Συνέντευξη της Τζόντι Φόστερ για το ηλεκτρονικό περιοδικό «The Talks» από τον Kaleem Aftab
Κα Φόστερ, τι τροφοδοτεί τις αποφάσεις που παίρνετε αυτόν τον καιρό;
Τελευταία, έχω καταλάβει σε ένα, πολύ προσωπικό επίπεδο, πως ο φόβος είναι το κύριο συναίσθημα που δημιουργεί την κάθε μας απόφαση.
Με τι τρόπο;
Η μαμά μου έχει άνοια και παρατήρησα πως αφαιρούσε κομμάτι της κοινωνικοποίησής της… Ο πυρήνας όλου αυτού, ήταν ο φόβος. Όλα είχαν σχέση με τον φόβο· το να παρατηρεί κανείς πόσο απαραίτητος μας είναι, σαν τα ζώα, ο φόβος είναι καταπληκτικό. Μεγάλωσε σε μια μονογονεϊκή οικογένεια, οπότε η μαμά μου είναι τεράστιο κομμάτι της ζωής μου, η πιο σημαντική σχέση που θα έχω ποτέ στη ζωή μου. Είναι το έργο της ζωής μου και όλη αυτή τη διαδικασία από τη γέννηση μέχρι την ώρα του αποχαιρετισμού, την κατανοώ και από τις δύο πλευρές, είμαι και κόρη, αλλά έχω και δύο παιδιά.
Έχει αυτό επηρεάσει το πως σκέφτεστε για τον φόβο;
Πιστεύω πως και ο φόβος των γονιών είναι υπαρκτό θέμα, ξέρεις, θες να προστατέψεις τα παιδιά σου, πιστεύω ότι αυτό βρίσκεται στο DNA μας. Βλέπω όμως ταινίες, όπως Ο μικρός κος Τέιτ, που είναι η καλύτερη ταινία που σκηνοθέτησα και μιλάει για μια γυναίκα και ένα γιο και αυτή είναι μια πολύ συγκεκριμένη σχέση. Θα έλεγα ότι ένα από τα στοιχεία της σχέσης μητέρας – γιου που μου φαίνεται τόσο ενδιαφέρον, είναι το πόσο ρομαντική είναι αυτή η σχέση.
Τι εννοείτε;
Υπάρχει ένα στοιχείο του να μεγαλώνεις κάποιον, ο οποίος θα γίνει ένας από τους πιο ισχυρούς ανθρώπους στην πλάση. Αυτό πίστευα πως είναι το θέμα της ταινίας, Ο μικρός κος Τέιτ: η ανατροφή του αγγελιοφόρου της νέας γενιάς, του παιδιού θαύμα. Και, όταν μεγαλώνεις ένα παιδί θαύμα, μεγαλώνεις τον άντρα που γεννήθηκε από τον πόνο σου ως γυναίκα και την αποκόλληση από τον εαυτό σου. Είναι παραφυάδα αυτού, κατάλαβες; Τα μεγαλώνεις από βρέφη και το δέος μπροστά σε αυτό το παιδί είναι ότι το ανατρέφεις βάση της διαφορετικότητάς του και το πόσο διαφορετικό πλάσμα είναι… Εκφράζει τον εαυτό του μέσω ενός είδους ρομαντισμού και ενός είδους αγάπης, που μοιάζει με τη συντροφική αγάπη. Και είναι παράξενο να το λες αυτό -εκτός σε τέτοιες ταινίες, που αυτό βγαίνει προς τα έξω.
Πάντως δεν είναι σπάνιο ως μεταφορά… Όπως Το φύσημα της καρδιάς ή το Η Αλίκη δε μένει πια εδώ.
Ακριβώς! Αν δούμε μια ταινία σαν Το φύσημα της καρδιάς ή αν πάμε πίσω στον Μικρό κος Τέιτ, πιστεύω πως ναι, είναι διαφορετικά και ναι φοβόμασταν για αυτά και την ψυχολογία τους και το που οδηγούνταν. Αλλά η σχέση μητέρας και γιου είναι πολύ διαφορετική. Διαφέρει από το είδος της συμβίωσης μεταξύ μητέρας και κόρης.
Θα λέγατε πως η συμβίωση είναι χαραγμένη στον εαυτό σας;
Πιστεύω πως βρισκόμαστε στην εποχή αναζήτηση του εαυτού. Οπότε, αυτή η ιδέα της προσκόλλησης του εαυτού μας στους άλλους… Δεν πιστεύω πως χρειάζεται να προσκολλάμε τον εαυτό μας σε άλλους. Είμαι μητέρα, είμαι κόρη, μεγάλωσα κατά το ήμισυ στη Γαλλία και κατά το ήμισυ στην Αμερική και έτσι έχω δύο πολιτιστικές κληρονομιές: Μου αρέσει το σκι, μου αρέσει το αμερικανικό ποδόσφαιρο· το ότι κατάγομαι από το Λος Άντζελες δεν σημαίνει ότι δεν ξέρω πως είναι να ζεις σε μια μικρή πόλη. Θα ήθελα να αποκτήσουμε περισσότερη ποικίλα και ποικιλομορφία πολιτιστικά, αντί να γινόμαστε περισσότερο μονοφωνικοί. Αυτό ήταν το όνειρο του Ρόμπερτ Φράνσις (Μπόμπι) Κέννεντυ, να αναμιχθούν οι ταυτότητές μας και ξαφνικά, θα γυρνάγαμε και θα λέγαμε, «Για όνομα, τι μας αφορά;» Κατάλαβες;
Αυτή είναι μια ενδιαφέρουσα στιγμή ιστορικά, για αυτό το αποτέλεσμα, ειδικά με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που μας φέρνουν όλο και πιο κοντά.
Πραγματικά πιστεύω πως αυτή είναι μια ενδιαφέρουσα στιγμή ιστορικά. Είμαστε όλοι σε ένα επίπεδο συνείδησης που δεν έχει υπάρξει ξανά, ένα επίπεδο που έφεραν, όπως είπατε, η τεχνολογία και άλλα πράγματα… Υπάρχει μια επίγνωση σχετικά με τις ανθρώπινες σχέσεις και συμπεριφορές. Αλλά, υπάρχει και ένα επίπεδο ασυνειδησίας στον κόσμο μας, που είναι εκπληκτικό, συνυπάρχει την ίδια εποχή, την ίδια δεκαετία, στον ίδιο δρόμο · και αυτό είναι τρελό, ότι θα οδηγήσει σε μεγάλες διαμάχες όταν αυτά τα δύο επίπεδα συνείδησης ελέγχονται και στρέφονται το ένα εναντίον του άλλου.
Δηλαδή θα λέγατε πως έχετε αμφιβολίες για το πως μπορεί να επηρεάσει τον κόσμο η τεχνολογία;
Βασικά, το Facebook ξεκίνησε μια επανάσταση στην Τυνησία, οπότε ποτέ δεν ξέρεις… Ωστόσο, η τεχνολογία δεν έχει συναισθήματα, δεν είναι παθιασμένη και δεν έχει γνώμη· απλώς αντανακλά την εντολή που έχει πάρει. Αυτό κάνει μόνο, καταφέρνει ότι επιθυμεί ο χειριστής της. Και η ψυχολογία μας, σε ηθικό επίπεδο, δεν καταλαβαίνει τι ζητά να κάνουν αυτές οι μηχανές, μέχρι να είναι πολύ αργά. Πιστεύω πως έχει πολλά μειονεκτήματα· και είναι κάτι που σκέφτομαι συχνά.
Αλήθεια;
Συλλογίζομαι όλα αυτά τα σημεία στα οποία η ζωή μου δεν έγινε καλύτερη με την τεχνολογία, σίγουρα. Αλλά, την ίδια στιγμή, η ομορφιά της τεχνολογίας είναι παρούσα… Κάποιος που ζει στην Αλάσκα, σε μια πόλη με 25 κατοίκους, μπορεί τώρα να καταλάβει τι είναι το LBGTQ ή ότι υπάρχει γραμμή βοήθειας για βιασμούς ή ότιένας δικηγόρος από το Αρκάνσας μπορεί να ρίξει τον Πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών· και αυτό είναι μεγάλο πράγμα. Αυτό δεν θα μπορούσε να γίνει πριν από 10 χρόνια. Παγκοσμίως, οι άνθρωποι έχουν φωνή, σε ένα δημοκρατικό πλαίσιο, που ποτέ δεν είχαν ιστορικά και δεν είναι τυχαίο που μπορούν να βγουν μπροστά όσοι δεν έχουν δικαιωθεί για κάποιο γεγονός. Αυτό είναι ότι καλύτερο έχει κάνει η τεχνολογία, έχει φωτίσει καταστάσεις και έχει φέρει κοινωνική δικαιοσύνη.
Ποια είναι, προσωπικά για εσάς, τα πλεονεκτήματα της τεχνολογίας;
Ειλικρινά, για εμένα, δεν υπάρχουν πολλά πλεονεκτήματα στην τεχνολογία· κυρίως επειδή είμαι προνομιούχα. Προνομιούχα άτομα που μένουν στα προάστια… Έχει η τεχνολογία βελτιώσει τόσο τη ζωή μας; Εννοώ πως δεν πιστεύω πως η ζωή μου δεν ήταν και τόσο καλή όταν κατέβαζα χειροκίνητα το τζάμι στο αμάξι μου. Και δεν πιστεύω πως το να εμφανίζονται ειδοποιήσεις ειδήσεων στο τηλέφωνό μου κάθε πέντε λεπτά έχει βελτιώσει τη ζωή μου.
Φαντάζομαι εξαρτάται από το πως ορίζει κάποιος τη βελτίωση.
Ακριβώς, νομίζω πως έχει κάνει τη ζωή μου πιο γρήγορη, έχει δώσει τη δυνατότητα να επιτυγχάνω πράγματα με μεγαλύτερη ταχύτητα. Αλλά είναι αυτό βελτίωση; Είναι καλύτερα από ότι τις δεκαετίες του ογδόντα και του ενενήντα; Δεν νομίζω πως ήμασταν πιο χαρούμενοι. Ίσως επειδή είμαι 55 ετών, για αυτό αναρωτιέμαι για όλα αυτά… Θέλω πραγματικά να κάνω πράγματα που έχουν νόημα! Είναι επίσης η εποχή που θέλω να αφοσιωθώ στην σκηνοθεσία. Νομίζω πως θα παίζω όλο και λιγότερους ρόλους. Παίζω ήδη εδώ και 52 χρόνια. Είναι μεγάλο διάστημα για να κάνει κάποιος το ίδιο πράγμα και έχω πολλές ιστορίες ακόμα μέσα μου, που δεν έχω πια την ανάγκη να πω. Δε θα ήθελα να γυρίσω ποτέ ξανά ταινία όπως το Οι Κατηγορούμενοι! (Γέλια) Αυτό δεν θα ξανασυμβεί ποτέ! Επιτυγχάνεις σε κάποια πράγματα σαν ηθοποιός και μετά λες, «Και τώρα, τι; Τι έχω να πω τώρα;»