Η μυστική πώληση ρωσικών διαμαντιών, αξίας εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων κάθε μήνα, έχει διαιρέσει το παγκόσμιο εμπόριο που εκτείνεται από τα εργοστάσια κοπής στη Βομβάη μέχρι τα πολυτελή καταστήματα στην 5th Avenue της Νέας Υόρκης.
Όπως αναφέρει το Bloomberg, πολλοί στον κλάδο αρνούνται να εμπορεύονται ρωσικά διαμάντια μετά την εισβολή στην Ουκρανία και αφότου ο γίγαντας εξόρυξης Alrosa PJSC χτυπήθηκε από τις κυρώσεις των ΗΠΑ. Αλλά υπάρχει ένας μικρός αριθμός Ινδών και Βέλγων αγοραστών που αγοράζουν μεγάλες ποσότητες με ευνοϊκούς όρους, παίρνοντας τη δυνατότητα να διαλέξουν τα διαμάντια που χρειάζονται, ενώ άλλοι μένουν μακριά. Οι συμφωνίες γίνονται αθόρυβα, ακόμη και για τον περίφημα μυστικοπαθή κόσμο των διαμαντιών.
Και ενώ δεν παραβιάζουν τις κυρώσεις, υπάρχουν άλλοι κίνδυνοι που πρέπει να ληφθούν υπόψη. Βαριά ονόματα όπως η Tiffany & Co. και η Signet Jewelers Ltd. δεν θέλουν ρωσικά διαμάντια που εξορύχθηκαν από την έναρξη του πολέμου και οι προμηθευτές λένε ότι ανησυχούν μήπως χάσουν κρίσιμα συμβόλαια από την εμπορία πολύτιμων λίθων της Alrosa.
Μια θολή εφοδιαστική αλυσίδα
Οι πωλήσεις παρουσιάζουν ένα πρόβλημα για κάθε προσπάθεια μποϊκοτάζ: όταν οι πέτρες εισέλθουν στην αλυσίδα εφοδιασμού, είναι σχεδόν αδύνατο να εντοπιστεί η προέλευσή τους. Τα διαμάντια πωλούνται σε πακέτα παρόμοιων μεγεθών και ποιοτήτων -υπάρχουν περίπου 15.000 διαφορετικές κατηγορίες- και μπορούν να επαναδιακινηθούν και να αναμειχθούν πολλές φορές πριν καταλήξουν σε ένα δαχτυλίδι αρραβώνων ή ένα κρεμαστό κόσμημα.
Οι δυτικοί λιανοπωλητές που προσπαθούν να αποφύγουν τα ρωσικά διαμάντια ανησυχούν επίσης για την εξασφάλιση αρκετών διαμαντιών, ιδίως των μικρών και φθηνότερων τύπων στα οποία ειδικεύεται η Alrosa. Η εταιρεία αντιπροσωπεύει περίπου το ένα τρίτο της προμήθειας ακατέργαστων διαμαντιών και οι ρωσικοί λίθοι που εξορύχθηκαν πριν από τον πόλεμο έχουν ουσιαστικά εξαντληθεί.
Ορισμένες μεγάλες ευρωπαϊκές μάρκες πολυτελείας έχουν ζητήσει από την ανταγωνίστρια της Alrosa, την De Beers, να αυξήσει τις πωλήσεις σε προμηθευτές που εμπιστεύονται, σύμφωνα με ανθρώπους που γνωρίζουν το θέμα και ζήτησαν να μην κατονομαστούν συζητώντας ιδιωτικές πληροφορίες. Η εταιρεία έχει καταβάλει κάποιες προσπάθειες για να το πράξει, αλλά έχει ελάχιστα επιπλέον να πουλήσει, είπαν.
Αφού κοπούν και γυαλιστούν τα ρωσικά διαμάντια, η υπόθεση είναι ότι θα καταλήξουν σε κοσμήματα για αγορές όπως η Κίνα, η Ιαπωνία και η Ινδία. Αυτές οι τρεις χώρες αντιπροσωπεύουν μαζί περίπου το 30% της παγκόσμιας ζήτησης και -σε αντίθεση με τους δυτικούς λιανοπωλητές- δέχονται με χαρά τη ρωσική παραγωγή.
Ωστόσο, η αδιαφανής φύση του εμπορίου διαμαντιών με τη μακρά και δαιδαλώδη αλυσίδα εφοδιασμού σημαίνει ότι οι ρωσικοί λίθοι είναι πιθανό να καταλήξουν και στις δυτικές αγορές.
Η προέλευση ενός διαμαντιού είναι ξεκάθαρη στην αρχή της αλυσίδας, όταν εκδίδεται πιστοποιητικό σύμφωνα με τη διαδικασία Κίμπερλι, η οποία σχεδιάστηκε για να τερματιστεί η πώληση των “ματωμένων διαμαντιών” που χρηματοδοτούσαν πολέμους τη δεκαετία του 1990.
Αλλά μετά από αυτό, τα πράγματα μπορεί να γίνουν θολά. Τα δέματα των πολύτιμων λίθων συχνά αναμειγνύονται στους εμπορικούς οίκους και το αρχικό πιστοποιητικό αντικαθίσταται από έγγραφα “μικτής προέλευσης”, καθιστώντας σχεδόν αδύνατο να παρακολουθεί κανείς πού τελικά πωλούνται τα ρωσικά διαμάντια.
Ο ρόλος της Ινδίας
Καθώς οι ρωσικές προμήθειες διχάζουν τον κόσμο των διαμαντιών, μεγάλο μέρος της έντασης επικεντρώνεται σε ένα τεράστιο δίκτυο κυρίως οικογενειακών επιχειρήσεων που κόβουν, γυαλίζουν και εμπορεύονται τους πολύτιμους λίθους του κόσμου -πολλές από αυτές στην Ινδία- και παρέχουν τη σύνδεση μεταξύ των εταιρειών εξόρυξης και των κοσμηματοπωλείων.
Πριν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η Alrosa πωλούσε σε περισσότερους από 50 τέτοιους πελάτες κάθε μήνα. Οι πωλήσεις πάγωσαν αρχικά μετά την εισβολή, αλλά τώρα έχουν επανέλθει σε σχεδόν φυσιολογικά επίπεδα.
Αλλά αυτό συμβαίνει πολύ αθόρυβα. Πριν από τον πόλεμο, η εταιρεία πραγματοποιούσε 10 πωλήσεις το χρόνο από το γραφείο πωλήσεων της Αμβέρσας, στο Βέλγιο, βάσει ενός καθορισμένου ημερολογίου και δημοσίευε τα αποτελέσματα στη συνέχεια. Η Alrosa έχει πλέον σταματήσει να δημοσιεύει οποιαδήποτε πληροφορία σχετικά με τις πωλήσεις ή τις οικονομικές της επιδόσεις.
Το μεγαλύτερο μέρος των ινδικών επιχειρήσεων εξακολουθεί να αποφεύγει τις ρωσικές αγορές λόγω του κινδύνου να χάσει δυτικούς πελάτες ως αποτέλεσμα, σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν το θέμα.
Ειδικά οι ΗΠΑ είναι μια κρίσιμη αγορά, καθώς το 50% όλων των γυαλισμένων διαμαντιών πωλείται στη χώρα, από πολυτελή κομμάτια αξίας δεκάδων εκατομμυρίων έως κομμάτια που πωλούνται για λιγότερο από 200 δολάρια σε λιανοπωλητές όπως η Walmart Inc.
Ενώ τα διαμάντια είναι μια διακριτική πολυτέλεια για τους ανθρώπους που τα αγοράζουν, η ίδια η επιχείρηση αποτελεί οικονομικό θεμέλιο για τους μεγάλους κόμβους κοπής και εμπορίας. Το εμπόριο διαμαντιών υποστηρίζει περίπου ένα εκατομμύριο θέσεις εργασίας στην Ινδία, όπου η κυβέρνηση έχει πιέσει για να διατηρήσει τη ροή των επιχειρήσεων. Ο πρωθυπουργός του Βελγίου επανέλαβε επίσης τη θέση της χώρας ότι δεν πρέπει να επιβληθούν κυρώσεις στους ρωσικούς λίθους. Πάνω από το 80% των ακατέργαστων διαμαντιών διακινείται σε κάποιο στάδιο μέσω της Αμβέρσας.
Προς το παρόν, η συντριπτική πλειονότητα των ρωσικών λίθων διακινείται μέσω περίπου 10 αγοραστών. Οι ινδικές εταιρείες Kiran Gems και Shree Ramkrishna Exports Pvt είναι οι δύο μεγαλύτεροι αγοραστές, σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν το θέμα.
Παράτο γεγονός ότι ο φόβος της αποξένωσης των δυτικών εταιρειών είναι το μεγαλύτερο εμπόδιο για τους περισσότερους στον κλάδο, οι πρακτικές δυσκολίες στην αγορά από τη Ρωσία αποτελούν επίσης αποτρεπτικό παράγοντα.
Μετά τις αμερικανικές κυρώσεις, οι περισσότερες ευρωπαϊκές και μεσανατολικές τράπεζες απέσυραν τη χρηματοδότηση των αγορών από την Alrosa, η οποία προηγουμένως πωλούσε σχεδόν όλα τα διαμάντια της σε δολάρια ΗΠΑ. Αυτό αφήνει μερικές ινδικές τράπεζες που έχουν γίνει πιο άνετες τους τελευταίους μήνες με τον τρόπο διευκόλυνσης των συναλλαγών σε άλλα νομίσματα, κυρίως σε ευρώ και ρουπίες.
Η IndusInd Bank, ένας από τους μεγαλύτερους χρηματοδότες των αγοραστών διαμαντιών της Ινδίας, απαιτεί από τους πελάτες σε αυτές τις συμφωνίες να υπογράφουν αποποιήσεις που αναγνωρίζουν ότι είναι υπεύθυνοι εάν παγώσουν οποιεσδήποτε συναλλαγές, σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν την κατάσταση.
Εκπρόσωπος της IndusInd δήλωσε ότι η τράπεζα “συμμορφώνεται με τις εγχώριες καθώς και τις διεθνείς εμπορικές κυρώσεις, μεταξύ άλλων δεν αναλαμβάνει συναλλαγές με οντότητες/ιδιώτες που υπόκεινται σε κυρώσεις”.
Για όσους εξακολουθούν να είναι πρόθυμοι να αγοράσουν, η Alrosa προσφέρει προνόμια, συμπεριλαμβανομένης της ασυνήθιστης ευελιξίας, αν και έχει διατηρήσει την τιμολόγηση συνολικά στο ίδιο επίπεδο με την De Beers.
Κανονικά, οι πελάτες αναμένεται να πάρουν μια προσυμφωνημένη ποικιλία διαμαντένιων τεμαχίων. Τώρα, η εταιρεία επιτρέπει στους αγοραστές να διαλέγουν οι ίδιοι τα πακέτα τους, πράγμα που σημαίνει ότι μπορούν να επιλέξουν διαμάντια που βρίσκονται σε έλλειψη ή εκείνα που είναι πιθανό να αποφέρουν το καλύτερο κέρδος. Σε μια αντανάκλαση της μεταβαλλόμενης δομής του κλάδου, εξετάζει επίσης τη δημιουργία πιο μόνιμων γραφείων πωλήσεων στην Ινδία.
