Της Victoria Hislop*
Είναι δύσκολο να εκτιμήσει κανείς αν η απόφαση του Βρετανικού Μουσείου να διοργανώσει επίδειξη μόδας μπροστά στα γλυπτά του Παρθενώνα το Σαββατοκύριακο ήταν αφελής ή προκλητική πράξη. Όπως και να έχει, ήταν προσβλητική για όποιον πιστεύει ότι ο νόμιμος ιδιοκτήτης αυτών των αρχαίων γλυπτών είναι η Ελλάδα. Επίσης, τροφοδότησε το επιχείρημα ότι για λόγους ασφαλείας θα πρέπει να επαναπατριστούν στην Αθήνα.
Το Βρετανικό Μουσείο έχει φιλοξενήσει και στο παρελθόν επίδειξη μόδας του Erdem. Το 2022, τα μοντέλα μπήκαν και βγήκαν από τους νεοκλασικούς πυλώνες του για να επιδείξουν τα σχέδιά του. Η έμπνευσή του για εκείνη τη χρονιά ήταν η ομάδα Bloomsbury, και η κιονοστοιχία του μουσείου στο Bloomsbury πρέπει να του φάνηκε βολική και λίγο σχετική.
Η συλλογή του Erdem Moralioglu αυτή την άνοιξη ήταν προφανώς εμπνευσμένη από την ερμηνεία της Μήδειας από τη Μαρία Κάλλας και ήθελε να τονίσει την ελληνικότητα της Κάλλας. Τι θα μπορούσε να είναι πιο “ελληνικό” από τα μαρμάρινα γλυπτά που αφαιρέθηκαν από τον Έλγιν τον 19ο αιώνα και στεγάζονται στην αίθουσα 18 του Βρετανικού Μουσείου; Αυτή ήταν πιθανώς η σκέψη του. Και κανείς δεν φαίνεται να τον απέτρεψε.
Ίσως επρόκειτο για μια καθαρά εμπορική συναλλαγή. Το Βρετανικό Μουσείο πρόκειται να ξεκινήσει ένα έργο ύψους 1 δισεκατομμυρίου λιρών για την επισκευή και τον επανασχεδιασμό του κτιρίου. Χρειάζεται χρήματα. Στην ιστοσελίδα του προωθείται το γεγονός ότι οι αίθουσες ενοικιάζονται για μεγάλα πάρτι ή δείπνα. Στην πραγματικότητα, τα μέλη της διοίκησης του μουσείου χρησιμοποίησαν την αίθουσα 18 (Duveen Gallery) για το ετήσιο δείπνο τους την περασμένη χρονιά.
Μπορούμε να υποθέσουμε ότι όποιος συμφώνησε να δανείσει την αίθουσα στον Erdem το έκανε με μηδενική γνώση της σημασίας και της μοναδικότητας των γλυπτών; Ήταν απλώς αξιοθρήνητη άγνοια; Όπως μου επεσήμανε ένας αρχαιολόγος, ο όγκος των ανθρώπων που ήταν παρόντες στην έκθεση του Erdem, καθώς και ο φωτισμός και οι κάμερες, θα επηρέαζαν τη θερμοκρασία και την υγρασία στο χώρο. Αυτό θα μπορούσε κάλλιστα να έχει αρνητικές επιπτώσεις σε αυτά τα ανεκτίμητα έργα τέχνης.
Τα γλυπτά δεν είναι άφθαρτα – αλλά είναι αναντικατάστατα. Στο Λονδίνο υπάρχουν νεοκλασικά κτίρια όπου κι αν κοιτάξετε που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για εμπορική προβολή, όλα εμπνευσμένα από την αρχιτεκτονική της αρχαίας Ελλάδας. Ωστόσο, η σύνδεση μεταξύ αυτού που φορούσαν τα μοντέλα και της Μήδειας ή της ελληνικής γλυπτικής φαίνεται ψευδής.
Μια ειρωνεία είναι ότι το κοινό καθόταν με την πλάτη του στα γλυπτά του Παρθενώνα – δεν θα είχαν προσέξει αν ήταν εκεί ή όχι. Οπότε γιατί να αναλάβουν την ευθύνη ενδεχόμενης ζημιάς ή της προσβολής;
Τα γλυπτά θεωρούνται η πεμπτουσία της ελληνικότητας. Αυτό δεν υποδηλώνει πού ανήκουν; Για άλλη μια φορά, οι ενέργειες και η στάση του Βρετανικού Μουσείου με έχουν αφήσει άναυδη – και όλο και πιο θυμωμένη.
Πηγή : The Times
*Η Βικτόρια Χίσλοπ είναι βραβευμένη Βρετανίδα συγγραφέας και δημοσιογράφος, η οποία είναι γνωστή για το μυθιστόρημά της “Το νησί”, το οποίο έγινε μπεστ-σέλερ. Στις 17 Ιουλίου του 2020, της απονεμήθηκε τιμητικά η ελληνική υπηκοότητα, από την Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, με Προεδρικό διάταγμα.
