Γράφει ο Δημήτρης Α. Γιαννακόπουλος
Όταν ακούς για «επανεκκίνηση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης» από το κατάστρωμα του ιταλικού αεροπλανοφόρου «Γκαριμπάλντι» και από το στόμα της Αγκελα Μέρκελ, του Φρανσουά Ολάντ και του Ματέο Ρέντσι, να καταλαβαίνεις πως η «Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας» (ΚΕΠΠΑ) της ΕΕ ή θα περάσει σύντομα στη κοινοτική – από την διακυβερνητική που βρίσκεται σήμερα – διάσταση, ή πως η νομισματική ένωση, που ποτέ δεν ολοκληρώθηκε σε οικονομική, θα εμφανιστεί και θα λειτουργήσει σαν βόμβα που θα ανατινάξει το σύγχρονο ευρωπαϊκό οικοδόμημα.
Υπάρχει ζήτημα αναθεώρησης της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, αγαπητέ αναγνώστη, και στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να εντάξεις και να διαβάσεις τη δήλωση του Ζαν Κλοντ Γιούνκερ πως «τα σύνορα είναι η χειρότερη εφεύρεση που έκαναν ποτέ οι πολιτικοί» και ότι «πρέπει να ανοίξουν τα ευρωπαϊκά σύνορα ώστε να καταδειχθεί η αλληλεγγύη στον αυξανόμενο αριθμό των προσφύγων που προσπαθούν να περάσουν στη Γηραιά Ήπειρο».
Το αφήγημα «Brexit» σε συνδυασμό με την πολιτική των «κλειστών συνόρων» που ακολουθείται στην Ευρώπη με αιχμή την Αυστρία και τις χώρες του λεγόμενου «Βίζενγκραντ» ενισχύουν στην πραγματικότητα αντανακλαστικώς ή διαλεκτικώς, αν προτιμάς, την άποψη πως τώρα είναι η κρίσιμη στιγμή της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, η οποία θα πρέπει να ξεκινήσει αυτή τη φορά με τη μεταφορά του παραρτήματος της ΚΕΠΠΑ στο κύριο «κτίσμα», εναρμονίζοντας έτσι πλήρως τους τρεις πυλώνες του ευρωπαϊκού οικοδομήματος.
Αν το «Αεροπλανοφόρο» δεν απεικονιστεί στο «Ευρώ» και αν το «Ευρώ» δεν αναπαριστά το «Αεροπλανοφόρο» και αντίστροφα, σύντομα το Ευρώ θα ναυαγήσει και τότε τίποτε «βελούδινο» και ειρηνικό δεν πρόκειται να υπάρξει στην Ευρώπη, συμφωνούν οι ηγεσίες της Γερμανίας, της Γαλλίας και της Ιταλίας, αν και δυσκολεύονται να μιλήσουν ανοιχτά για το φλέγον ζήτημα. Γιατί δυσκολεύονται; Για πολλούς λόγους, μα κυρίως επειδή δεν είναι καθόλου έτοιμοι στο εσωτερικό της ΕΕ και επειδή αυτό θα σήμαινε αναθεώρηση της σχέσης της ΕΕ με τις ΗΠΑ και ριζική αναμόρφωση του ΝΑΤΟ, ακόμη και του ΟΗΕ.
Με μαρξιστικούς όρους θα μιλούσα για σοβαρή αναδιάρθρωση του ιμπεριαλισμού, που αν δεν γίνει με προσεκτικά βήματα θα μπορούσε να καταλήξει σε παγκόσμιο πόλεμο και στο τέλος της σύγχρονης παγκοσμιοποίησης – σαν φάρσα της πολιτικής που οδήγησε στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Εκνευρίζομαι να διαβάζω άσχετους με την πολιτική φιλοσοφία και τη σύγχρονη μεθοδολογία στις στρατηγικές σπουδές να υποστηρίζουν την ολοκλήρωση της ΕΕ με τη μορφή ομοσπονδίας, χωρίς να καταλαβαίνουν πως η μετανεωτερικότητα και ο μεταμοντερνισμός δεν αρνούνται την πραγματικότητα, αλλά αποτελούν τις σύγχρονες πραγματικότητες τις οποίες αυτοί οι ίδιοι σχολιάζουν ως προς αυτό που είναι: ως πραγματικότητα που μπορεί να αρέσει ή να μην αρέσει, να συμφέρει ή να μην συμφέρει, να συμφωνεί ή να μην συμφωνεί με την κοσμοαντίληψη, την ιδεολογία ή τον θρησκευτικό μας προσανατολισμό, αλλά σίγουρα υπάρχει «εδώ μέσα» στην οντολογία της σύγχρονης παγκόσμιας εξέλιξης.
Ο εναρμονισμός του «Αεροπλανοφόρου» με το «Ευρώ», θα μπορούσε να εκφραστεί ως μια παράγουσα συνάρτηση F της οποίας η παράγωγος είναι η αρχική f της ΕΕ. Έτσι, η λεγόμενη ολοκλήρωση της ΕΕ με την «κοινοτικοποίηση» του δεύτερου πυλώνα (: ΚΕΠΠΑ) μετατρέπει τις πολιτικές σχέσεις στην ΕΕ σε μια μορφή αόριστου ολοκληρώματος, το οποίο δεν αναφέρεται σε κάποιο συγκεκριμένο υποσύνολο του πεδίου ορισμού. Άρα, έτσι προχωρούμε στην ολοκλήρωση της ενοποίησης χωρίς να προσδιορίζουμε που ολοκληρώνουμε! Και αυτό αποτελεί σαφή έκφραση μεταμοντερνισμού στην προσέγγιση του πολιτικού φαινόμενου, την μεθοδολογία του οποίου αν αρνείσαι ή δεν καταλαβαίνεις πώς θα μπορούσες άραγε να κρίνεις και να προσδιορίσεις την πολιτική σου στάση και συμπεριφορά σήμερα σε σχέση με την πραγματικότητα που δομείται ιστορικά;
Στην πραγματικότητα, έτσι, δεν θα μπορέσεις να είσαι σοβαρός, καθώς αν δεν καταλάβεις αυτό που συμβαίνει σήμερα στην ΕΕ ως πραγματικότητα που υπάρχει «εδώ μέσα» και όχι «εκεί έξω» – που καλείσαι με ένα μεταφυσικό-ιδεαλιστικό τρόπο να δεχτείς ή να απορρίψεις – αποκλείεται να δράσεις πολιτικά. Θα κινηθείς ή συμμορφωτικά ή αντιδραστικά. Κάπως έτσι την ώρα που το «Ευρώ» δείχνει το «Αεροπλανοφόρο» εσύ κοιτάς το Ευρώ που δεν έχεις για να εκφράσεις είτε τον ευρωπαϊσμό σου ή τον ευρωσκεπτικισμό σου!
Λάθος, τώρα είναι η ώρα να δεις το «Ευρώ» μέσω του «Αεροπλανοφόρου» και να καταλάβεις πως η υποκρισία και το «κόλπο» των χρηματιστών κάπου εδώ τελειώνουν: Η οικονομική ολοκλήρωση προϋποθέτει πως η ΚΕΠΠΑ θα ενταχθεί στη κοινοτική διάσταση της ΕΕ, μεταμορφώνοντας στη κυριολεξία την ίδια την ΕΕ (: αυτόνομος πόλος ηγεμονίας) και σε κρίσιμο βαθμό τις διεθνείς πολιτικές και ισορροπίες. Αν αποτύχει αυτό το εγχείρημα, που με τη σειρά του προϋποθέτει τον εκδημοκρατισμό στην ΕΕ, με ριζικό θεσμικό αναπροσανατολισμό του συνολικού οικοδομήματος, ο πόλεμος θα είναι η μοναδική πιθανότητα. Αν, από την άλλη, καθυστερήσει, θα είναι αυτή η ιμπεριαλισμού χαρακτήρα αντίφαση που θα επιφέρει τη δραματική διάλυση της ΕΕ με κύριο μοχλό την οικονομία.
Όσοι εκφράζουν σήμερα άποψη για το «Ευρώ» χωρίς να ασχολούνται με το «Αεροπλανοφόρο» ή είναι ηλίθιοι, ή πονηροί, ή … βορειοαμερικανικοί οικονομολόγοι! Εγώ, δεν μπορώ να υποκρίνομαι και να εθελοτυφλώ: Ήρθε η στιγμή να μιλήσουμε για τη νέα διάσταση του ιμπεριαλισμού στην ΕΕ σε σχέση με την εξέλιξη της παγκοσμιοποίησης και των αναπόφευκτων γεωπολιτικών και γεωστρατηγικών αναθεωρήσεων που αυτή θα επιφέρει και στο πλαίσιο αυτό να σταθμίσουμε το ελληνικό συμφέρον. Η πιθανότητα η Ελλάδα να συντριβεί μεταξύ «Ευρώ» και «Αεροπλανοφόρου» ή μεταξύ ενός υπάρχοντος ισχυρού «Αεροπλανοφόρου» (ΗΠΑ) και ενός υπό δειλή-δειλή κατασκευή (ΕΕ) είναι υπαρκτή απειλή. Πραγματισμός σημαίνει ανάλυση αυτής της πραγματικότητας και έντιμη επεξεργασία μιας εθνικής στρατηγικής στο ζήτημα. Και αυτό δεν είναι υπόθεση μιας κάποιας «υψηλής πολιτικής», αλλά υπόθεση των κινημάτων και όλων των επιμέρους εκφράσεων της λαϊκής κυριαρχίας.
