Ένα ακόμη βήμα έγινε χθες όσον αφορά τον ηλεκτρικό διάδρομο Αθήνας – Ριάντ, μήκους άνω των 2.000 χλμ, που φιλοδοξεί να αποτελέσει μέρος μιας μεγαλύτερης «λεωφόρου» μεταφοράς πράσινης ενέργειας από τη Μέση Ανατολή και την Αφρική στην Κεντρική Ευρώπη.
Η εξέλιξη αφορά τη σύσταση της κοινής εταιρείας ειδικού σκοπού μεταξύ του ΑΔΜΗΕ και της National Grid Saudi Electricity Company, η οποία θα αναλάβει να τρέξει τις περιβαλλοντικές και τεχνικο-οικονομικές μελέτες σε συνέχεια της συμφωνίας μετόχων του περασμένου φθινοπώρου στην Αθήνα.
Η σύσταση της εταιρείας αναρτήθηκε χθες στο ΓΕΜΗ και φέρει το διακριτικό τίτλο «Σαουδαραβική Ελληνική Ηλεκτρική Διασύνδεση», με το νέο σχήμα να έχει επικεφαλής τον CEO του ΑΔΜΗΕ, Μάνο Μανουσάκη και πρόεδρο τον CEO της National Grid, Ουαλίντ αλ Σααντί, με τον οποίο και είχε υπογραφεί η σχετική συμφωνία το περασμένο Σεπτέμβριο.
Σκοπός της εταιρείας, να εκπονήσει τη συνολική μελέτη εμπορικής βιωσιμότητας (συμπεριλαμβανομένων των επιμέρους μελετών) για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Σαουδική Αραβία, μέσω καλωδίου HVDC, καθώς και η διενέργεια οποιασδήποτε άλλης συναφούς δραστηριότητας. Και για το σκοπό αυτό, θα μπορεί να συνεργάζεται και να συνάπτει συμβάσεις με οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο στην Ελλάδα ή το εξωτερικό.
Στην πράξη και παρ’ ότι εκκρεμούν ακόμη κάποιες εγκρίσεις από τον υπ. Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θ.Σκυλακάκη και τον αρμόδιο υπουργό του Βασιλείου της Σαουδικής Αραβίας, η σύσταση της εταιρείας αποτελεί ένα ακόμη βήμα εξιδείκευσης της διμερούς ενεργειακής συνεργασίας με αντικείμενο τη δημιουργία της Saudi Greek Interconnection.
Εξέλιξη που είχε έρθει σε συνέχεια της επίσημης επίσκεψης του πρίγκιπα διαδόχου του θρόνου της Σαουδικής Αραβίας, Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, στην Ελλάδα το καλοκαίρι του 2022 και των συνομιλιών που είχε τότε με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.
Τα δύο σενάρια για την όδευση
Έκτοτε μεσολάβησαν πολλά, ενώ ο πόλεμος στη Γάζα είχε δώσει την εντύπωση ότι το σχέδιο μετατίθεται προς τα πίσω, κάτι που ωστόσο δεν επιβεβαιώνεται από τις χθεσινές εξελίξεις, παρ’ ότι φυσικά υπάρχει πάρα πολύς δρόμος μπροστά. Η δύσκολη δουλειά ξεκινά τώρα, με τη χάραξη να αποτελεί το μείζον ζήτημα.
Η όδευση θα είναι η βασική παράμετρος της μελέτης βιωσιμότητας και εξαρτάται φυσικά από τις σχέσεις ανάμεσα στη Σαουδική Αραβία και το Ισραήλ. Κατά τη συνάντηση του περασμένου Σεπτεμβρίου μεταξύ των δύο πλευρών στην Αθήνα, το γεωπολιτικό κλίμα ήταν εντελώς διαφορετικό με το σημερινό.
Η εξομάλυνση των διμερών σχέσεων στο πλαίσιο των «Συμφωνιών του Αβραάμ» βρισκόταν σε καλό δρόμο, ενώ είχε μόλις προηγηθεί η ανακοίνωση στο περιθώριο της G20 με τη στήριξη των ΗΠΑ, του περίφημου Ινδικού Διαδρόμου (IMEC). Ενός παγκόσμιας σημασίας γεωπολιτικού, οικονομικού και ενεργειακού σχεδίου, για να μεταφέρει εμπορεύματα και ενέργεια στην Ευρώπη μέσω Σ. Αραβίας, με κατάληξη στο λιμάνι της Χάιφα στο Ισραήλ.
Τίποτα δεν προμήνυε την ανατροπή που επήλθε μερικές εβδομάδες αργότερα, μετά την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ και όσα επακολούθησαν, υπονομεύοντας τα βήματα προσέγγισης του Ριάντ με το Τελ Αβίβ.
Στην παρούσα φάση και εφόσον δεν αλλάξουν τα πράγματα, το σουνιτικό βασίλειο θα επιλέξει μια μακρύτερη διαδρομή, μέσω Σουέζ, δηλαδή την Σ. Αραβία – Αίγυπτο – Ελλάδα, αφήνοντας εκτός το Ισραήλ, όπως προέβλεπαν άλλωστε και οι αρχικές προσεγγίσεις με το Ριάντ το 2022. Εάν πάλι στο μέλλον υπάρξει περιθώριο επαναπροσέγγισης, τότε η διασύνδεση Saudi Greek Interconnection θα ακολουθήσει τη διαδρομή Σ. Αραβία – Ιορδανία – Ισραήλ – Ελλάδα, με πιθανή ενδιάμεση στάση την Κύπρο.
Τα πάντα υπό αυτή την έννοια είναι ανοικτά, πόσο μάλλον όταν μιλάμε για ένα έργο, που εφόσον ωριμάσει, θα περάσουν πολλά χρόνια για να μπει στη φάση της υλοποίησης.
Και για αυτό το λόγο θα γίνουν δύο σενάρια ως προς την όδευση του Saudi Greek Interconnector: Ενα προς την Αίγυπτο («Σενάριο 1») και διασύνδεση στη συνέχεια με το καλώδιο GREGY και ένα δεύτερο προς το Ισραήλ («Σενάριο 2») και στη συνέχεια ένωση με τον Great Sea interconnector.
Είναι προφανές ότι όλες οι επιμέρους μελέτες θα γίνουν σύμφωνα με τις δύο αυτές εναλλακτικές οδεύσεις, από τις οποίες θα προκύψουν προφανώς και δύο διαφορετικά σενάρια για το τελικό budget του έργου.
Τμήματα του ίδιου παζλ
Για την Ελλάδα πάντως, τα τρία έργα, το Saudi Greek Interconnection, το Great Sea Interconnector (Ελλάδα – Κύπρος – Ισραήλ) και το GREGY (Ελλάδα – Αίγυπτος), αποτελούν όλα κομμάτια ενός διηπειρωτικού ενεργειακού άξονα πολλών χιλιάδων χιλιομέτρων, με πολλές επιμέρους διασυνδέσεις, εταιρείες ειδικού σκοπού, διαφορετικούς μετόχους, αλλά ένα κοινό στόχο.
Τη μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας από χώρες με πλούσιο πράσινο δυναμικό και φθηνές τιμές προς την Κ. Ευρώπη, που ως οριζόντιος άξονας, έχει το πλεονέκτημα ότι όταν εδώ είναι βράδυ, στην Ασία είναι ημέρα. Επομένως, η φωτοβολταϊκή ενέργεια που θα παράγεται πχ. στην Σαουδική Αραβία θα καλύπτει ευρωπαϊκές ανάγκες το βράδυ, όταν δηλαδή δεν υπάρχει παραγωγή από ηλιακά συστήματα και δεν επαρκούν οι αποθηκευμένες σε μπαταρίες ποσότητες.
Εργα που επιχειρείται να ενωθούν με ένα τέταρτο άξονα, αυτή τη φορά κάθετο, τον διάδρομο Ελλάδας – Γερμανίας (Green Aegean), ο οποίος θεωρείται μονόδρομος, προκειμένου να βρουν διέξοδο όλοι αυτοί οι τεράστιοι όγκοι ενέργειας που επιδιώκεται στο μέλλον να περάσουν από Μ. Ανατολή και Β. Αφρική μέσω Ελλάδας.
Πηγή energypress
