Κορυφαίοι εμπειρογνώμονες πιστεύουν ότι οι παγκόσμιες θερμοκρασίες θα αυξηθούν κατά τουλάχιστον 2, 5 βαθμούς Κελσίου πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα μέχρι το 2100. Αυτή η τρομακτική πρόβλεψη πρέπει να μας ωθήσει σε δράση
Πρώτα, τα καλά νέα. Καταλαβαίνουμε το πρόβλημα. Σχεδόν τα δύο τρίτα των ανθρώπων παγκοσμίως πιστεύουν ότι η κλιματική κρίση αποτελεί κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Ξέρουμε τι πρέπει να γίνει και πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι θα μπορέσουμε να το πετύχουμε, χάρη στην ταχεία πρόοδο των τεχνολογιών για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Συλλογικά, μπορούμε επίσης να συγκεντρώσουμε τα χρήματα για να το κάνουμε.
Η κλίμακα και η ταχύτητα της παγκόσμιας θέρμανσης δυσκολεύουν την προσήλωση σε αυτά τα δεδομένα. Αλλά είναι επίσης ο λόγος για τον οποίο πρέπει να επικεντρωθούμε σε αυτά αντί να σηκώσουμε τα χέρια ψηλά. Νέα έρευνα του Guardian διαπίστωσε ότι εκατοντάδες από τους κορυφαίους κλιματολόγους παγκοσμίως πιστεύουν ότι οι θερμοκρασίες του πλανήτη θα αυξηθούν κατά τουλάχιστον 2,5 βαθμούς Κελσίου πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα μέχρι το τέλος του αιώνα, πολύ πάνω από το διεθνώς συμφωνημένο όριο. Μόνο το 6% των ερωτηθέντων, όλοι από τη Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή, πίστευαν ότι ο στόχος του 1,5 βαθμού Κελσίου θα μπορούσε να επιτευχθεί.
Ήδη βλέπουμε την άνοδο των θερμοκρασιών στα ύψη. Η υπηρεσία παρακολούθησης του κλίματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναφέρει ότι κάθε μήνας από τον περασμένο Ιούνιο έχει σπάσει ρεκόρ θερμοκρασίας. Και ήδη ζούμε τις πρώτες συνέπειες και πεθαίνουμε από αυτές: θανατηφόρες πλημμύρες, πυρκαγιές, ξηρασίες, καύσωνες και αυξημένος κίνδυνος νέων ασθενειών. Αυτά θα ενταθούν τα επόμενα χρόνια, θα προκαλέσουν κοινωνικές συγκρούσεις και θα εκτοπίσουν τεράστιο αριθμό ανθρώπων. Θα τιμωρήσουν κυρίως τα φτωχότερα έθνη – οι ειδικοί προειδοποιούν για ένα “ημι-δυστοπικό μέλλον” για τον παγκόσμιο Νότο – γεγονός που εξηγεί γιατί τα πλουσιότερα έθνη έχουν αργήσει να δράσουν. Αλλά δεν θα περιοριστούν εκεί.
Αυτή η εικόνα του μέλλοντος μπορεί να μοιάζει συντριπτική και μη διορθώσιμη, ενθαρρύνοντας τους ανθρώπους να αποσυντονίζονται ή να αποδέχονται τα χειρότερα. Για πολλούς από τους επιστήμονες που συμμετείχαν στην έρευνα του Guardian, αυτά τα συναισθήματα μεγεθύνονται. Έχοντας επενδύσει τόσα πολλά για την κατανόηση, τη μέτρηση και την ενημέρωση των ανθρώπων σχετικά με το πρόβλημα, θεωρούν ακατανόητο το γεγονός ότι έχουν γίνει τόσο λίγα πράγματα για την αντιμετώπιση των αιτιών και την προετοιμασία για τις συνέπειες. Αισθάνονται απελπισμένοι και εξοργισμένοι όταν έρχονται αντιμέτωποι με την αποτυχία των κυβερνήσεων να δράσουν και την αποφασιστικότητα των επιχειρηματικών συμφερόντων να εμποδίσουν την αλλαγή. Η βελτίωση της προσωπικής συμπεριφοράς δεν αρκεί: απαιτείται συστημική αλλαγή.
Είναι αλήθεια ότι αυτό που υποστηρίζουν οι πολίτες θεωρητικά και αυτό που τελικά ψηφίζουν δεν ευθυγραμμίζονται πάντα. Η αντιμετώπιση της υπερθέρμανσης του πλανήτη θα είναι φθηνότερη από το να προσπαθούμε να ζήσουμε με αυτήν, αλλά το κόστος είναι προκαταβολικό και η ανταμοιβή μακροπρόθεσμη – σίγουρα μεγαλύτερη από τους εκλογικούς κύκλους. Αλλά οι πολιτικοί έχουν ως επί το πλείστον αποτύχει να υποστηρίξουν την αλλαγή και ορισμένοι ειδικοί πιστεύουν ότι συχνά υστερούν σε σχέση με τους ψηφοφόρους. Αν θέλετε να κάνετε τη διαφορά, λένε, υποστηρίξτε ηγέτες που δίνουν προτεραιότητα στην κλιματική κρίση. Μια χρονιά με τόσες πολλές σημαντικές εκλογές σε όλο τον κόσμο προσφέρει μια κρίσιμη ευκαιρία.
Οι επιστήμονες σημείωσαν επίσης ότι οι νέοι ενδιαφέρονται περισσότερο για την κρίση και εμφανίζονται πιο πρόθυμοι να κάνουν αλλαγές στον τρόπο ζωής τους για την αντιμετώπισή της. Και σε στιγμές απόγνωσης, δήλωσε ένας ειδικός, ο Henri Waisman, δύο πράγματα βοηθούν: “Να θυμάμαι πόση πρόοδος έχει σημειωθεί από τότε που άρχισα να εργάζομαι πάνω στο θέμα το 2005 και ότι κάθε δέκατο του βαθμού έχει μεγάλη σημασία – αυτό σημαίνει ότι εξακολουθεί να είναι χρήσιμο να συνεχίσουμε τον αγώνα”.
Δεν είναι μόνο χρήσιμος- είναι απαραίτητος. Οι μεμονωμένες ενέργειες μπορεί να φαίνονται μάταιες, δεδομένου του μεγέθους του έργου. Αλλά μπορούν επίσης να οικοδομήσουν συλλογική ευαισθητοποίηση, την αίσθηση ότι η αλλαγή είναι δυνατή και την ορμή για ευρύτερη συστημική πρόοδο. Όπως ακριβώς υπάρχουν σημεία καμπής για το κλίμα, έτσι υπάρχουν και κοινωνικά σημεία καμπής. Είναι επιτακτική ανάγκη να χτυπήσουμε τα τελευταία όσο το δυνατόν γρηγορότερα.
