Γράφει ο Κων/νος Μανίκας
Οικονομολόγος–Ψυχολόγος
Όταν προκύπτουν ανάγκες δανεισμού σε προσωπικό επίπεδο θεωρείται δεδομένο ότι θα απευθυνθείς πρώτιστα στους πολύ δικούς σου ανθρώπους ώστε να αποφύγεις την διάδοση των δυσκολιών σου στον ευρύτερο κοινωνικό περίγυρο και την καταφυγή (αν κι εφόσον είναι δυνατή) σε πιο θεσμικές πηγές με αυξημένο κόστος. Στα κράτη ισχύει μάλλον η αντίστροφη πορεία. Οι οικονομικές σου επιδόσεις είναι γνωστές σε όλους γιατί ο δανεισμός σου προέρχεται, υπό φυσιολογικές συνθήκες, από τις πιο «ανώνυμες» αγορές κι αν κι εφόσον περιέλθεις σε εξαιρετικά αδύναμη κατάσταση προστρέχεις προς πιο κοντινούς προορισμούς, εγχώριους και διακρατικούς.
Στην Ελλάδα έχουμε μια γενικότερη τάση προς το περπάτημα του κάβουρα γι’ αυτό και κατορθώσαμε ταυτόχρονα να κλείσουμε με τους εταίρους μια ακριβή αρχική συμφωνία με 5,25% που προσαρμόστηκε κάπως στην πραγματικότητα 1,5 χρόνο μετά και να αναπαράγουμε με πίστη και ένταση την ύπαρξη μαγικών πόρων που θα λύσουν άμεσα με εύκολο και ανώδυνο τρόπο όλα τα προβλήματα.
Από την μετοχή της τράπεζας της Ανατολίας και τον Σώρρα, τους υδρογονάνθρακες που πριν καν ολοκληρώσουμε τις μελέτες για την ύπαρξη τους τιτλοποιούσαμε (νοητικά!) τα μελλοντικά έσοδα μέχρι και το λεπτό ηθικά ζήτημα των γερμανικών αποζημιώσεων που φτάσαμε στο σημείο να θεωρούμε ως λύση την καταγραφή των ποσών στον προϋπολογισμό και τη χρήση τους για τη δημιουργία επενδυτικής τράπεζας.
Βέβαια μόνιμες επωδοί παρέμεναν η άκριτη Ρωσολαγνεία χωρίς αίσθηση διπλωματικής στρατηγικής, το «φάντασμα» της Κίνας που ουδέποτε ασχολήθηκε με τα χρηματοδοτικά μας ζητήματα αλλά και σποραδικές αναφορές σε πρόσδεση μας στο δολάριο. Ένα συνονθύλευμα αντιφατικών προθέσεων και στόχων όπου θεωρούμε πως θα πάρουμε από όλους ότι μας βολεύει ακόμα κι αν τα συμφέροντα που εξυπηρετούν οι επιλογές συγκρούονται μεταξύ τους.
Κι αν πιστέψαμε ότι η εφευρετικότητα μας εξαντλήθηκε ήρθε η αναπτυξιακή τράπεζα των αναπτυσσόμενων οικονομιών να αναπτερώσει το ηθικό όσων αρέσκονται σε από μηχανής σωτήρες. Θα βρούμε τα «τούβλα» που μας λείπουν στα… τούβλα (BRICS); Τι κι αν ο συγκεκριμένος οργανισμός δεν πρόκειται να λειτουργήσει πριν το 2016; Τι κι αν σκοπός της είναι η αναπτυξιακή στήριξη των μελών της (που χρειάζονται 10 δις για την ένταξη τους σε αυτή) κι όχι η δημοσιονομική κάλυψη; Τι κι αν αυτό ουσιαστικά σημαίνει επιλεκτική τοποθέτηση σε επενδυτικά πλάνα αντίστοιχα των σημερινών ιδιωτικοποιήσεων; Τι κι αν τα μέλη της έχουν περιορισμένη πρόσβαση στις αγορές άρα κι ο δανεισμός των μη μελών δεν θα είναι φθηνός και χωρίς όρους;
Τίποτα από όλα αυτά δεν μας πτοεί. Ούτε λόγος να γίνεται βέβαια για την διατάραξη του εθνικού προσανατολισμού και την ταύτιση με ένα ετερόκλητο σύνολο χωρών που οι ανάγκες και οι επιδιώξεις τους ελάχιστα προσομοιάζουν με τις δικές μας. Ζούμε τον νέο μύθο μας και κανείς δεν θα μας τον διαταράξει πριν φτάσουμε στην τελευταία του σελίδα και αντιληφθούμε το κακό τέλος. Ίσως όμως ούτε και τότε να ενοχληθούμε γιατί μπορεί στο μεταξύ να έχουμε εφεύρει το επόμενο.