Σε όλη τη χώρα, η μετάλλαξη Δέλτα χάνει την ισχύ της, αλλά τι επιφυλάσσουν οι επόμενοι μήνες;
Απόδοση από άρθρο του Dhruv Khullar
Η πανδημία του κορονοϊού στις Ηνωμένες Πολιτείες φαίνεται πως -αυτή τη στιγμή- υποχωρεί. Από τις αρχές Σεπτεμβρίου, τα ημερήσια περιστατικά έχουν μειωθεί κατά το ένα τρίτο και οι νοσηλείες ανά ημέρα πάνω από ένα τέταρτο. Οι θάνατοι από την covid, που συνήθως ακολουθούν μετά από μερικές εβδομάδες τις μολύνσεις, έχουν αρχίσει τώρα να πέφτουν. Υπάρχουν ακόμα περιοχές στη χώρα που δυσκολεύονται. Στην Αλάσκα, όπου μόνο ο μισός πληθυσμός έχει εμβολιαστεί, τα νοσοκομεία έχουν φτάσει στα όριά τους και οι γιατροί έχουν περιορισμένες θέσεις στις μονάδες εντατικής θεραπείας. Αλλά, συνολικά το κύμα της μετάλλαξης Δέλτα φθίνει σε όλη τη χώρα. Το ερώτημα πλέον είναι: Τι επιφυλάσσει ο χειμώνας;
Υπάρχουν λόγοι για να είμαστε αισιόδοξοι. Το 78 τοις εκατό των ενηλίκων στις ΗΠΑ έχουν πια λάβει τουλάχιστον μία δόση του εμβολίου κατά της covid και τα πρόσφατα στοιχεία δείχνουν πως τα νούμερα είναι υψηλότερα. Εκατομμύρια Αμερικανοί που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες λαμβάνουν τις ενισχυτικές δόσεις και μέχρι το Χαλογουίν, το εμβόλιο της Pfizer-BioNTech πιθανώς να έχει πάρει έγκριση για χορήγηση σε παιδιά ηλικίας από πέντε μέχρι έντεκα. Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, η Merck ανακοίνωσε πως το αντιικό φάρμακο molnupiravir χοντρικά μειώνει τις πιθανότητες νοσηλείας ή θανάτου σε άτομα με ήπια ή μέτρια συμπτώματα στο μισό. Επειδή το φάρμακο χορηγείται από το στόμα -όχι μέσω έγχυσης ή ένεσης, όπως με τα μονοκλωνικά αντισώματα- θα μπορούσε να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζεται η covid εκτός νοσοκομείων και, ως αποτέλεσμα, να νοσηλεύονται λιγότεροι ασθενείς σε αυτά. Εν τω μεταξύ, τα rapid τεστ αντιγόνων, που μπορούν να βοηθήσουν σχολεία και επαγγελματικούς χώρους να ανοίξουν με ασφάλεια, φαίνεται να είναι στα πρόθυρα διάσπαρτης χρήσης. Η διαδικασία αυτή προχωράει ενάντια σε ένα επιδημιολογικό σκηνικό, όπου τουλάχιστον το ένα τρίτο των Αμερικανών έχει μολυνθεί με τον ιό και έχει κάποιο βαθμό φυσικής ανοσίας.
Ωστόσο, υπάρχει και ένα λιγότερα υποσχόμενο σενάριο. Οι ΗΠΑ έχουν το χαμηλότερο ποσοστό εμβολιασμού ανάμεσα στις πλούσιες δημοκρατίες και έχει μείνει πίσω σε σχέση με πολλές φτωχότερες χώρες, όπως η Ουρουγουάη, η Καμπότζη και η Μογγολία. Το αντιεμβολιαστικό κίνημα παραμένει μια κραταιά δύναμη. Πριν λίγες μέρες, διαδηλωτές κατέστρεψαν ένα σημείο ελέγχου της covid στη Νέα Υόρκη. Σύμφωνα με το ίδρυμα Kaiser Family (KFF), ένας στους έξι ενήλικες στη χώρα παραμένει ανένδοτα αντίθετος με τα εμβόλια; με μόνο το ένα τρίτο των γονιών να δηλώνουν πως σχεδιάζουν να εμβολιάσουν τα παιδιά τους με το που δοθεί η έγκριση και με το ένα τέταρτο να δηλώνει πως σίγουρα δεν θα το κάνει. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, 97 τοις εκατό των άνω των 65 έχει εμβολιαστεί πλήρως; κατά τη διάρκεια του κύματος της Δέλτα, τα ημερήσια περιστατικά έφτασαν το ογδόντα τα εκατό των ρεκόρ, αλλά οι θάνατοι έφτασαν μόλις στο έντεκα τα εκατό. Μόνο 84 τα εκατό των μεγαλύτερης ηλικίας Αμερικανών έχει εμβολιαστεί πλήρως και τα περιστατικά μπορούν να συνδεθούν άμεσα με τους θανάτους: και τα δύο έφτασαν προσφάτως τα δύο τρίτα των αριθμών που καταγράφηκαν τον περσινό χειμώνα. «Θα υπάρξει φέτος ένα τόσο κακό κύμα, όπως πέρυσι τον χειμώνα;» Ρωτά ο Ashish Jha, πρύτανης στο Πανεπιστήμιο Brown. «Πιστεύω πως μπορούμε με σιγουριά να απαντήσουμε πως όχι. Αλλά, αυτό που δεν αντιλαμβάνονται πολλοί για τη Δέλτα, είναι πως βρίσκει τα αδύνατα σημεία των ανεμβολίαστων και τους διαλύει. Αν είστε ένας μεγαλύτερης ηλικίας κάτοικος αυτής της χώρας και δεν έχετε εμβολιαστεί, θα έχετε έναν δύσκολο χειμώνα».
Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο, ο ιός μας εξέπληττε επανειλημμένα, δημιουργώντας αναθεωρήσεις στη δημόσια υγεία, ανατροπές και πολλές παραδοχές λαθών. Δεν είναι ξεκάθαρο το γιατί ο ιός διογκώνεται σε μια περιοχή και όχι σε κάποια άλλη, γιατί εξασθενεί ή πως θα εξελιχθεί μετά. Οποιοσδήποτε παράγοντας μπορεί να φέρει την αβεβαιότητα στις προγνώσεις και κάθε ένας απειλεί να μεταθέσει για άλλη μια φορά την «κανονικότητα». Αλλά, είναι εφικτό να καταλάβουμε μερικά από τα μεγαλύτερα ζητήματα. Το ένα είναι οι διαπροσωπικές επαφές. Όταν ανοίγουν οι κοινωνίες, τα ποσοστά μόλυνσης σχεδόν πάντα αυξάνονται. Στις ΗΠΑ, το κλείσιμο των επιχειρήσεων και οι αυστηροί περιορισμοί σταματούν; οι οδηγίες για κοινωνική απόσταση συνεχίζουν να ισχύουν για τα σχολεία και τα πανεπιστήμια; η θερμοκρασία πέφτει και περνάμε περισσότερο χρόνο σε εσωτερικούς χώρους. Όλα αυτά σημαίνουν πως ο ιός θα έχει περισσότερες ευκαιρίες μετάδοσης.
Οι συνέπειες που θα έχει αυτή η μετάδοση θα εξαρτηθούν, εν μέρει, από το πόσα άτομα παραμένουν ευάλωτοι και από το ποσοστό που διατηρείται η ανοσία. Το πέρασμα του χρόνου μπορεί να αποδειχτεί προβληματικό, ιδιαίτερα σε κοινωνίες με υψηλότερα ποσοστά προηγούμενης μόλυνσης και χαμηλά ποσοστά εμβολιασμού. Μια πρόσφατη μελέτη του C.D.C. στο Κεντάκι έδειξε πως όσοι είχαν ήδη μολυνθεί, αλλά δεν είχαν εμβολιαστεί, είχαν διπλές πιθανότητες να μολυνθούν ξανά, σε σχέση με όσους απέκτησαν ανοσία αφότου είχαν κολλήσει τον ιό. Ανάμεσα στους εμβολιασμένους, οι νέες μολύνσεις, παρότι προκαλούν ταραχή, δεν είναι συχνές και είναι γενικά ήπιες -ακόμα και με τη μετάλλαξη Δέλτα- αλλά η πιθανότητα πως μια νέα μόλυνση θα εξελιχθεί σε σοβαρή νόσηση φαίνεται να αυξάνεται όσο περνάει καιρός και η ανοσία εξασθενεί, ειδικά στα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας. Η συλλογική μας ανοσία θα ανυψωθεί και θα καταρρεύσει, με συνδυασμούς από ενισχυτικές δόσεις, επαναλαμβανόμενες μολύνσεις και χρόνο. «Είναι σαν να ζωγραφίζει κανείς τη Γέφυρα Γκόλντεν Γκέιτ», δήλωσε ο Robert Wachter, πρόεδρος στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Σαν Φρανσίσκο. «Με το που τελειώσεις, πρέπει να αρχίσεις πάλι από την αρχή». Και όλα αυτά γίνονται ακόμα πιο πολύπλοκα, από την πιθανότητα μιας νέας μετάλλαξης που θα μπορούσε να ταράξει οποιοδήποτε ισοζύγιο έχουμε φτάσει.
Μόνο το δύο τα εκατό των ανθρώπων σε χώρες με χαμηλό εισόδημα έχουν κάνει έστω και μία δόση του εμβολίου. Αυτό αποτελεί μια ηθική αποτυχία, αλλά και μια αποτυχία για τη δημόσια υγεία: εβδομαδιαίως χιλιάδες άνθρωποι σε όλο τον κόσμο πεθαίνουν από μια αντιμετωπίσιμη με το εμβόλιο ασθένεια και, όσο ο ιός συνεχίζει να κυκλοφορεί ανεξέλεγκτος, αυξάνεται η πιθανότητα για νέες μεταλλάξεις. Τον Ιούνιο, η ημερήσια καταγραφή περιστατικών στις ΗΠΑ ήταν στο ένα δέκατο απ’ ότι σήμερα και στο πιο χαμηλό της σημείο σε ολόκληρη τη διάρκεια της πανδημίας. Μετά ήρθε η Δέλτα και σχεδόν εκατό χιλιάδες θάνατοι Αμερικανών από covid. «Ό,τι θα ακολουθήσει εξαρτάται πολύ από το αν ο ιός θα μεταλλαχθεί σε ένα χειρότερο στέλεχος», δήλωσε ο Eric Topol, διευθυντής στο Scripps Research Translational Institute. «Δεν τον έχουμε περιορίσει σε παγκόσμιο επίπεδο. Δεν τον έχουμε περιορίσει καν στη χώρα. Μέχρι τώρα, οι ΗΠΑ δεν έχουν ‘’γεννήσει’’ κάποια νέα σημαντική μετάλλαξη. Η Άλφα, Βήτα, Γάμμα και Δέλτα έχουν έρθει από άλλα μέρη του κόσμου. Αλλά, είμαστε ένα επίκεντρο που, στο μέλλον, θα μπορούσαμε να ξεκινήσουμε εμείς κάτι που να ονομαστεί με κάποιο ελληνικό γράμμα».
Ατομικά, υπάρχουν συγκεκριμένα πράγμα που μπορεί να κάνει κάποιος για τον περιορισμό της απειλής του ιού που θα αντιμετωπίσει αυτόν τον χειμώνα. Όμως, το κατά πόσο το ανοσοποιητικό μας θα είναι έτοιμο, θα εξαρτηθεί από τις αποφάσεις που θα πάρουμε σήμερα. Τα κενά στα ποσοστά εμβολιασμού ενδέχεται να έχουν πολλές επιπτώσεις, ειδικά αν αυτά τα χαμηλά ποσοστά βρίσκονται σε κοινότητες που έχουν άτομα υψηλού ρίσκου. Ίσως η πιο ασφαλής πρόβλεψη να είναι πως το άνοιγμα, οι μεταλλάξεις και η ανοσία θα συνδυαστούν με έναν εντελώς ανόμοιο τρόπο, ανάλογα με την ηλικία, την κατάσταση της υγείας και την αντοχή, αλλά και ανάλογα με τις αποφάσεις των γειτόνων. Σε αυτή την πανδημία μπήκαμε όλοι μαζί. Αλλά, θα βγούμε από αυτή με διαφορετικές ταχύτητες και χρόνους.
