Η δυσκολία του αγώνα στην Ουάσινγκτον είναι σημάδι των προβλημάτων που έρχονται
Ρίξτε σ’ έναν άνθρωπο ένα σωσίβιο και απομακρύνετε έναν άμεσο κίνδυνο. Αλλά αν βρίσκεται μίλια μακριά από την ασφάλεια και τα νερά είναι παγωμένα, εξακολουθεί να κινδυνεύει. Έτσι, πάνω κάτω, πρέπει να σκεφτεί κανείς για την Ουκρανία μετά την υπογραφή, στις 24 Απριλίου από τον πρόεδρο Τζο Μπάιντεν, ενός νομοσχεδίου που καθυστερούσε επί μακρόν. Αυτό θα διαθέσει στρατιωτική και οικονομική βοήθεια αξίας 61 δισ. δολαρίων για να τη βοηθήσει να αντισταθεί στους Ρώσους εισβολείς, καθώς και χρήματα για το Ισραήλ και την Ταϊβάν. Εάν τα μετρητά δεν ερχόντουσαν, όπως φαινόταν πιθανό κατά τη διάρκεια έξι μηνών αδιεξόδου στο Κογκρέσο, η Ουκρανία αντιμετώπιζε την προοπτική να χάσει ακόμη περισσότερα εδάφη της από μια νέα ρωσική επίθεση που αναμένεται στις αρχές του καλοκαιριού. Δυστυχώς, αν και τα 61 δισ. δολάρια κρατούν την Ουκρανία στην επιφάνεια, η απόσταση από την ακτή παραμένει μεγάλη.
Τα καλά νέα για την Ουκρανία είναι ότι το τελευταίο αμερικανικό πακέτο θα γίνει σύντομα αισθητό στην πρώτη γραμμή του μετώπου. Από τότε που τα κεφάλαια άρχισαν να μειώνονται το φθινόπωρο, οι ελλείψεις σε ζωτικής σημασίας προμήθειες, ειδικά σε βλήματα, έγιναν όλο και πιο πιεστικές. Η Ρωσία εκτοξεύει πέντε ή περισσότερες βολές για κάθε μία που στέλνει η Ουκρανία προς την άλλη κατεύθυνση. Με τα πυρομαχικά που έχουν ήδη αποθηκευτεί στις αμερικανικές βάσεις στην Πολωνία, αυτός ο περιορισμός θα χαλαρώσει τώρα. Όσο καταφθάνουν οι οβίδες, τόσο η Ρωσία θα θεωρεί πιο επικίνδυνο να συγκεντρώσει άνδρες και άρματα μάχης για νέες επιθέσεις. Το να φτάσουν στην Ουκρανία τα πολυπόθητα μη επανδρωμένα αεροσκάφη και αντιπυραυλικά συστήματα αναχαίτισης θα πάρει περισσότερο χρόνο, αλλά τελικά η Ρωσία δεν θα ελέγχει πλέον τους ουρανούς, ειδικά πάνω από τις γραμμές του μετώπου.
Ωστόσο, τα νέα αυτά μετριάζονται από κάποια απογοητευτικά γεγονότα. Πρώτον, αν και το νέο πακέτο θα ενισχύσει τις αμυντικές δυνατότητες της Ουκρανίας, δεν είναι αρκετό για να τη βοηθήσει να ανακτήσει τα εδάφη που έχει χάσει από τη Ρωσία, τα οποία ανέρχονται πλέον σε περίπου 18% της χερσαίας έκτασής της (τα μισά κατασχέθηκαν το 2014, τα μισά μετά την εισβολή το 2022). Το μάθημα της αποτυχημένης αντεπίθεσης του περασμένου καλοκαιριού, η οποία κόστισε ακριβά στην Ουκρανία σε άνδρες και υλικό, είναι ότι η κατάληψη εδαφών είναι δύσκολη. Τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη και οι δορυφόροι έχουν κάνει το πεδίο της μάχης διαφανές, αίροντας την ομίχλη του πολέμου και καθιστώντας ευκολότερη την καταστροφή συγκεντρώσεων ανδρών και τεθωρακισμένων. Η συνέχιση του αδιεξόδου είναι πλέον μια πιο ρεαλιστική ελπίδα για την Ουκρανία.
Δεύτερον, η μάχη στο Κογκρέσο για να περάσει το νομοσχέδιο είναι σημάδι ότι θα έχουμε προβλήματα. Τα 61 δισεκατομμύρια δολάρια αντιστοιχούν περίπου σε αυτά που δαπάνησε η Αμερική για την Ουκρανία κατά τους πρώτους 20 περίπου μήνες του πολέμου, μετά από τους οποίους η χρηματοδότησή της εξαντλήθηκε. Επομένως, τα νέα χρήματα μπορεί να έχουν εξαντληθεί μέχρι το δεύτερο μισό του 2025. Ακόμα και αν απομείνουν κεφάλαια, μέχρι τότε ένας νεοεκλεγείς Ντόναλντ Τραμπ μπορεί να αποφασίσει να μην τα χρησιμοποιήσει. Εάν ο κ. Μπάιντεν είναι ακόμη πρόεδρος, η αποθαρρυντική μάχη που μόλις δόθηκε θα πρέπει να δοθεί ξανά το επόμενο έτος. Αυτό το τελευταίο αμερικανικό πακέτο μπορεί να αποδειχθεί το τελευταίο.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα ήταν λάθος να θεωρήσουν την αμερικανική βοήθεια κάτι περισσότερο από μια προσωρινή αναστολή. Οι πιθανότητες είναι ότι αυτός ο πόλεμος θα συνεχιστεί, ενδεχομένως για πολλά χρόνια. Από τότε που η Ουκρανία απώθησε τους Ρώσους πέρα από τον ποταμό Δνείπερο τον Νοέμβριο του 2022, σχεδόν 18 μήνες πριν, η γραμμή του μετώπου έχει ελάχιστα μετατοπιστεί, παρά τις τεράστιες απώλειες σε ανθρώπινες ζωές. Οι σύμμαχοι της Ουκρανίας μπορεί να την παροτρύνουν να ανταλλάξει γη με ασφάλεια, αλλά είναι δύσκολο να δούμε μια συμφωνία που θα μπορούσε να ικανοποιήσει τόσο την Ουκρανία όσο και τη Ρωσία. Κάποια στιγμή η μία ή η άλλη πλευρά μπορεί να παραιτηθεί, αλλά δεν υπάρχουν ακόμη ενδείξεις γι’ αυτό.
Ο στόχος της Δύσης είναι, δικαίως, μια σταθερή, ασφαλής και ευημερούσα Ουκρανία που βρίσκεται εντός υπερασπίσιμων συνόρων και προχωρά προς την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ. Η πικρία του αγώνα στην Ουάσινγκτον σημαίνει ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν λάβει γνώση ότι θα πρέπει να σηκώσουν μεγαλύτερο βάρος για την επίτευξη αυτού του στόχου και θα χρειαστούν μεγαλύτερη αμυντική βιομηχανία. Αν και η Ευρώπη είναι ο μεγαλύτερος χορηγός οικονομικής και ανθρωπιστικής βοήθειας προς την Ουκρανία, όσον αφορά τη στρατιωτική βοήθεια οι ευρωπαϊκές και οι αμερικανικές δαπάνες ήταν περίπου οι ίδιες. Χάρη στην αμερικανική σανίδα σωτηρίας, οι ηγέτες της Ευρώπης έχουν περισσότερο χρόνο για να ξεκαθαρίσουν πώς να βοηθήσουν την Ουκρανία να κερδίσει. Το μέγεθος του έργου σημαίνει ότι το έργο τους δεν είναι λιγότερο επείγον.