Ένα μεγάλο «αγκάθι» που επιβαρύνει κάθε χρόνο εκατοντάδες χιλιάδες φορολογουμένους είναι τα τεκμήρια διαβίωσης.
Για το θέμα αυτό έχουν γίνει κατά καιρούς πολλές συζητήσεις, ενώ και η αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων οδήγησε σε νέες αυξήσεις των τεκμηρίων. Το θέμα αυτό αναμένεται να απασχολήσει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης το επόμενο διάστημα και είναι πολύ πιθανό να είναι το κρυφό χαρτί του Κυριάκου Μητσοτάκη στην ομιλία του στη Διεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης.
Εξετάζεται η αντικατάστασή τους από ένα νέο σύστημα εντοπισμού των πραγματικών εισοδημάτων των φορολογουμένων, κυρίως μέσα από την πλήρη εφαρμογή των έμμεσων τεχνικών ελέγχου και την περαιτέρω επέκταση των ηλεκτρονικών συναλλαγών.
Σύμφωνα με την εισήγηση που έχουν δεχθεί στελέχη του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης, δεν αποκλείεται η κατάργηση των τεκμηρίων να πραγματοποιηθεί σε δύο φάσεις: να μειωθούν κατά 50% τη μία χρονιά και να καταργηθούν την επόμενη.
Τα τεκμήρια διαβίωσης, το ελάχιστο ετήσιο εισόδημα που απαιτείται να έχει κάποιος για να μπορεί να συντηρεί τα περιουσιακά του στοιχεία (αυτοκίνητα, σκάφη αναψυχής, κατοικίες κ.λπ.) καθώς και το ελάχιστο κόστος ετήσιας διαβίωσής του, αποτελούν μια μεγάλη αδικία για πολλούς φορολογουμένους, καθώς τα πραγματικά εισοδήματα που δηλώνουν είναι μικρότερα από την τεκμαρτή αξία των περιουσιακών τους στοιχείων, όπως την υπολογίζει η εφορία, με αποτέλεσμα να φορολογούνται υπέρμετρα.
Οι έμμεσες τεχνικές ελέγχου που χρησιμοποιούν οι ελεγκτικές Αρχές θα ενεργοποιούνται στις περιπτώσεις φορολογουμένων που εμφανίζουν αδικαιολόγητη αύξηση περιουσιακών στοιχείων, δαπάνες οι οποίες δεν δικαιολογούνται από τα δηλωθέντα εισοδήματα (ατομικά ή/και οικογενειακά), που είναι κοντά στο αφορολόγητο όριο.
Από ελέγχους θα περνούν οι δαπάνες που αφορούν πάγια έξοδα κατοικίας-γραφείου, ιδιωτικά σχολεία, δάνεια και αγορές με πιστωτικές κάρτες, στην ιδιωτική ασφάλιση, στους λογαριασμούς ΔΕΚΟ – κινητής τηλεφωνίας. Αυτές θα διασταυρώνονται με τα εισοδήματα από μισθούς και επαγγελματική δραστηριότητα, επιδόματα-αποζημιώσεις, επιδοτήσεις, επιχορηγήσεις, καθώς και με την περιουσιακή κατάσταση, δηλαδή με ακίνητα (μεταβολές), αλλά και με τις καταθέσεις και τα μετρητά που έχουν οι φορολογούμενοι, με στόχο τον υπολογισμό και τη φορολόγηση των πραγματικών εισοδημάτων.