Γράφει ο Γιώργος Ευγενίδης
Στην πολιτική πρέπει να υπάρχουν κάποιες σταθερές, με την έννοια των σημείων αναφοράς. Εν προκειμένω, πρόσωπα, τα οποία, όταν λένε κάτι, αυτό θα πρέπει να αξιολογείται πάρα πολύ σοβαρά. Ένα τέτοιο πρόσωπο, όπως έχει πει πολλάκις η στήλη, είναι ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, όχι γιατί υποχρεωτικά συμφωνούμε μαζί του, αλλά γιατί διαθέτει τόσο τη δύναμη όσο και τον τρόπο σκέψης που δείχνουν τις επερχόμενες εξελίξεις.
Ένα δεύτερο πρόσωπα στα καθ’ ημάς, όπου ό,τι λένε οι κυβερνώντες θα μπορούσε να έχει και τα χαρακτηριστικά της αυτοεκπληρούμενης προφητείας, είναι ο διοικητής της ΤτΕ Γιάννης Στουρνάρας. Και είπε κάποια σημαντικά πράγματα για τα επόμενα βήματα της χώρας, κατά τη χθεσινή του παρουσία στη Βουλή.
Ένα από τα βασικά σημεία είναι η πρόταση για χαλάρωση των κεφαλαιακών ελέγχων. Πρόκειται για σημαντική εισήγηση, η οποία δείχνει πως κάποια στοιχειώδης σταθερότητα αποκαθίσταται στη λειτουργία του τραπεζικού συστήματος. Η σημαντικότερη αλλαγή που επέρχεται είναι η απαλλαγή από περιορισμούς κίνησης του «νέου χρήματος». Για νέες καταθέσεις η ελληνική πρόταση προβλέπει την άρση της απαγόρευσης ανάληψης μετρητών. Ταυτόχρονα, προβλέπεται η πλήρης άρση της απαγόρευσης αποπληρωμής δανείων για παλαιό χρήμα, ενώ προτείνεται να δοθεί η δυνατότητα υπολογισμού του ποσού ανάληψης για κάθε φυσικό πρόσωπο στις δύο εβδομάδες από μια που ισχύει σήμερα. Δηλαδή αν κάποιος δεν σηκώσει μέσα στην εβδομάδα το ανώτατο όριο των 420 ευρώ, θα μπορεί εντός της περιόδου δύο εβδομάδων να σηκώσει σωρευτικά έως και 840 ευρώ. Με απλά λόγια: αν μια εβδομάδα σηκώσει κάποιος 200 ευρώ σε μετρητά, την επόμενη θα μπορεί να σηκώσει έως και 640, μιας και θα έχουν μείνει «κάβα» 240 από την πρώτη εβδομάδα.
Αυτό είναι κάτι πρακτικό, συν το ότι ο κ. Στουρνάρας περιέγραψε μια αργή αλλά σχετικά σταθερή διαδικασία επιστροφής χρημάτων που ήταν κυρίως στα στρώματα. Και φυσικά, ο κ. Στουρνάρας, αλλά και οι τραπεζίτες, γνωρίζουν πως χωρίς νέο, φρέσκο χρήμα στις τράπεζες με τη μορφή καταθέσεων και χωρίς λύση για τα κόκκινα δάνεια, πολύ δύσκολα θα υπάρξει ουσιαστική απεμπλοκή σε σύντομο χρονικό διάστημα από τα capital controls.
O κεντρικός τραπεζίτης είπε και κάτι ακόμα σημαντικό σε σχέση με τον στόχο για χαμηλότερα πλεονάσματα από το 2018 και μετά: προκειμένου να συζητηθεί σοβαρά στην Ευρώπη, ενόψει και του Μεσοπρόθεσμου που θα πρέπει να καταρτίσουμε, θα πρέπει να υπάρξει προσήλωση στις μεταρρυθμίσεις, κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης και φυσικά πρόοδος στις ιδιωτικοποιήσεις. Με άλλα λόγια, ιδιοκτησία του προγράμματος. Αν οι ξένοι πιστέψουν πως εφαρμόζουμε πιστά τα συμφωνηθέντα, τότε ενδεχομένως να συζητήσουν σε σοβαρή βάση και την αλλαγή του δημοσιονομικού στόχου. Στο ίδιο πλαίσιο, φυσικά, να σημειώσουμε και τις παρατηρήσεις του κ. Στουρνάρα περί μη ενεργοποίησης του κόφτη φέτος, μιας και εκτιμά πως το πλεόνασμα θα κινηθεί περίπου στο 1% έναντι στόχου 0,75% και άρα μπορεί λειτουργήσει και ως βατήρας για τη μεθεπόμενη χρονιά, όταν και θα πρέπει να πιάσουμε στόχο ύψους 1,5%.
Θα πρέπει να σημειωθεί και κάτι που είπε ο κ. Στουρνάρας αναφορικά με τα περί «αφελληνισμού» των τραπεζών, μιας και 42 βουλευτές της ΝΔ έκαναν και σχετική επερώτηση. «Δεν συμμερίζομαι καθόλου όσα λέγονται περι αφελληνισμού των τραπεζών. Είναι ευκαιρία να μπουν καλύτερα στελέχη. Με τις αλλαγές θωρακίζεται ο τραπεζικός κλάδος και ενισχύονται οι προοπτικές ανάπτυξης του χρηματοπιστωτικού συστήματος», ανέφερε και έδωσε έτσι μια σοβαρή απάντηση σε όσα εμμέσως πλην σαφώς, αλλά και ιδιωτικώς, καταλογίζουν πολιτικά στελέχη στην ΤτΕ αναφορικά με την επιθετική είσοδο των funds στην τραπεζική αγορά.
Και μπορεί να σας φαίνεται πως όσα έχει πει ο κ. Στουρνάρας ίσως να τα έχετε ξανακούσει, πλην όμως επανάληψη μήτηρ πάσης μαθήσεως. Και ο κεντρικός τραπεζίτης είναι από τους λίγους που έχει πολλούς και καλούς διαύλους επικοινωνίας με τους εταίρους μας-επομένως, μπορεί να μην λειτουργεί ως φερέφωνο, αλλά μεταφέρει, εν πολλοίς, και τη διάθεση στο εξωτερικό για τη χώρα. Η οποία είναι, να υπάρξει άμεσα σταθεροποίηση και προσήλωση στις μεταρρυθμίσεις, ώστε να βελτιωθεί και το οικονομικό κλίμα το επόμενο διάστημα και μάλιστα με απτά μέτρα χαλάρωσης της λιτότητας. Για να γίνει αυτό όμως θα πρέπει να γίνουν μεταρρυθμίσεις, όπως προείπαμε, και να υπάρξει «ιδιοκτησία» του προγράμματος.
Να τον ακούτε τον Στουρνάρα λοιπόν. Είναι και αυτός από τις σταθερές της στήλης.