Γράφει ο Γιώργος Ευγενίδης
Σε προσωπικό επίπεδο, οφείλω να ομολογήσω ότι όλος αυτός ο όψιμος φιλοαμερικανισμός ανθρώπων που πριν από λίγα χρόνια διαγκωνίζονταν ποιος θα φωνάξει δυνατότερα «Φονιάδες των λαών, Αμερικάνοι», είναι κάπως διασκεδαστικός. Η πολιτική ανάλυση, όμως, οφείλει να πηγαίνει πέρα και πάνω από συναισθήματα.
Εδώ και μερικούς μήνες, η χώρα βρίσκεται σε άλλη φάση. Καλώς ή κακώς, είτε ο Τσίπρας μείνει στην εξουσία είτε όχι, η χώρα πάει να κλείσει τον μνημονιακό κύκλο. Προσοχή, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα υπάρχει εποπτεία: θα υπάρχει και μάλιστα αυστηρότατη. Αλλά αυτό που γνωρίζαμε σήμερα ως πλαίσιο, θα αντικατασταθεί από κάτι διαφορετικό. Στο πέρασμα, συνεπώς, στην επόμενη φάση, είναι απολύτως απαραίτητοι οι παραδοσιακές συμμαχίες της χώρας, όχι απλά να είναι στη θέση τους, αλλά να είναι λειτουργικές. Εν προκειμένω, ο δίαυλος επικοινωνίας Ελλάδας και ΗΠΑ οφείλει να είναι ανοιχτός.
Δεν χρειάζονται πολλές εξηγήσεις για να καταλάβει κανείς γιατί η χώρα μας είναι νησίδα σταθερότητας στην περιοχή: αρκεί να κοιτάξει κανείς προς τη μεριά της Μέσης Ανατολής, αλλά και της Τουρκίας, ώστε να καταλάβει γιατί μια αστική, δυτική δημοκρατία, έστω και στην ελληνική της μορφή, ήταν και θα είναι ένα ανάχωμα στην αστάθεια. Παράλληλα, ο ρόλος μας είναι κρίσιμος και για τις ευρύτερες περιφερειακές εξελίξεις: από τη νατοϊκή δραστηριότητα ως τα ενεργειακά.
Υπό αυτό το πρίσμα, καλή η επίσκεψη Ομπάμα τον περασμένο Νοέμβριο στην Αθήνα, αλλά ήταν περισσότερο επικοινωνιακή. Όπως είδαμε στην πράξη, δεν είχε κανέναν πρακτικό αντίκτυπο. Από την άλλη, μπορεί ο Ντόναλντ Τραμπ να είναι αυτός που είναι-και κανείς εχέφρων άνθρωπος δεν το αρνείται αυτό-αλλά δεν παύει να είναι πρόεδρος μιας εξαιρετικά ισχυρής χώρας, η οποία ιστορικά διαδραματίζει καίριο ρόλο τόσο στην περιοχή μας, όσο και στην Ευρώπη. Δεν έχουμε μάθει ακόμα, τι έχουμε, αν έχουμε, πάρει από την επίσκεψη του πρωθυπουργού στις ΗΠΑ. Γιατί, καλές είναι οι διακηρύξεις και το προσκλητήριο στους επενδυτές με φόντο τον Λευκό Οίκο από το Rose Garden, αλλά η διαφορά γίνεται στην πράξη, όχι στα λόγια. Συνεπώς, πέραν της αναβάθμισης των F-16 που είναι ούτως ή άλλως επιβεβλημένη και ένα μήνυμα του κ. Τραμπ για το πόσο terrific τα πάμε, θα δούμε το επόμενο διάστημα σε τι θα μετουσιωθεί η επίσκεψη.
Η αλήθεια είναι πως η εικόνα «έγραψε» πολύ καλά. Και ο ίδιος ο κ. Τσίπρας δύσκολα θα φανταζόταν καλύτερη σκηνοθεσία για το πολιτικό του αφήγημα, το οποίο έχει μεταβληθεί πλήρως σε σχέση με πριν από ελάχιστα χρόνια. Είπαμε, όμως, πολιτική και διεθνείς σχέσεις κάνεις κατά κύριο λόγο με τα δεδομένα του σήμερα, όχι με αυτά του χθες, άσχετα αν δεν έχουμε γίνει αίφνης επιλήσμονες. Επί της ουσίας, όμως, είναι ακόμα ανοιχτό, το αν το εν λόγω ταξίδι παρήγαγε κάποιο αποτέλεσμα που θα δημιουργήσει θετική δυναμική για τη χώρα ή αν ήταν απλώς ένα μεγάλο κομμάτι στο επικοινωνιακό παζλ του Μεγάρου Μαξίμου.