δυνατότητα να φύγει από τον τόπο διαμονής του. Ωστόσο, αυτό δε σημαίνει ότι οι υποψήφιοι θα πρέπει να επιλέξουν βάσει πόλης. «Δεν επιλέγουμε ποτέ πόλη, επιλέγουμε σχολή», επεσήμανε η κ. Γκόγκογλου, «γιατί είναι εκείνη που θα δώσει ανοίγματα για μια ζωή». Ακόμη, όπως συνέχισε, «οι επιλογές δεν πρέπει να γίνουν βάσει μορίων, φήμης της σχολής και σε καμία περίπτωση με βάση το τι αρέσει στους άλλους ή τι περιμένουν από τον υποψήφιο οι φίλοι, οι γονείς και γενικά το περιβάλλον του».
Ένα επίσης σημαντικό στοιχείο, αφορά στη διάκριση πανεπιστημίων και ΤΕΙ. «Δεν πρέπει να υποτιμούμε τα ΤΕΙ», υπογράμμισε η κ. Γκόγκογλου και εφιστά την προσοχή των υποψηφίων στο γεγονός ότι ένα ΤΕΙ που ταιριάζει στο προφίλ ενός υποψηφίου είναι προτιμότερο από ένα πανεπιστήμιο που το πρόγραμμα σπουδών του δεν ταιριάζει απόλυτα. Επίσης, βάση στοιχείων των τελευταίων χρόνων, τα ΤΕΙ έχουν καλύτερο αντίκρισμα στην αγορά εργασίας, κάτι που επίσης πρέπει να ληφθεί υπ’ όψιν, στην περίπτωση που ένας υποψήφιος αμφιταλαντεύεται μεταξύ δύο τμημάτων, ενός πανεπιστημίου και ενός ΤΕΙ.
Με βάση τα παραπάνω, γίνεται η τελική «διαλογή» των σχολών που θα δηλώσει στο μηχανογραφικό ο υποψήφιος. Δηλώνονται, έτσι, όσες σχολές πιστεύει ότι του αρέσουν –να μη δηλωθούν, ωστόσο, 3 ή 4 μόνο σχολές?και στη συνέχεια, μπορεί, για ασφάλεια, να δηλώσει κάποιες επιπλέον σχολές που μπορεί να μην ικανοποιούν όλα τα κριτήρια (ενδιαφέρον, κλίσεις, γνώσεις), αλλά τα περισσότερα από αυτά.
Σημειώνεται ότι, μετά την οριστικοποίησή του, το μηχανογραφικό καταχωρείται στη βάση δεδομένων του υπουργείου Παιδείας και δεν θα είναι δυνατή καμία τροποποίηση από τον υποψήφιο, χωρίς τη μεσολάβηση της σχολικής μονάδας (εφ’ όσον δεν έχει παρέλθει η προθεσμία οριστικοποίησης). Καλό θα ήταν, τέλος, οι υποψήφιοι να εκτυπώσουν ή και να αποθηκεύσουν στον υπολογιστή τους το οριστικοποιημένο μηχανογραφικό, ώστε ανά πάσα στιγμή να μπορούν να δουν τις τελικές προτιμήσεις τους.