«The Talks» | Αλ Πατσίνο: Οι άνθρωποι παραείναι ανθεκτικοί, αυτό είναι το πρόβλημα
Συνέντευξη για το ηλεκτρονικό περιοδικό The Talks, το οποίο δημιουργήθηκε το 2011 από τον Sven Schumann και τον Johannes Bonke.
Κε Πατσίνο, πως σηκώνετε το βάρος όσων έχετε καταφέρει;
Δεν ξέρω. Δεν είναι κάτι που σκέφτομαι με αυτόν τον τρόπο. Δεν βλέπω τους ρόλους αυτούς ως κατορθώματα. Σκέφτομαι τους ρόλους που έχω υποδυθεί, όπως κάποιος θα σκεφτόταν τους πίνακες που έχει φτιάξει. Φανταστείτε έναν ηθοποιό να λέει: «Δεν θέλω να συνεχίσω, γιατί δεν μπορώ να τα πάω καλύτερα από την τελευταία ταινία που έκανα. Μπορώ απλά να παραιτηθώ τώρα». Θα λέγαμε ότι επαναπαύτηκε και πως δεν πρέπει να γίνεται αυτό. Θα μου άρεσε πολύ! Ξέρεις, να επαναπαυτώ, με μια καλή αμοιβή, να αλλάξω επάγγελμα… Αλλά για κάποιον ανεξήγητο λόγο, θέλω να γυρίζω πίσω και να κάνω αυτό ακριβώς το επάγγελμα.
Αυτό συμβαίνει επειδή επιθυμείτε να δοκιμάσετε κάτι νέο;
Ναι, αν βρω κάτι που με κάνει να νιώθω πως θα συνεισφέρω με κάποιον τρόπο και πως μέσα από αυτό θα εκφράσω κάτι· ότι κι αν σημαίνει αυτό. Αυτό που εννοώ είναι πως είναι σαν «ένας καθρέφτης για να κοιτάζει η Φύση», όπως λέει και ο Σαίξπηρ. Αν εκφράζω κάτι που νιώθω πως με κάνει να εξασκήσω το ταλέντο μου και να επικοινωνήσω τον ρόλο μου, έναν άνθρωπο σε μια ταινία, θα προσπαθήσω να το κάνω. Δεν θα πω τη λέξη «συνταξιοδότηση», γιατί είναι μια λέξη που ηχεί παράξενα από έναν καλλιτέχνη.
Ο καλλιτέχνης Christo έχει πει πως οι καλλιτέχνες δεν παίρνουν σύνταξη, απλώς πεθαίνουν.
Μα υπάρχουν καλλιτέχνες που πήραν σύνταξη. Όπως ο Φίλιπ Ροθ· έπαιξα σε μια ταινία, βασισμένη στο βιβλίο του, Η ταπείνωση. Σταμάτησε να γράφει και ήταν πολύ χαρούμενος για αυτό! Τον καταλαβαίνω. Όλα γίνονται μια ρουτίνα. Παίρνεις ένα σενάριο, πρέπει να διαβάσεις το σενάριο, πρέπει να μάθεις το σενάριο. Και πρέπει να κάνεις ξανά όλη τη διαδικασία από την αρχή. Οπότε ψάχνεις άλλα πράγματα, όπως έναν σκηνοθέτη που θέλει να σε χρησιμοποιήσει.
Σίγουρα θα σας θέλουν όλοι οι σκηνοθέτες.
Πριν τον Νονό, την πρώτη ταινία με τον Νονό, δεν με ήθελε κανείς άλλος. Αλλά με ήθελε ο Φράνσις! Απλώς με ζήταγε και δεν καταλάβαινα γιατί… Τα στούντιο δεν με ήθελαν, κανένας δεν με ήθελε· δεν με ήξερε κανείς. Όταν κάποιος σκηνοθέτης δείχνει ενδιαφέρον, τότε έχω την τάση να έρχομαι πιο κοντά, αντί να φεύγω. Είναι ένα ρίσκο που κοιτάς να πάρεις, μια πρόκληση, το ότι πέφτεις, σηκώνεσαι και συνεχίζεις.
Γιατί;
Αν κάνεις αυτή τη δουλειά για αρκετό διάστημα, θες να παραμένεις ανοιχτός. Δεν θες να κλείνεσαι, το να είσαι ευάλωτος είναι σημαντικό. Δεν πρέπει να αφήσει κάποιος τον εαυτό του να γίνει πολύ σκληρός. Αυτό το έχει πει και ο Μπρεχτ, σε ένα έργο που έγραψε όταν ήταν πολύ νέος. Στα 22 του έγραψε το Στη ζούγκλα των πόλεων, όπου ένας χαρακτήρας λέει, «Οι άνθρωποι παραείναι ανθεκτικοί, αυτό είναι το πρόβλημα». Παρατηρεί λοιπόν ότι ο άνθρωπος σκληραίνει όλο και πιο πολύ, μέχρι που τελικά κάνει διάφορα πράγματα, αλλά δεν νιώθει τίποτα πια.
Η τάση για να ξεπερνάτε τα ίδια σας τα όρια, σας έχει κάνει να μετανιώσετε κάποια από τις ταινίες σας;
Δεν μετανιώνω τίποτε. Ξέρω πως έχω κάνει αυτό που λέμε λάθη. Διάλεξα μια λάθος ταινία ή δεν κυνήγησα έναν συγκεκριμένο χαρακτήρα ή έπαιξα έναν ρόλο και έκανα συγκεκριμένες επιλογές… Αλλά ότι κάνει κανείς είναι κομμάτι του εαυτού του. Και κάτι παίρνουμε από αυτό. Εννοώ τον ενθουσιασμό της συμμετοχής σε κάποιες καταστάσεις και μέρη· είναι κάτι παραπάνω από αναμνήσεις, δίνουν πληροφορία στη ζωή σου. Για αυτό και δεν μετανιώνω τίποτε.
Ούτε το γεγονός ότι απορρίψατε τον Πόλεμο των Άστρων;
Ο Πόλεμο των Άστρων. Ναι, αυτό ήταν το πρώτο μου μεγάλο λάθος.
Και το σενάριο του Τέρενς Μάλικ;
Ναι, πριν πάρα πολύ καιρό ο Τέρι με ήθελε για μια ταινία και πάντοτε εύχομαι να… Αυτό είναι άλλο ένα από τα πολλά λάθη μου. Έχω ολόκληρη έκθεση από λάθη! Όλα τα σενάρια που απέρριψα!
Θα λέγατε ότι έχει αλλάξει η προσέγγισή σας στην υποκριτική;
Ναι, φαντάζομαι πως αυτό συνέβη. Αλλιώς δεν θα κατάφερνα να το κάνω αυτό τόσο καιρό. Όσο ζούμε κάνουμε κύκλους και αυτό είναι και η ηλικία. Πιστεύω πως είμαστε εδώ και μετά απλώς δεν είμαστε! Θα φύγουμε και δεν ξέρουμε πότε, κανένας από εμάς. Όλα είναι κύκλος.
Απολαμβάνετε αυτή την περίοδο της ζωής σας;
Αν το σκεφτούμε, είναι το ποτήρι μισογεμάτο ή μισοάδειο; Έτσι είναι για όλους μας στην πραγματικότητα. Υπάρχουν μέρες που πραγματικά την απολαμβάνω. Και άλλες μέρες που δεν συμβαίνει αυτό… Αν ήμουν ζωγράφος κανένας δεν θα ρώταγε την ηλικία μου. «Ζωγραφίζω! Είμαι καλλιτέχνης!». Μισώ να το λέω αυτό. Δεν μου αρέσει να το λέω αυτό. Αυτό είναι κάτι που έμαθα νωρίς. Μια γυναίκα που μέναμε μαζί είπε, «Ό,τι και να κάνεις, μην τους λες πως είσαι καλλιτέχνης». Απάντησα, «Το ξέρω! Δεν το λέω!» (γέλια)
Είναι κάτι που αποφεύγω και το αποφεύγω εδώ και πολλά χρόνια. Για να το θέσω αλλιώς, νομίζω πως είμαι καλλιτέχνης. Ελπίζω να είμαι. Αλλά αν ήμουν ζωγράφος οι ερωτήσεις δεν θα ήταν οι ίδιες.
Αλλά, όλοι οι ηθοποιοί έχουν το ίδιο πρόβλημα.
Είναι το οπτικό του θέματος. Αυτό γίνεται εξαιτίας της εικόνας. Επειδή έχουμε να κάνουμε με την εικόνα μας, παρόλο που παίζουμε διαφορετικούς ρόλους, η εικόνα είναι πάντα εκεί… για αυτό και ακούγεται λίγο επιτηδευμένο να λες ότι είσαι καλλιτέχνης, γιατί τελικά είσαι ένας σταρ του σινεμά. Και αυτό λάθος είναι! Και αυτό είναι επιτηδευμένο: Είμαι ένας σταρ του σινεμά! Οπότε, τελικά, τι στο καλό να πεις;
