Στη Βόρεια Συρία, ακριβώς δίπλα στα τουρκικά σύνορα, το Ισλαμικό Κράτος (ISIS) πολεμάει λυσσαλέα για να καταλάβει νέα εδάφη, που ανήκουν στους Κούρδους της Συρίας και να τα προσθέσει στο χαλιφάτο που έχει ιδρύσει σε σουνιτικές περιοχές της Συρίας και του Ιράκ. Για ποιον λόγο ενδιαφέρονται οι τζιχαντιστές για το συριακό Κουρδιστάν;
Σύμφωνα με το CNN, επειδή σε χωριά της περιοχής αυτής, όπως το Μπεσασλάν, το ISIS κερδίζει μέρος των χρημάτων που χρειάζεται για να χρηματοδοτεί τους πολέμους του. Πρόσφατα «ξεσκεπάστηκε» το λαθρεμπόριο πετρελαίου των τζιχαντιστών που ανέρχεται σε εκατομμύρια βαρέλια.
Το πετρέλαιο, όπως αναφέρει το Βήμα, προέρχεται από πετρελαιοπηγές και διυλιστήρια που έχει καταλάβει το ISIS στο Βόρειο Ιράκ και στη Βόρεια Συρία και ως πολύ πρόσφατα ήταν πανεύκολο να το περάσει από το σύνορα της Νότιας Τουρκίας. Ένας λόγος είναι ότι τα φθηνά, λαθραία καύσιμα είναι περιζήτητα στην Τουρκία όπου το πετρέλαιο είναι τόσο ακριβό που σχεδόν δεν έχει σημασία ποιος το πουλάει, ακόμη και αν είναι ο «εχθρός».
Μετά τους αποκεφαλισμούς των ομήρων των τζιχαντιστών όμως όλα άλλαξαν: αυξήθηκε διεθνώς ο πανικός για τις μεθόδους τους καθώς και η πίεση για τον περιορισμό του λαθρεμπορίου τους. Πριν από μια εβδομάδα η αμερικανική συμμαχία εξαπέλυσε επιθέσεις και κατέστρεψε πολλές πετρελαϊκές εγκαταστάσεις, ακριβώς για να πλήξει την πηγή χρηματοδότησης του τζιχάντ.
Αλλά το λαθρεμπόριο στα τουρκικά σύνορα είναι μόνο μία από τις πηγές χρηματοδότησης του ISIS, σύμφωνα με το CNN.
Τεράστια έσοδα και έξοδα
Το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών παραδέχεται ότι δεν γνωρίζει πόσα χρήματα διαθέτει το ISIS αλλά πιστεύει ότι κερδίζει εκατομμύρια δολάρια τον μήνα. Πώς προκύπτει αυτό; «Τα ποσά που ξοδεύει είναι τεράστια – οι μισθοί, τα όπλα και όλα τα άλλα» λέει αξιωματούχος του υπουργείου. «Οσο για το πόσα κερδίζει, οι εκτιμήσεις κυμαίνονται σημαντικά. Πιστεύουμε ότι βγάζει γύρω στο 1 εκατ. δολάρια την ημέρα».
Ο Μάθιου Λέβιτ, ειδικός στη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας από το Washington Institute for Near East Policy της Ουάσιγκτον, χαρακτηρίζει το ISIS «την καλύτερα χρηματοδοτούμενη οργάνωση που έχουμε δει ποτέ». Εκτός από λαθρεμπόριο πετρελαίου, λαμβάνει δωρεές από πλούσιους συμπαθούντες του τζιχάντ στο Κατάρ και στο Κουβέιτ.
Αλλά διαθέτει ακόμη μία πηγή χρηματοδότησης: το οργανωμένο έγκλημα εντός των περιοχών υπό τον έλεγχό του. Η οργάνωση, λέει ο Λέβιτ, γεννήθηκε ανάμεσα σε απατεώνες και κακοποιούς ενός τσακισμένου Ιράκ, άρα έχει τις ρίζες της στις εγκληματικές δραστηριότητες.
«Ας μην ξεχνάμε ότι το Ισλαμικό Κράτος είναι η μετεξέλιξη της Αλ Κάιντα στο Ιράκ, του Δικτύου Ταουχίντ, του Δικτύου Ζαρκάουι – όλα είναι ένα και το αυτό. Και πάντα χρηματοδοτούνταν κυρίως μέσω της εγχώριας εγκληματικής δραστηριότητας εντός του Ιράκ» λέει ο Λέβιτ.
Φόροι και διόδια
Το ISIS, προσθέτει, απαιτεί χρήματα από τον κόσμο σε όλες τις περιοχές υπό τον έλεγχό του. Θες να κάνεις δουλειές; Πληρώνεις φόρο. Θες να κινήσεις το φορτηγό σου σε αυτοκινητόδρομο; Πληρώνεις διόδια. Οι κάτοικοι των χωριών του Ισλαμικού Κράτους πληρώνουν σχεδόν για τα πάντα. «Λέγεται επίσης ότι οι κάτοικοι της Μοσούλης που πραγματοποιούν ανάληψη από τον τραπεζικό τους λογαριασμό υποχρεώνονται να κάνουν μια “εθελοντική” δωρεά στο Ισλαμικό Κράτος. Συνεπώς, το ότι το ISIS ελέγχει εδάφη του έχει δώσει ευκαιρίες χρηματοδότησης που δεν είχαν άλλες οργανώσεις, όπως η Αλ Κάιντα».
Στη Μοσούλη, το ISIS λεηλάτησε την κεντρική τράπεζα και άλλες μικρότερες τοπικές τράπεζες κερδίζοντας ίσως και εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια.
Ο Μουάζ Μουσταφά, διευθυντής του Syrian Emergency Task Force στην Ουάσιγκτον, ενός λόμπι που προσπαθεί να πείσει το Κογκρέσο να υποστηρίξει τους μετριοπαθείς αντάρτες στη Συρία, πιστεύει ότι οι αεροπορικές επιδρομές της αμερικανικής συμμαχίας δεν αρκούν για να καταστρέψουν την αυτοχρηματοδότηση του ISIS. Για να γίνει αυτό πρέπει να ανακαταληφθούν τα εδάφη του και να αποκατασταθεί η τάξη.
«Φορολογούν τον κόσμο – αυτό είναι τεράστιο έσοδο» λέει. «Επίσης ελέγχουν τον σιτοβολώνα της Συρίας, δηλαδή τη Ράκα, την ντε φάκτο πρωτεύουσά τους. Ελέγχουν το βαμβάκι και το σιτάρι και τόσα άλλα. Ολα αυτά καθιστούν το ISIS οικονομικό κολοσσό».
Η αμερικανική συμμαχία στοχεύει τελευταίως, εκτός από τις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις, και τα σιλό του ISIS. Αλλά όσο το Ισλαμικό Κράτος συνεχίζει να ελέγχει εδάφη των οποίων τους πολίτες μπορεί να φορολογήσει και να ληστέψει, θα συνεχίσει να αυτοχρηματοδοτείται.