Του Παντελή Ζαγοριανίτη
Ένα ακόμη επεισόδιο, ίσως το πιο καθοριστικό στο σίριαλ των τηλεοπτικών αδειών, παίχθηκε το μεσημέρι της Πέμπτης στα γραφεία του ΕΣΡ. Εκεί, όπου τελικά κατατέθηκαν μόλις έξι αιτήσεις για τις 7 νέες άδειες πανελλαδικής εκπομπής που είχε προκηρύξει το αρμόδιο όργανο, με τη σύμφωνη γνώμη της κυβέρνησης.
Η βασικότερη είδηση που προκύπτει από αυτή τη διαδικασία είναι το γεγονός ότι -όπως όλα δείχνουν- οδεύουμε προς οριστικούς τίτλους τέλους στο πάλαι ποτέ κραταιό και κυρίαρχο Mega, τουλάχιστον με τη μορφή που το γνωρίζαμε από το 1990.
Κατά τα λοιπά, ο πόλεμος που μαίνεται στο παρασκήνιο -επί περίπου δύο χρόνια- θα συνεχιστεί με αμείωτη ένταση, καθώς το τελικό ζητούμενο είναι ο πολιτικός και οικονομικός έλεγχος του τηλεοπτικού τοπίου. Και αυτό δεν έχει ξεκαθαρίσει ακόμη πλήρως.
Τα πρώτα ασφαλή δεδομένα
Υπάρχουν όμως ήδη ορισμένα συμπεράσματα καθώς και πολλά ζητούμενα. Ας τα δούμε με τη σειρά.
Η κυβέρνηση και προσωπικά ο υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής Νίκος Παππάς πέτυχαν μια καθαρή νίκη στα σημεία. Ενώ όλοι πίστευαν ότι με την ακύρωση -από το Συμβούλιο της Επικρατείας- του προηγούμενου διαγωνισμού, ο υπουργός είχε πέσει στο καναβάτσο έτοιμος να συνθηκολογήσει άνευ όρων, με επιμονή και φυσικά, αφού έκανε τις αναγκαίες προσαρμογές στρατηγικής, δικαιώθηκε σε τρεις -συν ένα- από τους βασικούς του στόχους:
- Πρώτα στον ισχυρισμό ότι η αγορά δεν χωρά απεριόριστο αριθμό αδειών. Το γεγονός ότι για 7 άδειες εμφανίστηκαν μόλις 6 υποψήφιοι σημαίνει ότι αδυνατίζουν εξαιρετικά τα επιχειρήματα των καναλιών στη διαδικασία που θα ακολουθήσει στο ΣτΕ με αίτημα την ακυρότητα και του νέου διαγωνισμού. (Φυσικά, αυτή η εξέλιξη δεν είναι μονοδιάστατη όπως θα εξηγήσουμε στη συνέχεια).
- Δεύτερον, στο ότι τα κανάλια πρέπει να πληρώνουν ένα ετήσιο καθαρό διακριτό τίμημα για τη λειτουργία τους. Μπορεί να συγκεντρωθούν τελικά κατά τι λιγότερα χρήματα από την προηγούμενη φορά, αλλά τα 210 εκατομμύρια που θα κληθούν να πληρώσουν τα 6 κανάλια σε βάθος δεκαετίας δεν είναι ασήμαντο ποσό.
- Τρίτον, στο ότι πέτυχε -και στον τυπικά ανομολόγητο στόχο- να ξεμπερδεύει μια και καλή με το Mega, τουλάχιστον ως συμβολισμό στόχου. Προφανώς δεν τον απασχολεί στο μέλλον το ίδιο προσωπικό με άλλους ιδιοκτήτες και άλλο όνομα μπει τελικά στην τηλεοπτική αγορά. Σημειολογικά και πολιτικά είναι «νικητής».
- Τέταρτον, παρά την αρχική του ήττα που είχε δώσει επικοινωνιακούς και πολιτικούς «πόντους» στη Νέα Δημοκρατία, το τελικό αποτέλεσμα και η… αφωνία του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης δείχνουν ότι τα δεδομένα έχουν αντιστραφεί για το θέμα αυτό.
Η ουσία και το μέλλον
Αφού καταγράψουμε τους αιτούντες τις άδειες, θα πάμε στην ουσία, στο τι δηλαδή θα γίνει από εδώ και πέρα, όχι τεχνικά με βάση το νόμο αλλά με βάση το πολιτικό power game.
Αιτήσεις κατέθεσαν ο Σκάι του Γιάννη Αλαφούζου (ο άλλος μεγάλος κερδισμένος της συνολικής διαδικασίας), ο Alpha του Δημήτρη Κοντομηνά, το Star της οικογένειας Βαρδινογιάννη (με τυπικό εκπρόσωπο τον γιό του Βαρδή, Γιάννη Βαρδινογιάννη), ο ΑΝΤ 1 του Θοδωρή Κυριακού, το κανάλι Ε του Ιβάν Σαββίδη και η νεοσύστατη εταιρεία Τηλεοπτική Ελληνική (με έδρα την Κύπρο που όλα δείχνουν ότι τελικά καταλήγει στον Φίλιππο Βρυώνη).
Δεν κατέθεσαν αιτήσεις και λογικά θα κλείσουν σε ένα τρίμηνο το Mega και το Άστυ του Γιώργου Καρατζαφέρη. Το δεύτερο κανάλι του Θοδωρή Κυριακού Μακεδονία, ενδεχομένως θα μείνει ζωντανό ως την προκήρυξη των αδειών θεματικού περιεχομένου.
Κι όμως, τα πράγματα μπορεί να μην είναι όπως ακριβώς φαίνονται και να μην έχει τελειώσει το σίριαλ. Και δεν εννοούμε τις δικαστικές εξελίξεις.
Τουλάχιστον μία άδεια πανελλαδικού περιεχομένου -αυτή που έμεινε στα αζήτητα- είναι υποχρεωτικό να επαναπροκηρυχθεί. Ενδεχομένως και περισσότερες καθώς το ΕΣΡ θα κληθεί να αποφασίσει αν οι υποψήφιοι πληρούν όλους τους όρους του διαγωνισμού και άρα μπορούν να περάσουν στην επόμενη καθοριστική φάση της αδειοδότησης. Αν όχι οι όποια άδεια ή άδειες «περισσέψουν», ορισμένοι εκτιμούν ότι θα είναι τουλάχιστον μία, θα μπουν ξανά σε διαγωνιστική διαδικασία.
Οι καναλάρχες της… δεύτερης ευκαιρίας
Και ποιοι μπορεί να είναι οι υποψήφιοι καναλάρχες της δεύτερης ευκαιρίας; Αρκετοί και σημαντικοί. Σύμφωνα με πληροφορίες του Rizopoulospost.com υπάρχουν τουλάχιστον τρεις μεγάλοι παίκτες που μπορούν ανά πάσα στιγμή να ζητήσουν τηλεοπτική άδεια.
Πρώτον, το επιχειρηματικό δίδυμο Γιάννη Βαρδινογιάννη και Βαγγέλη Μαρινάκη, δηλαδή των δύο βασικών μετόχων του Mega. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή έκαναν πίσω. Στο τραπέζι από την αρχή υπήρχαν δύο σχέδια: Πρώτον να κατατεθεί φάκελος από το Mega και δεύτερον να κατατεθεί φάκελος από μια νέα εταιρεία η οποία στη συνέχεια θα ενσωμάτωνε ουσιαστικά το ίδιο το Mega (προσωπικό, ταινιοθήκη, μηχανήματα κ.λπ.) χωρίς τα τεράστια βάρη του τραπεζικού της δανεισμού και των χρεών προς τρίτους.
Τελικά, όπως δήλωσε ο ίδιος ο κ. Βαρδινογιάννης, το μεσημέρι της Πέμπτης το Mega δεν μπήκε στο διαγωνισμό γιατί εκτιμήθηκε ότι ίσως έπρεπε να μπει σε πλειοδοσία αν οι υποψήφιοι ήταν περισσότεροι από τις άδειες. Αυτό δεν σημαίνει ότι όλα έχουν τελειώσει. Μέσα στους επόμενους μήνες οι δύο επιχειρηματίες είναι σίγουρο ότι θα επανέλθουν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο.
Και ποιος θα ήταν ο πιθανός όγδοος υποψήφιος που φοβήθηκαν -οι μέτοχοι του Mega- ότι θα μετέτρεπε τη διαδικασία σε πλειοδοτικό διαγωνισμό;
Μα φυσικά ο Δημήτρης Μάρης. Ο μεθοδικός μαθηματικός που με τη ρευστότητα του στοιχηματικού τζόγου έχει αναδειχθεί σε παίκτη πρώτης γραμμής. Έχει συνταχθεί καθαρά στο πλευρό της κυβέρνησης όχι μόνο με τα δικά του μέσα, τον όμιλο της 24 media. Ο συνεταιρισμός του με τον Ιβάν Σαββίδη μέσω της εφημερίδας Έθνος -με την ανάληψη του μάνατζμεντ σε ότι έχει απομείνει από τον Πήγασο του στοιχηματικού συνέταιρού του Φώτη Μπόμπολα- είναι ένα σαφές δείγμα της διάταξης των δυνάμεων στην δεύτερη εποχή ΣΥΡΙΖΑ.
Οι νέοι παίκτες
Οι γνώστες του παρασκηνίου επισημαίνουν τις εμφανείς αλλά και τις υπόγειες αντιπαραθέσεις των επιχειρηματικών ομίλων που έχουν συνταχθεί καθαρά με την κυβέρνηση και την αντιπολίτευση.
Η αποχώρηση από το παιχνίδι των παραδοσιακών μιντιακών παικτών -ο Σταύρος Ψυχάρης νικημένος παραδόθηκε και στη θέση του μπήκε ο Βαγγέλης Μαρινάκης, ενώ τη θέση της οικογένεια Μπόμπολα πήρε ο Ιβάν Σαββίδης- δημιουργούν τους νέους βασικούς πόλους στο χώρο των ΜΜΕ.
Όπως είναι φανερό ο πρώτος έχει συνταχθεί καθαρά με το αντικυβερνητικό μέτωπο και ήδη διεξάγονται -μάχες χαρακωμάτων- με αφορμή και τις ανοιχτές υποθέσεις του κ. Μαρινάκη με τη Δικαιοσύνη. Ο δεύτερος, όπως προσημειώθηκε αποτελεί έναν από τους εκλεκτότερους και προνομιακότερους συνομιλητές της κυβέρνησης. Όχι μόνον στο μιντιακό, αλλά και στο επιχειρηματικό επίπεδο.
Η αγορά της πάλαι ποτέ κραταιάς εφημερίδας Έθνος και του τηλεοπτικού σταθμού Ε είναι μόνον το κερασάκι των οικονομικών του δραστηριοτήτων στην Ελλάδα.
Δεν είναι επίσης τυχαίο ότι και οι δύο νεοι βασικοί παίκτες είναι ιδιοκτήτες σε δύο από τις λαοφιλέστερες ποδοσφαιρικές ομάδες της χώρας: Του Ολυμπιακού και του ΠΑΟΚ.
Βέβαια, το τελευταίο χρονικό διάστημα έχει προκύψει ένα ζήτημα καθώς ο νέος Μακεδονάρχης επιχειρηματίας θα πρέπει να διαχειριστεί δημόσια το ζήτημα της ονομασίας των Σκοπίων, σε σχέση με την στήριξη που απλόχερα παρέχει στην κυβέρνηση.
Το, προσώρας, επιμύθιο
Από όλα τα προσημειούμενα καθίσταται σαφές ότι, ναι μεν έκλεισε ένα κεφάλαιο, αλλά όχι και το βιβλίο. Το Rizopoulospost.com θα παρακολουθεί και θα καταγράφει τις εξελίξεις, όπως κάνει άλλωστε με όλα τα σημαντικά θέματα της επικαιρότητας.
