Γράφει ο Μπανιώρας Τάσος
Στις 31 Ιανουαρίου του 1996 εκτυλίχθηκε η τελική φάση της προκλητικότητας των γειτόνων μας σε μέγιστο βαθμό από το 1974 και ύστερα. Η ιστορία ξεκινάει περίπου ένα μήνα πριν όταν ένα τουρκικό εμπορικό πλοίο προσέκρουσε στη βραχονησίδα των Ιμίων (θυμίζω πως οι βραχονησίδες είναι δυο, Ανατολικά και Δυτικά Ίμια). Ο Τούρκος καπετάνιος αρνήθηκε την ρυμούλκηση από το Ελληνικό Λιμενικό με το σκεπτικό ότι βρίσκεται σε τουρκικά χωρικά ύδατα! Ακολούθησαν ρηματικές διακοινώσεις εκ μέρους Ελλάδας και Τουρκίας. H Πρωτοχρονιά βοήθησε ώστε να πέσουν οι τόνοι. Ωστόσο στα τέλη Ιανουαρίου ο Δήμαρχος Καλύμνου ύψωσε την ελληνική σημαία στα Ίμια.
Τελείως «τυχαία» μερικές μέρες μετά δημοσιογράφοι της Hurriet που πετούσαν με ελικόπτερο για να βγάλουν φωτογραφίες τις βραχονησίδες. Είδαν την Ελληνική σημαία και από την ταραχή τους την κατέβασαν, την πήραν λάφυρο και ύψωσαν την Τουρκική. Βλέπετε τίποτα από όλα αυτά δεν ήταν τυχαίο. Θυμίζω πως ο Ανδρέας Παπανδρέου ήταν νοσηλευόμενος στο Ωνάσειο και η κούρσα της διαδοχής από τους σντρόφους είχε ξεκινήσει. Ο Σημίτης μόλις είχε αναλάβει την Πρωθυπουργία μετά από αλισβερίσια με την Κ.Ο. του Πα.Σο.Κ. κόντρα στον τιτάνα της πολιτικής Άκη Τσοχατζόπουλο. Προετοιμαζόταν δε για το Συνέδριο του κομμάτος στο οποίο ο ¨πόλεμος¨ των εκσυγχρονιστών και των προεδρικών θα λάμβανε τέλος. Έτσι οι γείτονες βρήκαν ευκαιρία να δημιουργήσουν αναταραχή. Και τα κατάφεραν πολύ καλά μιας και στο Αιγαίο έκτοτες δημιουργήθηκαν γκρίζες ζώνες. Όλα τα παραπάνω δεν είναι προσωπική μου γνώμη αλλά τα γράφουν οι Μιχάλης Ιγνατίου και Αθανάσιος Έλλις στο βιβλίο τους «Ιμια- Τα απόρρητα τηλεγραφήματα των Αμερικανών».
Τι επακολούθησε εν συντομία. Το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό υπέστειλε την τουρκική σημαία και ύψωσε την Ελληνική. Οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις κινητοποιήθηκαν σε όλα τα επίπεδα ώστε να είναι προετοιμασμένοι για το οτιδήποτε. Τα ελληνικά ΜΜΕ όντας μικρόψυχα και για ελέω τηλεθέασης έδειχναν live τις κινήσεις του στόλου που προετοιμαζόταν να πλεύσει στο Αιγαίο δίνοντας πολεμικό στίγμα. Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στην Μεγάλη Ίμια όπου υπήρχε η Ελληνική σημαία. Στο μεταξύ οι Τούρκοι παρακαλούσαν τους Αμερικανούς να παρέμβουν ώστε να μην οδηγηθούμε σε σύρραξη[Σύμφωνα με τηλεγράφημα στις 29/1/96 από Πρεσβεία των ΗΠΑ στην Άγκυρα με τελικό αποδέκτη το State Department]. Μάλιστα όταν η υπηρεσιακή Πρωθυπουργός Τσιλέρ διέταξε τους Στρατηγούς «να διώξουν τους Έλληνες από το βράχο Καρντάκ» αυτοί αποδέχτηκαν το αίτημα ξαφνιασμένοι και δίχως ιδαίτερο ενθουσιασμό. Τελικώς, είχαν τη φαεινή ιδέα να στείλουν τούρκους κομάντος στην Μικρή Ίμια.
Όλη τη νύχτα ακολούθησαν «διαπραγματεύσεις» με διαμεσολαβητή τις Η.Π.Α. Τελικώς αποφασίσθηκε το περίφημο «No Flags. No Ships. No Troops». Δηλαδή να αποσυρθούν οι κομάντος (Έλληνες και Τούρκοι) από τις βραχονησίδες, να φύγουν οι σημαίες και να αποσυρθούν τα πολεμικά πλοία. Μία άλλη ιστορική φράση μεγάλου πολιτικού ανδρός και τότε υπουργού Εξωτερικών, του Θ.Πάγκαλου: «Πετάξτε τη σημαία και θα πούμε οτι την πήρε ο άνεμος». Ευτυχώς οι Έλληνες βατραχάνθρωποι δεν πέταξαν τη σημαία αλλά την κράτησε ο επικεφαλής τους. Γιατί ευτυχώς; Διότι για αυτή τη σημαία εκείνο το ξημέρωμα έπεσαν στο καθήκον οι Χριστόδουλος Καραθανάσης, Παναγιώτης Βλαχάκος και Έκτορας Γιαλοψός. Μέλη του πληρώματος ελληνικού ελικοπτέρου που στάλθηκε να περιπολήσει πάνω από τη βραχονησίδα που κατέλαβαν οι Τούρκοι. Το ελικόπτερο έπεσε λόγω βροχής και vertigo(;) ή καταρρίφθηκε; Ποτέ δε θα μάθουμε. Τουλάχιστον όμως ας θυμόμαστε τους τρεις πεσόντες.
Η ιστορική μνήμη είναι απαραίτητη, ειδικά για όσους ισχυρίζονται πως το Αιγαίο ανήκει στα ψάρια του. Αν οι παππούδες μας γνώρισαν τα «ματωμένα χώματα» της Μικράς Ασίας και της Κύπρου εμείς καλώς ή κακώς γνωρίσαμε τους «ματωμένους βράχους του Αιγαίου».
Επειδή η ημιμάθεια είναι χειρότερη της αμάθειας, να εξηγήσουμε πάλι εν συντομία τι σημαίνουν τέτοιου είδους επεισόδια. Προφανώς αναφέρομαι σε κάποιους που θεωρούν πως δεν είναι δυνατό να οδηγούμαστε σε σύρραξη για «δύο βράχους που βόσκουν κάτι πρόβατα». Τέτοια επεισόδια λοιπόν μπορούν να αποτελέσουν διπλωματικά και γεωπολιτικά δεδικασμένα. Ουσιαστικά τη νύχτα των Ιμίων είχαμε κατάληψη ελληνικού εδάφους και ανοικτή αμφισβήτηση εθνικής κυριαρχίας. Η απάντηση μας ήταν ένα μικρόψυχο «Ευχαριστώ» ενώ την ίδια ώρα οι τούρκοι κομάντος δεχόντουσαν τιμές ηρώων. Δεν αμφισβητεί κανείς ότι μία σύρραξη έστω και λίγων ημερών είναι κάτι οδυνηρό ανεξαρτήτου αποτελέσματος και πρέπει να αποφεύγεται. Άλλο όμως αυτό και άλλο η αποδοχή διεκδικήσεων των αντιπάλων σου (όποιοι και αν είναι αυτοί). Το μόνο που κατάφερε η τότε Κυβέρνηση και το επιτελείο των Σημίτη, Πάγκαλου, Αρσένη ήταν ότι δεν κάθησαν στο ίδιο τραπέζι με τους Τούρκους για διαπραγματεύσεις αλλά αντί αυτού ζητούσαν επίλυση του προβλήματος με προσφυγή σε Διεθνές Δικαστήριο. Κάτι το οποίο θα επιβεβαίωνε τις Ελληνικές θέσεις σχετικά με το καθεστώς των Ιμίων.
Ας θυμόμαστε τουλάχιστον τους τρεις πεσόντες που έπεσαν ώστε να κοιμόμαστε εμείς ήσυχοι.
ΥΓ: Συστήνω ανεπιφύλακτα σε όσους θέλουν να μάθουν αντικειμενικά και από όλες τις οπτικές γωνίες τι συνέβη την κρίση των Ιμίων το βιβλίο «Ίμια – Τα απόρρητα τηλεγραφήματα των Αμερικανών».
