Γράφει ο Γιάννης Νάκος
Όπως είναι φυσιολογικό έφθασε η ημέρα που όλη η Ευρώπη προσδοκούσε και ανέμενε να έρθει. Η Πέμπτη 17 Μαρτίου του 2016 αναμένεται να αποτελέσει ημερομηνία ορόσημο για την ιστορική αποτύπωση της ενωμένης η διχασμένης Ευρώπης από τότε που η ΕΟΚ «συνελήφθη» ως ιδέα.
Κανένας δε μπορεί να προβλέψει με ασφάλεια ποια θα είναι η κατάληξη της Συνόδου Κορυφής που αρχίζει την Πέμπτη στις Βρυξέλλες με σκοπό να βρεθεί μία λύση στην προσφυγική κρίση. Οι 28 ηγέτες συνεδριάζουν για τρίτη φορά μέσα σε ένα μήνα, προσπαθώντας να καταλήξουν σε ένα κοινό συμπέρασμα, ενώ παράλληλα η Τουρκία με την ορμητική εξωτερική πολιτική της αλλά και τις παράλογες απαιτήσεις της με κάθε δοθείσα ευκαιρία προσπαθεί μα δυναμιτίσει την συμφωνία.
Επιπροσθέτως, αξίζει να αναφερθεί το γεγονός πως στο «προσχέδιο συμπερασμάτων» αναφέρονται τα εξής:
1) Όλοι οι νέοι παράνομοι μετανάστες (η φράση που αναφέρεται στο κείμενο είναι «all new irregular migrants») που δεν κάνουν αίτηση για άσυλο ή που η αίτησή τους κρίνεται αβάσιμη θα επιστρέφονται στην Τουρκία.
2) Τόσο η Ελλάδα όσο και η Τουρκία θα πρέπει να υπογράψουν όλες τις απαραίτητες διμερείς συμφωνίες, με αυτή που αφορά την παρουσία τούρκων αξιωματούχων στα ελληνικά νησιά να αναφέρεται συγκεκριμένα στο προσχέδιο. Η Ελλάδα θα πρέπει επίσης να διασφαλίσει ότι όσοι μετανάστες βρίσκονται ήδη στα νησιά πρέπει να μεταφερθούν σε κέντρα υποδοχής στην ενδοχώρα.
3) Για κάθε Σύρο που θα επιστρέφεται στην Τουρκία, ένας Σύρος θα επανεγκαθίσταται σε ευρωπαϊκό έδαφος. Προτεραιότητα θα δίνεται σε όσους δεν έχουν περάσει στην Ελλάδα. Μάλιστα, στο προσχέδιο υιοθετείται η πρότερη πρόταση της Επιτροπής να μετονομαστούν οι θέσεις μετεγκατάστασης (relocation) σε θέσεις επανεγκατάστασης (resettlement). Πρόκειται για τις 54.000 θέσεις προσφύγων που είχαν προβλεφθεί με την απόφαση του Συμβουλίου τον Σεπτέμβριο του 2015.
4) Σε ό,τι αφορά στην κατάργηση της βίζας και στο άνοιγμα ενταξιακών κεφαλαίων (που αφορά στην Κύπρο), τα πράγματα είναι ρευστά. Στο πρώτο ζήτημα τίθεται ο Απρίλιος ως μήνας εντός του οποίου η Τουρκία πρέπει να εκπληρώσει τα 72 σχετικά κριτήρια. Στο δεύτερο γίνεται αναφορά στα Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του περασμένου Οκτωβρίου, όπου υπογραμμίζεται ο σεβασμός του διαπραγματευτικού πλαισίου ΕΕ – Τουρκίας.
«Οι θέσεις της κυβέρνησης στην Σύνοδο Κορυφής»
Η Αθήνα θα προσέλθει στη Σύνοδο με δύο γραμμές:
1) Με την ανάγκη να ξεκινήσει άμεσα η επιστροφή μεταναστών στην Τουρκία και
2) Επιπλέον, να προχωρήσει το ταχύτερο δυνατό η επανεγκατάσταση Σύρων από το τουρκικό έδαφος στην ΕΕ (έστω σε όσα κράτη – μέλη είναι πρόθυμα για κάτι τέτοιο).
Πρακτικά, η κυβέρνηση αναμένεται να ακολουθήσει τις διαπραγματευτικές πορείες της Γερμανίδας καγκελάριου Άνγκελα Μέρκελ, προκειμένου να αποτελέσουν σύμφωνα με όσα διαρρέουν από τους κυβερνητικούς κύκλους έναν ισχυρό πόλο μέσα στην Σύνοδο Κορυφής ικανό να θέσει, να διαπραγματευτεί και να επιτύχει τις επιδιώξεις που θέλει.
Αυτό που παραμένει άγνωστο μέχρι στιγμής είναι το τι θα γίνει σε περίπτωση μη εξασφάλισης συμφωνίας. Σε περίπτωση που αποφασίσει η Σύνοδος, τότε, σύμφωνα με πληροφορίες, θα μεταβεί την επόμενη το πρωί, δηλαδή την Παρασκευή στις Βρυξέλλες, ο τούρκος Πρωθυπουργός Αχμέντ Νταβούτογλου, προκειμένου να οριστικοποιήσει τη συμφωνία.
Εν κατακλείδι, αυτό το οποίο μπορεί να προβλεφθεί μέχρι και την ώρα που γράφεται το παρόν άρθρο είναι πως οι ηγέτες της ευρωπαϊκής ζώνης θα λάβουν μέρος σε εξαντλητικές διεργασίες και δεν αποκλείεται να υπάρξει νέος πολύωρος μαραθώνιος και έντονες διαμάχες που ελπίζουμε να μη δημιουργήσουν εκβιαστικά τελεσίγραφα και προτάσεις αρνησικυρίας που θα δυναμιτίσουν περαιτέρω το κλίμα αλλά και θα προσθέσουν ακόμη ένα λιθαράκι στην αβεβαιότητα που επικρατεί γύρω από το εξαιρετικά φλέγον ζήτημα του «Προσφυγικού».
