Συντάξεις: Πόσα παραπάνω θα πάρουν παλαιοί και νέοι ασφαλισμένοι από το 2023 [αναλυτικοί πίνακες και παραδείγματα]

Συντάξεις: Αυξήσεις συντάξεων με αφετηρία το 5% και έως 7,5% έρχονται από 1ης/1/2023 για τους συνταξιούχους, μετά από μια 12ετία περικοπών και λιτότητας.

Η απόφαση της κυβέρνησης για την αύξηση των συντάξεων θεωρείται ειλημμένη, όχι μόνον γιατί ο νόμος 4670/2020 προβλέπει ότι από 1ης/1/2023 «ξεπαγώνουν οι αυξήσεις», αλλά διότι θα αποτελέσει ένα από τα μέτρα για τη μόνιμη στήριξη του εισοδήματος των συνταξιούχων.

Η αύξηση στις συντάξεις θα υπολογιστεί με «ρήτρα» πληθωρισμού και ανάπτυξης. Σύμφωνα με την παράγραφο 4 του άρθρου 25 του νόμου 4670/2020, το ποσοστό της αύξησης είναι ίσο με το άθροισμα της μεταβολής του πληθωρισμού και της ανάπτυξης διά του 2, και όχι μεγαλύτερο του μέσου ετήσιου πληθωρισμού.

Οι εκτιμήσεις που έχουν γίνει μέχρι στιγμής από επίσημους φορείς όπως η Τράπεζα της Ελλάδος, διεθνείς οργανισμούς, καθώς και με βάση τις αρχικές προβλέψεις του Προϋπολογισμού δείχνουν ότι έχει κλειδώσει μια αύξηση στο 5%.

Ενα ενδεχόμενο που θα εξεταστεί είναι αν οι αυξήσεις είναι κλιμακωτές, δηλαδή να δοθεί μεγαλύτερη αύξηση στις χαμηλές συντάξεις με ένα ποσοστό π.χ. 6% ως τα 800 ευρώ και 4% για συντάξεις πάνω από τα 800 ευρώ, ώστε να φανούν οι αυξήσεις στην τσέπη των χαμηλοσυνταξιούχων.

Δικαιούχοι αυξήσεων θα είναι 2.644.172 συνταξιοδοτούμενοι από όλα τα Ταμεία του ΕΦΚΑ. Από αυτούς, οι περίπου 1,5 εκατ. θα δουν πραγματικές αυξήσεις, ενώ οι υπόλοιποι θα συμψηφίσουν την αύξηση με την «προσωπική διαφορά».

Από το σύνολο των συνταξιούχων, οι 2.249.911 είναι παλαιοί, πριν το νόμο Κατρούγκαλου (πριν τις 13/5/2016), και οι 394.261 είναι νέοι (μετά τις 13/5/2016).

Με το νόμο Κατρούγκαλου οι παλαιοί συνταξιούχοι είχαν επανυπολογισμό σύνταξης και οι περισσότεροι κατέληξαν με μικρότερη σύνταξη, για παράδειγμα αντί για 1.000 ευρώ, έχασαν 200 ευρώ και κατέβηκαν στα 800 ευρώ. Η απολεσθείσα σύνταξη των 200 ευρώ αποφασίστηκε να τους χορηγηθεί ως ποσό «προσωπικής διαφοράς» με την παλιά σύνταξη, και έτσι έπαιρναν τα ίδια, αλλά με διαφορετικό τρόπο. Το σύνολο μπορεί να ήταν 1.000 ευρώ, αλλά η σύνταξη έγινε 800 ευρώ και τα 200 ευρώ ήταν η προσωπική διαφορά.

Με το νόμο Βρούτση (4670/2020) περίπου 800.000 παλαιοί συνταξιούχοι με πάνω από 30 έτη ασφάλισης είχαν εκ νέου επανυπολογισμό. Οι 250.000 εξ αυτών πήραν αύξηση, καθώς μηδένισαν την προσωπική διαφορά, και 550.000 πήραν λογιστική αύξηση σύνταξης, ροκανίζοντας την προσωπική διαφορά.

Στις επικείμενες αυξήσεις του 2023, οι μεν 250.000 θα πάρουν κι άλλη αύξηση, οι δε 550.000 θα κατεβάσουν κι άλλο την προσωπική διαφορά, καθώς θα συμψηφιστεί με την αύξηση που θα πάρουν. Για περίπου 100.000 παλαιούς συνταξιούχους με 38, 39 και 40 έτη που έχουν κατεβάσει την προσωπική διαφορά στα επίπεδα των 20 ως 60 ευρώ, οι αυξήσεις του 2023 θα είναι πραγματικές, καθώς θα συμψηφιστούν με την προσωπική διαφορά και θα τη μηδενίζουν.

Για παράδειγμα:

• Συνταξιούχος του ΙΚΑ με 38 έτη είχε προσωπική διαφορά 140 ευρώ, την οποία κατέβασε στα 45 ευρώ με τον επανυπολογισμό και με την αύξηση του 2023 θα τη μηδενίσει.
• Συνταξιούχος ΔΕΚΟ (ΔΕΗ, ΟΤΕ) με 37ετία, που είχε προσωπική διαφορά 170 ευρώ, την κατέβασε στα 25 ευρώ με τον επανυπολογισμό του νόμου Βρούτση και με την αύξηση του 2023 θα τη μηδενίσει.
• Συνταξιούχος με 36ετία, που έχει υπόλοιπο προσωπικής διαφοράς 80 ευρώ με μια αύξηση 45 ευρώ το 2023, θα την κατεβάσει στα 35 ευρώ και θα περιμένει τις αυξήσεις του 2024 για να τη μηδενίσει.

Αντίστοιχα, από τους 500.000 νέους συνταξιούχους, αυξήσεις θα πάρει η συντριπτική πλειονότητα είτε με 30 και άνω έτη ασφάλισης είτε με λιγότερα.

Επίσης, από τους 530.000 συνταξιούχους του ΟΓΑ, αυξήσεις θα πάρουν όλοι, καθώς είναι εκτός επανυπολογισμού και δεν έχουν προσωπική διαφορά, οπότε οι αυξήσεις του 2023 θα είναι καθαρές.

Οι αυξήσεις ανά Ταμείο για συντάξεις γήρατος, αναπηρίας, θανάτου

Σύμφωνα με τους αποκαλυπτικούς πίνακες που δημοσιεύει το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις», με αύξηση 5% οι συντάξεις για το 2023 θα διαμορφωθούν ανά Ταμείο ως εξής:

• Για παλιούς συνταξιούχους ΙΚΑ, η μέση αύξηση βγαίνει στα 37 ευρώ το μήνα και η μέση σύνταξη στα 779 ευρώ από τα 742 ευρώ σήμερα. Σε ετήσια βάση, η αύξηση είναι 445 ευρώ.
• Για παλιούς συνταξιούχους ΟΓΑ, η μέση αύξηση βγαίνει στα 22 ευρώ το μήνα και η μέση σύνταξη στα 468 ευρώ από τα 446 ευρώ σήμερα. Σε ετήσια βάση, η αύξηση είναι 268 ευρώ.
• Για παλαιούς συνταξιούχους Δημοσίου, η μέση αύξηση βγαίνει στα 59 ευρώ το μήνα και η μέση σύνταξη στα 1.229 ευρώ από τα 1.170 ευρώ σήμερα. Σε ετήσια βάση κερδίζουν αύξηση 702 ευρώ.
• Για νέους συνταξιούχους ΔΕΚΟ και τραπεζών, η μέση αύξηση βγαίνει στα 109 ευρώ το μήνα. Η μέση σύνταξη διαμορφώνεται στα 2.293 ευρώ από τα 2.184 ευρώ σήμερα. Σε ετήσια βάση κερδίζουν αύξηση 1.310 ευρώ.
• Για παλαιούς συνταξιούχους ΟΑΕΕ, η μέση αύξηση βγαίνει στα 48 ευρώ το μήνα. Η μέση σύνταξη διαμορφώνεται στα 998 ευρώ από τα 950 ευρώ σήμερα. Σε ετήσια βάση κερδίζουν αύξηση 570 ευρώ.

(*) Σενάριο με μέση αύξηση 5% (πρώτη εκτίμηση)

(*) Σενάριο με μέση αύξηση 5%

Πηγή στοιχείων: ΗΔΙΚΑ-ΗΛΙΟΣ

Ποσά συντάξεων μετά τις μνημονιακές μειώσεις και πριν την αφαίρεση κρατήσεων ΕΑΣ, ασθένειας και φόρου.