Γράφει ο Σπύρος Ριζόπουλος
Είναι προφανές οτι η κρίση στο Κατάρ αποτελεί την πρώτη είδηση παγκοσμίως, από τις κεφαλαιαγορές της Wall Street μέχρι τα καφενεία της Ηπείρου. Επειδή η διαφορά των δύο επιπέδων ανάλυσης χωράει μέσα της πολλή συνωμοσιολογία, περισπούδαστες αναλύσεις και «ειδικούς» που νομίζουν οτι παίζουν Stratego, αποφάσισα να απαντήσω στο ερώτημα όχι με ένα αλλά με τρία editorials προκειμένου να έχουμε τη δυνατότητα να «χωνεύουμε» και να «μεταβολίζουμε» τις πληροφορίες, τα ερωτήματα και φυσικά τα πρώτα συμπεράσματα.
Τα ερωτήματα που θα θέσουμε δεν έχουν να κάνουν με το γιατί ή το πώς γίναμε μάρτυρες μιας ακόμα μεγάλης κρίσης στη Μέση Ανατολή. Στόχος μου είναι να πιάσουμε το νήμα από την αρχή ορίζοντας τον καμβά πάνω στον οποίο θα χτίσουμε τους προβληματισμούς και μαζί την ανάλυση.
Θέλω λοιπόν να δείτε τις παρακάτω ημερομηνίες και τα γεγονότα που τις συνοδεύουν.
- 3 Απριλίου: Ο Ντόναλντ Τράμπ στηρίζει ενεργά τον πρόεδρο της Αιγύπτου Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι, αναδεικνύοντας την Αίγυπτο σε πυλώνα σταθερότητας. Με αυτόν τον τρόπο επιβεβαιώνεται η στροφη 180 μοιρών της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής, δηλαδή ο ενταφιασμός της Αραβικής Άνοιξης και η στήριξη παραδοσιακών αυταρχικών καθεστώτων.
- 13 Απριλίου: Με οριακή πλειοψηφία, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κερδίζει το δημοψήφισμα, αποκτώντας πλεον ενισχυμένες προεδρικές εξουσίες. Ο τρόπος διεξαγωγής , η διαφορά των αποτελεσμάτων σε παράλια και ενδοχώρα αποτυπώνουν τον απόλυτο διχασμό της τουρκικής κοινωνίας. Η νίκη μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα αποτελεί την απέλπιδα προσπάθεια του Ερτνογάν να καταστεί παίκτης στο διεθνές προσκήνιο κλείνοντας τα εσωτερικά μέτωπα.
- 21 Απριλίου: Η Άγκυρα παραγγέλνει πυραύλους S400 από τη Μόσχα, προσπαθώντας να ενισχύσει τους δεσμούς μεταξύ των δύο χωρών, οι οποίοι διαταράχθηκαν σε μεγάλο βαθμό μετά την κατάρριψη ρωσικού μαχητικού στα σύνορα με τη Συρία και τη δολοφονία του Ρώσου πρέσβη στην Άγκυρα τους προηγούμενους μήνες. Μέσω της αγοραπωλησίας επιχειρείται ευθυγράμμιση των δύο πλευρών αναφορικά με το μέλλον της Συρίας.
- 20 Μαΐου: Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ επισκέπτεται τη Σαουδική Αραβία με την οποία υπογράφει συμφωνία για πώληση όπλων αξίας 350 δισ. δολαρίων. Με την κίνηση αυτή επιβεβαιώνεται για άλλη μια φορά ο κεντρικός ρόλος της χώρας σε ότι αφορά τη διαμόρφωση των εξελίξεων στη Μέση Ανατολή.
- 22 Μαΐου: Επίσημη επίσκεψη του Ντόναλντ Τραμπ στο Ισραήλ. Ο Αμερικανός πρόεδρος δεν κάνει αναφορά στη μεταφορά της πρεσβείας των ΗΠΑ στην Ιερουσαλήμ, παρά το γεγονός οτι υποστήριξε πολλές φορές δημοσίως αυτή τη θέση και παρά τις προσδοκίες στο εβραϊκό λόμπι των ΗΠΑ.
- 5 Ιουνίου: Η γερμανική κυβέρνηση αποφάσισε την αποχώρηση των στρατιωτών της από τη νατοϊκή βάση του Ιντσιρλίκ στην Τουρκία και την ανάπτυξή τους στην Ιορδανία λόγω των αυξανόμενων γερμανο-τουρκικών εντάσεων. Το σχέδιο αποχώρησης εκπονήθηκε μετά την άρνηση της Τουρκίας να επιτρέψει σε Γερμανούς βουλευτές να επισκεφθούν τη βάση όπου έχουν αναπτυχθεί περίπου 260 στρατιώτες της Μπούντεσβερ στο πλαίσιο του διεθνούς συνασπισμού κατά του Ισλαμικού Κράτους.
- 6 Ιουνίου: Η Σαουδική Αραβία, η Αίγυπτος, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Μπαχρέιν διακόπτουν τις διπλωματικές σχέσεις με το Κατάρ, το οποίο κατηγορούν για χρηματοδότηση του Ισλαμικού Κράτους και της Αλ-Κάιντα. Τις επόμενες μέρες τους ακολουθούν οι Μαλδίβες και η Μαυριτανία ενώ η Ιορδανία υποβαθμίζει τις διπλωματικές σχέσεις.
- 6 Ιουνίου: Η Wall Street Journal δημοσιεύει άρθρο σύμφωνα με το οποίο έχουν διαμορφωθεί πλέον οι συνθήκες για μια παγκόσμια αγορά φυσικού αερίου, θέτοντας και το μεγάλο ζήτημα των αμερικανικών εξαγωγών LNG.
- 8 Ιουνίου: Η Τουρκική Εθνοσυνέλευση εγκρίνει την αποστολή στρατιωτικών δυνάμεων στη βάση που διατηρεί στο Κατάρ. Το πρωί είχαν προηγηθεί επιθέσεις στο κοινοβούλιο του Ιράν, το μετρό της Τεχεράνης και το μαυσωλείο του Αγιατολάχ Χομεϊνί.
Τα ερωτήματα που ανακύπτουν όπως είναι επόμενο είναι τα εξής: Που το παει η Αμερική με αυτή την στρατηγική; Ποια θέση θα διαμορφώσει η Ευρώπη και οι υπόλοιπες υπερδυνάμεις σε όλο αυτό το παίγνιο που στήνεται στη Μέση Ανατολή; Φυσικά το τελευταίο ερώτημα αφορά στις επιπτώσεις που θα έχουν οι αλλαγές αυτές στη γειτονιά μας και πώς η Ελλάδα καλείται να διαχειριστεί την κατάσταση με βάση το ρόλο και τη θέση της.
Οι απαντήσεις στο αυριανό editorial.
