Γράφει ο Κωνσταντίνος Μπαλτάς
Μία πόλη προσφύγων φαίνεται πως θα δημιουργηθεί μέσα στην Ελλάδα από τη συμφωνία των 17 σημείων της μίνι Συνόδου Κορυφής για το προσφυγικό.
100.000 θέσεις υποδοχής θα δημιουργηθούν στις χώρες που βρίσκονται κατά μήκος της λεγόμενης «διαδρομής των Δυτικών Βαλκανίων», εκ των οποίων οι 50.000 θα βρίσκονται στην Ελλάδα. Τα νούμερα είναι επίσημα, αφού ήταν μέρος των δηλώσεων του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, λίγο μετά τη λήξη των εργασιών της Συνόδου.
Η Ελλάδα δεσμεύτηκε να δημιουργήσει συνολικά 50.000 θέσεις υποδοχής προσφύγων, με την οικονομική συνδρομή της ΕΕ, εκ των οποίων οι 30.000 θα δημιουργηθούν ως το τέλος του 2015, εξήγησε ο Γιούνκερ. Συμπλήρωσε δε ότι είναι ανάγκη να ενισχυθεί η διαχείριση των συνόρων στα ελληνικά σύνορα με την ΠΓΔΜ και την Αλβανία.
Η Ελλάδα υποσχέθηκε ότι θα αυξήσει την ικανότητα φιλοξενίας προσφύγων κατά 30.000 έως το τέλος του 2015, κάτι που προκάλεσε την έκφραση ικανοποίησης από τους υπόλοιπους ηγέτες. Και ο Τσίπρας ικανοποιημένος δήλωνε. Δεν μας είπε όμως τι πήρε ως αντάλλαγμα για όλα αυτά. Σίγουρα πολύ λιγότερα από αυτά που πήρε ο Ερντογάν για να τηρήσει απλώς τις διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας του σε σχέση με την φύλαξη των συνόρων.
Ακολουθούν τα 17 σημεία της συμφωνίας, όπως καταγράφονται στο newsbeast:
1. Ανταλλαγή πληροφοριών και ορισμός σημείων επικοινωνίας που θα διευκολύνουν την ανταλλαγή πληροφοριών αλλά και τον συντονισμό τους έτσι ώστε μέσα στις επόμενες 24 ώρες να υπάρχουν αυτά τα σημεία επαφής και να επιτευχθεί η σταδιακή, ελεγχόμενη και ομαλή κυκλοφορία των προσφύγων κατά μήκος της διαδρομής των Δυτικών Βαλκανίων.
2. Συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ώστε να γίνει χρήση όλων των διαθέσιμων εργαλείων σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο μέσα στις επόμενες 24 ώρες. Οι άμεσες προσπάθειες θα πρέπει να επικεντρωθούν στην παροχή προσωρινής στέγασης και στήριξης για όλους τους πρόσφυγες, καθώς και για την ταχεία και αποτελεσματική επιστροφή των μεταναστών που δεν προκρίνονται για άσυλο.
3. Θα αποθαρρυνθεί η κίνηση προσφύγων ή μεταναστών στα σύνορα άλλων χωρών. Δεν θα είναι αποδεκτή μια πολιτική μετακίνησης των προσφύγων χωρίς πληροφόρηση γειτονικής χώρας.
4. Δέσμευση για την αύξηση της ικανότητας των χωρών μας για την παροχή προσωρινής στέγης, τροφής, υγείας, ύδρευσης και αποχέτευσης σε όσους τη χρειάζονται. Σε περίπτωση που αυτά υπολείπονται, θα δεσμευτούν να κάνουν τις ανάγκες σαφείς προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και, ενδεχομένως, να ενεργοποιηθεί ο μηχανισμός πολιτικής προστασίας της ΕΕ. Επαρκείς εγκαταστάσεις προσωρινής στέγης θα πρέπει να εξασφαλίζονται κατά μήκος της διαδρομής των Δυτικών Βαλκανίων.
5. Χαιρετίζουμε την πρόθεση της Ελλάδας να αυξήσει την ικανότητα υποδοχής σε 30.000 θέσεις, και δεσμευόμαστε να στηρίξουμε την Ελλάδα και την Ύπατη Αρμοστεία για να αυξήσουν τις δυνατότητες παροχής επιδότησης στέγης και φιλοξενίας σε οικογένειες για τουλάχιστον 20.000 ακόμη. Αναμένεται χρηματοδοτική στήριξη προς την Ελλάδα.
6. Δέσμευση για συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία για τους πρόσφυγες (UNHCR). Αίτημα για άμεση ενίσχυση της Ύπατης Αρμοστείας όσον αφορά την ικανότητα υποδοχής και την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας.
7. Άμεση επικοινωνία με διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα όπως η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης και την Τράπεζα Ανάπτυξης του Συμβουλίου της Ευρώπης, που είναι έτοιμες να υποστηρίξουν οικονομικά τις προσπάθειες για την παροχή καταφυγίου.
8. Θα διασφαλιστεί η πλήρης ικανότητα να εγγράφονται οι αφίξεις, με τη μεγαλύτερη χρήση των βιομετρικών δεδομένων, ιδίως τα δακτυλικά αποτυπώματα.
9 . Άμεση ανταλλαγή πληροφοριών των κρατών μελών για το μέγεθος και την κίνηση των ροών μέσω των χωρών, ιδίως τον αριθμό των προσφύγων και των μεταναστών που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες.
10. Συνεργασία με τους οργανισμούς της ΕΕ, ιδίως την Frontex και την EASO για να γίνει άμεσα η ανταλλαγή πληροφοριών.
11 Δέσμευση να ενισχυθούν οι εθνικές και συλλογικά συντονισμένες προσπάθειές μας για την ταχεία επιστροφή των μεταναστών που δεν έχουν ανάγκη διεθνούς προστασίας, με σεβασμό στην αξιοπρέπεια και τα ανθρώπινα δικαιώματα.
10. Συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Frontex ώστε να εντείνουν την συνεργασία για επανεισδοχή μεταναστών στις τρίτες χώρες όπως το Αφγανιστάν, το Μπαγκλαντές, το Ιράκ και το Πακιστάν.
13. Δέσμευση για άμεση αύξηση της προσπάθειας για τη διαχείριση των συνόρων μας και αύξηση του συντονισμού των ενεργειών μας όσον αφορά τη διαχείριση των συνόρων:
-Στενή συνεργασία με την Τουρκία για την πλήρη εφαρμογή του σχεδίου δράσης ΕΕ-Τουρκίας, ιδίως όσον αφορά τη συνεργασία μεταξύ των ακτοφυλακών, της διαχείρισης των συνόρων και της επανεισδοχής.
-Αναβάθμιση της κοινής επιχείρησης Poseidon στην Ελλάδα, της παρουσία της Frontex ιδιαίτερα στο Αιγαίο, και σημαντική ενίσχυση της Frontex ώστε να στηρίξει την Ελλάδα στην καταγραφή και τη λήψη δακτυλικών αποτυπωμάτων
-Ενίσχυση της υποστήριξης της Frontex στα σύνορα μεταξύ της Βουλγαρίας και της Τουρκίας.
-Αύξηση της στήριξης της Frontex στα σύνορα Βουλγαρίας – Τουρκίας.
-Ελλάδα και πΓΔΜ θα ενισχύσουν τη διασυνοριακή συνεργασία με αυξημένη εμπλοκή του ΟΗΕ
-Η Ελλάδα, η ΠΓΔΜ και η Αλβανία θα ενισχύσουν τη διαχείριση των χερσαίων συνόρων τους. Η Frontex θα στηρίξει την καταγραφή στην Ελλάδα.
-Συνεργασία με τον Frontex για την επίβλεψη των διελεύσεων και τη στήριξη της καταγραφής στις διελεύσεις των συνόρων Κροατίας και Σερβίας.
-Ενίσχυση του δικτύου ανάλυσης ρίσκου της Frontex Δυτικών Βαλκανίων.
-Αποστολή μέσα σε μια εβδομάδα 400 συνοριοφυλάκων στη Σλοβενία.
14. Επιβεβαίωση της αρχής ότι μια χώρα μπορεί να αρνηθεί την είσοδο στους υπηκόους τρίτων χωρών οι οποίοι, όταν προσέρχονται στα σημεία διέλευσης των συνόρων, δεν επιβεβαιώνουν την επιθυμία να υποβάλουν αίτηση για διεθνή προστασία.
15. Δέσμευση για την ενίσχυση της αστυνομικής και δικαστικής συνεργασίας ώστε να επιταχύνουν τις ενέργειές της παράνομης διακίνησης μεταναστών. Συμμετοχή της Europol και της Interpol για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου ανθρώπων.
16. Για να αποθαρρυνθούν τα επικίνδυνα ταξίδια και η χρήση των διακινητών, δεσμευόμαστε να γίνει χρήση όλων των διαθέσιμων μέσων επικοινωνίας για την ενημέρωση των προσφύγων και μεταναστών για τους κανόνες, τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους καθώς και για τις συνέπειες μιας άρνησης να καταγραφούν και να δώσουν τα δακτυλικά τους αποτυπώματα, ή μιας άρνησης να αναζητήσουν προστασία.
17. Καλούμε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να παρακολουθεί την υλοποίηση των δεσμεύσεων αυτών σε εβδομαδιαία βάση, σε συνεργασία με τα εθνικά σημεία επαφής.