Η απάντηση από την Τεχεράνη, η οποία κατηγορεί το Ισραήλ για τη δολοφονία του ηγέτη της Χαμάς, θα μπορούσε να προκαλέσει ευρύτερη περιφερειακή σύγκρουση
Του Dan Sabbagh
Καθώς το Ισραήλ προετοιμάζεται για αυτό που φαίνεται να είναι ένα πιθανό ιρανικό αντίποινο, είναι σχεδόν βέβαιο ότι οι δυτικές και περιφερειακές δυνάμεις θα παρασυρθούν. Πριν από λίγες ώρες, ο Yoav Gallant, υπουργός Άμυνας του Ισραήλ, ενημέρωσε τον Αμερικανό ομόλογό του, Lloyd Austin, συζητώντας σύμφωνα με ισραηλινά δημοσιεύματα “μια σειρά από σενάρια” και τις αντίστοιχες “αμυντικές και επιθετικές δυνατότητες” σε περίπτωση επίθεσης της Τεχεράνης.
Ο Gallant είχε παρόμοια συζήτηση με τον υπουργό Άμυνας του Ηνωμένου Βασιλείου, John Healey, την Παρασκευή, δίνοντας στον Εργατικό νέο υπουργό «μια εκτίμηση της επιχειρησιακής κατάστασης», σύμφωνα με το Ισραήλ. Μια ημέρα αργότερα η Βρετανία ανέφερε ότι μεταφέρει στρατιωτικά μέσα στην Κύπρο για να προετοιμαστεί για μια πιθανή εκκένωση Βρετανών υπηκόων από τον Λίβανο. Η ανάγκη για αυξημένη ετοιμότητα στη Μέση Ανατολή δεν θα περάσει απαρατήρητη ούτε από τη RAF και τους πιλότους Typhoon που σταθμεύουν στην αεροπορική βάση του Ακρωτηρίου.
Το Ιράν φαίνεται αποφασισμένο να απαντήσει γρήγορα στη δολοφονία του Ισμαήλ Χανίγια, του πολιτικού ηγέτη της Χαμάς που σκοτώθηκε στην Τεχεράνη, για τη δολοφονία του οποίου το Ιράν κατηγορεί το Ισραήλ. Εξέδωσε προειδοποιητική ανακοίνωση προς την αεροπορία για κίνδυνο στις περιοχές που βρίσκονται στο κέντρο, τα δυτικά και τα βορειοδυτικά της χώρας, όπου εδρεύουν οι εγκαταστάσεις εκτόξευσης πυραύλων του.
Η εκτίμηση είναι ότι η αντίδραση του Ιράν θα είναι πιο εκτεταμένη από την απάντησή του στην αεροπορική επιδρομή του Ισραήλ κατά της ιρανικής πρεσβείας στη Δαμασκό τον Απρίλιο, όταν ένας συνδυασμός 300 πυραύλων και μη επανδρωμένων αεροσκαφών εκτοξεύτηκε στο Ισραήλ – και ο φόβος είναι ότι ο πληρεξούσιος σύμμαχος της Τεχεράνης, η Χεζμπολάχ, θα μπορούσε να παρασυρθεί και να χρησιμοποιήσει το δικό της απόθεμα από 120.000 έως 200.000 μη κατευθυνόμενους πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη για να χτυπήσει με μεγαλύτερη ένταση από ό,τι προηγουμένως. Ο στόχος είναι να εξουδετερωθεί η αεράμυνα του Ισραήλ και να προκληθούν έτσι σοβαρές ζημιές σε βιομηχανικές εγκαταστάσεις και πληθυσμιακά κέντρα.
Τον Απρίλιο, η σύνθετη επίθεση από το Ιράν ουσιαστικά αποτράπηκε από το να προκαλέσει ουσιαστική ζημιά από την αντιπυραυλική αεράμυνα Arrow 2 και 3 του Ισραήλ, ενώ μαχητικά αεροσκάφη από τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ιορδανία εξουδετέρωσαν τα πιο αργά κινούμενα drones. Αναμένεται ότι ένας συνασπισμός υπό την ηγεσία των ΗΠΑ είναι και πάλι σε ετοιμότητα, παρά τις αναφορές για εντάσεις κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής συνομιλίας την περασμένη εβδομάδα μεταξύ του προέδρου των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, και του πρωθυπουργού του Ισραήλ, Βενιαμίν Νετανιάχου.
Αν και ο Αμερικανός πρόεδρος φέρεται να είπε στον Νετανιάχου να μην τον θεωρεί δεδομένο, όπως παρατηρεί το ισραηλινό thinktank INSS, η realpolitik αναγκάζει τον Μπάιντεν να βοηθήσει. Χωρίς τη συνδρομή των ΗΠΑ στον ουρανό -και των συμμάχων τους, συμπεριλαμβανομένου ενός πρωθυπουργού του Ηνωμένου Βασιλείου που θα ενέκρινε στρατιωτική δράση για πρώτη φορά- το Ισραήλ αντιμετωπίζει τον κίνδυνο να υποστεί ένα επίπεδο απωλειών που θα το «ανάγκαζε» να προβεί σε περαιτέρω αντίποινα και να διακινδυνεύσει μια ευρύτερη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή.
Οι Eldad Shavit και Chuck Freilich, συγγραφείς της ανάλυσης του INSS, υποστηρίζουν ότι η νέα στρατιωτική ανάπτυξη πολεμικών πλοίων και μιας μοίρας μαχητικών αεροσκαφών από τις ΗΠΑ, που ανακοινώθηκε την Παρασκευή, «έχει ως στόχο να ελαχιστοποιήσει όσο το δυνατόν περισσότερο» τον κίνδυνο το Ιράν «να καταφέρει ένα πλήγμα που θα ανάγκαζε το Ισραήλ να απαντήσει σκληρά και θα έθετε τις Ηνωμένες Πολιτείες σε δίλημμα για το πώς να δράσουν». Το επιχείρημα έχει μια σαφή λογική, αν και το Ιράν, επίσης, έχει μια καλύτερη ιδέα για το πιθανό αμυντικό σχέδιο.
Συχνά παρατηρείται ότι σε μια διπλωματική και στρατιωτική κρίση ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι ο λάθος υπολογισμός – μια βίαιη κίνηση που οδηγεί σε ξέσπασμα κλιμακούμενων τιτανομαχιών. Η απροκάλυπτη δολοφονία του Χανίγια έχει ήδη εξοργίσει την Τεχεράνη σε βαθμό που δεν έχει παρατηρηθεί από την έναρξη της τρέχουσας κρίσης στις 7 Οκτωβρίου- τώρα φαίνεται ότι το κρίσιμο σημείο είναι το κατά πόσο η αεράμυνα του Ισραήλ αντέχει, με τη βοήθεια των συμμάχων, την υποστήριξη των οποίων ο Νετανιάχου έχει ωστόσο τεντώσει επανειλημμένα εδώ και μήνες.