Οι 27 ηγέτες της ΕΕ κατέληξαν σήμερα σε μια ιστορική συμφωνία-ορόσημο που θα επιτρέψει στην Ενωση να δανειστεί για το Ταμείο Ανάκαμψης 750 δισ. ευρώ από τις αγορές και κατόπιν να τα διαθέσει στα κράτη με τη μορφή δανείων και επιχορηγήσεων για να μετριάσουν την οικονομική ύφεση από την πανδημία του κορωνοϊού.
Η συμφωνία η οποία συνήφθη μετά από περισσότερες από τέσσερις ημέρες ακραίων διαπραγματεύσεων στις Βρυξέλλες, απαιτούσε την ομόφωνη έγκριση και των 27 κρατών-μελών και συνιστά μια νίκη για τη Γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ και τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, οι οποίοι έφτιαξαν πρώτοι, μαζί, το καλούπι της πρότασης τον περασμένο Μάιο . Το Ταμείο Ανάκαμψης θα χορηγήσει 390 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 360 δισ. ευρώ σε δάνεια με χαμηλό επιτόκιο.
Δείτε εδώ το κείμενο της συμφωνίας των 27 της ΕΕ για το Ταμείο Ανάκαμψης
Σχεδόν το ένα τρίτο των κονδυλίων προορίζεται για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και, μαζί με τον επόμενο επταετή προϋπολογισμό του 1 τρισεκατομμυρίου ευρώ της ΕΕ, θα αποτελέσει το μεγαλύτερο πακέτο πράσινων κινήτρων στην ιστορία. Όλες οι δαπάνες πρέπει να είναι συνεπείς με τον στόχο της συμφωνίας του Παρισιού για μείωση των αερίων του θερμοκηπίου.
Το Ταμείο Ανάκαμψης στο οποίο συμφώνησε η Σύνοδος Κορυφής όχι μόνο θα απελευθερώσει ζωτικά κεφάλαια για τις οικονομίες της νότιας Ευρώπης που πλήττονται περισσότερο από τον κορωνοιό, αλλά αποτελεί την απόδειξη ότι η ΕΕ μπορεί να προσφέρει ουσιαστική αλληλεγγύη στα μέλη που έχουν ανάγκη. Με περισσότερους από 100.000 Ευρωπαίους νεκρούς από τον κορωνοιό και την οικονομία της να χρειάζεται ανοικοδόμηση, οι επενδυτές αναζητούσαν την επίδειξη ενότητας από τους 27 για να αντιδράσουν θετικά.
«Αυτή η συμφωνία στέλνει ένα συγκεκριμένο μήνυμα ότι η Ευρώπη είναι μια δύναμη δράσης», δήλωσε ο Σαρλ Μισέλ, πρόεδρος του συμβουλίου των ηγετών της ΕΕ, μετά τη συνέντευξη Τύπου. «Πιστεύω ότι αυτή η συμφωνία θα θεωρηθεί καθοριστική στιγμή στο ταξίδι της Ευρώπης».
Η Ιταλία, το αρχικό ευρωπαϊκό επίκεντρο της πανδημίας, πιθανότατα θα είναι ο μεγαλύτερος δικαιούχος του σχεδίου και αναμένει να λάβει περίπου 82 δισεκατομμύρια ευρώ σε επιχορηγήσεις και περίπου 127 δισεκατομμύρια ευρώ σε δάνεια, σύμφωνα με τις αρχικές εκτιμήσεις, ανέφερε ανώτερος Ιταλός αξιωματούχος. Οι διατάξεις για τη σύνδεση μεταξύ της χορήγησης χρηματοδότησης για την αντιμετώπιση της κρίσης και τον σεβασμό στις δημοκρατικές αξίες που απαιτούσαν οι «φειδωλοί» απαλείφθησαν για να επιτευχθεί συμφωνία.
Βασικά, ο τελικός συμβιβασμός περιλάμβανε επίσης επιστροφές σε μετρητά για κάποια κράτη από τον κανονικό προϋπολογισμό της ΕΕ, μειώνοντας τις ετήσιες καθαρές συνεισφορές τους. Η Δανία, η Γερμανία, η Ολλανδία, η Αυστρία και η Σουηδία θα λάβουν περισσότερα από 50 δισεκατομμύρια ευρώ σε επιστροφές για επτά χρόνια. Επίσης Μακρόν και Μέρκελ υποχώρησαν να πέσουν κάτω από τα 500 δισ. ευρώ επιχορηγήσεων στο Ταμείο Ανάκαμψης, όπως πρότεινονταν αρχικά και να συμφωνήσουν στα 390 δισ.
Αναλυτικά τα ποσά διαμορφώνονται ως εξής:
♦ Recovery and Resilience Facility (RRF) 672,5 δισ εκ των οποίων 360 δισ. δάνεια και 312,5 δισ. επιχορηγήσεις
• Συμπλήρωμα συνοχής: 47,5 δισ.
♦ Horizon Europe: 5 δισ.
♦ InvestEU: 2,1 δισ.
♦ Αγροτική Ανάπτυξη: 7,5 δισ.
♦ Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης (JTF): 10 δισ.
♦ RescEU: 1,9 δισ.
♦ NDICI: 3,5 δισ.
Σύνολο: 750 δισ.
Ο ευρωπαϊκός προϋπολογισμός παραμένει στα 1,074 τρισ. ευρώ, με 5 δισ. ευρώ εκτός οροφής για το Αποθεματικό Ταμείο του Brexit. Ωστόσο, οι επιστροφές εισφορών (rebates) για τους «φειδωλούς» αυξάνονται σημαντικά. Ενδεικτικά, από 1,576 δισ. σε 1,921 δισ. για την Ολλανδία και από 237 σε 565 εκατ. για την Αυστρία.