Γράφει ο Μηνάς Περάματζης*
Όσο κοινή και αν είναι η λέξη “μεγαλείο” και αντίστοιχα η σημασία της, αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα πως έχει την ίδια έννοια για δυο ανθρώπους. Η τελευταία εξαρτάται από την οπτική του καθενός που με την σειρά της διαμορφώνεται από πλήθος παραγόντων, μεταξύ αυτών η παιδεία, η πολιτιστική κληρονομιά αλλά και τα προσωπικά βιώματα. Αν για παράδειγμα ρωτήσεις έναν κάτοικο της Νέα Υόρκης για το τι είναι αυτό που καθιστά την πόλη του πραγματικά “μεγάλη” πιθανώς να σου απαντήσει πως είναι η ενέργεια που διαπερνά τα πάντα και ωθεί κάθε άνθρωπο να αξιοποιεί τον χρόνο που του δίνεται στο μέγιστο δυνατό βαθμό για την αναζήτηση της προσωπικής του ευτυχίας. Αυτή η αίσθηση της διαρκούς κίνησης που σαν ηλεκτρισμός διατρέχει τους δρόμους της και δικαιώνει τον τίτλο της “πόλης που δεν κοιμάται ποτέ”. Αν από την άλλη διασχίσεις τον Ατλαντικό και βρεθείς στο Λονδίνο, ενδεχομένως να ακούσεις για το “μεγαλείο” της βρετανικής αυτοκρατορίας και εν γένει για μια βικτωριανής εποχής “βρετανικότητα” όπου αξίες όπως η πειθαρχία, η αφοσίωση στο καθήκον και η επίδειξη σθένους απέναντι σε κάθε μορφής αντιξοότητα αποτελούν ακρογωνιαίους λίθους της κοινωνίας.
Αντίστοιχα στην πολιτική όταν κάποιος μιλά για την επιθυμία του για μια “μεγάλη” Ελλάδα, ίσως να έχει στο μυαλό του κάτι πολύ διαφορετικό τόσο από τον συνάδερφό του που κάθεται στο ίδιο ακριβώς τραπέζι όσο και από εμάς που ακούμε από το σπίτι, χωρίς να χρειάζεται κανένας να βρίσκεται στην άλλη άκρη της υφηλίου προκειμένου να δικαιολογηθεί αυτή η διαφορά στην αντίληψη.
Εδώ ένα καλό παράδειγμα είναι ο κ. Τσίπρας που όπως πολλοί άλλοι πριν από αυτόν πιστεύει πως η φυγή προς τα εμπρός μπορεί να επιτευχθεί με μεγάλα βήματα προς τα πίσω. Τόσο ο ίδιος όσο και το επιτελείο του, δυστυχώς, θεωρούν πως ένα καλύτερο μέλλον για την χώρα θα έρθει από το παρελθόν, μέσα από πρακτικές και αντιλήψεις συνυφασμένες με την Ελλάδα της οπισθοδρόμησης και της συντήρησης. Μετην κομματοκρατία να υπαγορεύει την πολιτική, σε σημείο που οι θεσμοί της πολιτείας λειτουργούν ως εκτελεστικές προεκτάσεις του κομματικού κατεστημένου, ενώ αντίστοιχαοι πελατειακές σχέσεις να συνιστούν τρόπο πολιτικής συμμετοχής και να διέπουν τον τρόπο οργάνωσης των σχέσεων κράτους-κοινωνίας.
Για τον κ. Τσίπρα ίσως να είναι πλέον αργά, ωστόσο οι υπόλοιποι έχουμε ακόμα την ευκαιρία να πάψουμε να ζούμε προσκολλημένοι στο παρελθόν, είτε μιλάμε για το πρόσφατο είτε για το απώτερο. Να συνειδητοποιήσουμε πως ό,τι δούλεψε σε αυτό δεν είναι πλέον αρκετό και να τραβήξουμε μία μόνο αλλά απαραβίαστη κόκκινη γραμμή σε ένα σύστημα που μόνο πίσω μας κρατάει. Σε μια εποχή που τα πάντα κινούνται με ιλιγγιώδη ταχύτητα και η όποια στασιμότητα ισοδυναμεί με καταστροφή. Μακριά από λάθη και συμπεριφορές που ανεχτήκαμε, ίσως και να προκαλέσαμε με στόχο ίδια οφέλη, να αποδεχτούμε αυτό που πραγματικά είμαστε ως χώρα, ως κοινωνία και ως πραγματικές δυνατότητες ανάταξης και ανάπτυξης. Όσο διαφορετικό και αν είναι από αυτό που φαντασιακά θα θέλαμε, προκειμένου απέναντι στην κουλτούρα της καιροσκοπικής κατίσχυσης να προτάξουμε μια ορθολογική και μακροπρόθεσμη στρατηγική που θα μας καθιστά κοινωνούς μιας πραγματικά νέας πολιτικής, όχι στα συνθήματα, αλλά στην ουσία. Ώστε απαλλαγμένοι από ιδεοληψίες και προκαταλήψεις να χαράξουμε τον δρόμο προς ένα νέο όραμα, μιας Ελλάδας που θα είναι μεγάλη στα “μικρά” πράγματα, εκεί δηλαδή που αληθινά έχει σημασία.
Το μεγαλείο μιας χώρας ξεκινά από την καθημερινότητα που βιώνουν οι πολίτες της και που εξασφαλίζει ελευθερία και ασφάλεια, παιδεία και ανάπτυξη, εργασία και δημιουργικότητα. Που διασφαλίζει ισονομία και δίκαιη κατανομή βαρών και δικαιωμάτων. Που δίνει το δικαίωμα στους νέους αλλά και στον κάθε άνθρωπο να οραματίζεται, να προγραμματίζει το αύριο σαν κυρίαρχο δικαίωμα και να υλοποιεί τα όνειρα και τους στόχους του χωρίς βίαιες ανατροπές. Τα “μεγάλα” …μπορούν να περιμένουν.
*O Μηνάς Περάματζης είναι Οικονομολόγος