Μια νέα και βελτιωμένη ανάλυση του αρχαίου DNA που εξήχθη από τη λεκάνη του Ότζι (Ötzi) αποκαλύπτει νέα στοιχεία για τον αρχαίο άνθρωπο των πάγων. Η μούμια ηλικίας 5.300 ετών, με το παρατσούκλι Ötzi είναι πιθανώς το πιο προσεκτικά μελετημένο πτώμα στον κόσμο και συνεχίζει να συναρπάζει τους επιστήμονες από τότε που τα λείψανα του 46χρονου άνδρα ανακαλύφθηκαν στις Άλπεις Ötztal, στην Ιταλία, το 1991.
Σύμφωνα με μια μελέτη, με επικεφαλής ερευνητές του Ινστιτούτου Max Planck της Γερμανίας, ο Ότζι μπορεί να μην είναι ένας τριχωτός, ανοιχτόχρωμος κυνηγός-τροφοσυλλέκτης, όπως πρότειναν προηγούμενες αναπαραστάσεις, αλλά ένας φαλακρός αγρότης με σχετικά σκούρο δέρμα.
«Η ανάλυση του γονιδιώματος αποκάλυψε φαινοτυπικά χαρακτηριστικά, όπως υψηλή χρώση του δέρματος, σκούρο χρώμα ματιών και φαλάκρα, τα οποία έρχονται σε πλήρη αντίθεση με τις προηγούμενες αναπαραστάσεις που τον παρουσιάζουν ως έναν ανοιχτόχρωμο και αρκετά τριχωτό άνδρα», εξήγησε ο εξελικτικός ανθρωπολόγος Γιοχάνες Κράουζ από το Ινστιτούτο Max Planck της Γερμανίας.
Οι επιστήμονες μπορεί να γνωρίζουν τι έφαγε τελευταία φορά ο Ότζι και πώς μπορεί να ακουγόταν η φωνή του, αλλά το πώς έμοιαζε είναι άλλο θέμα. Η πρώτη μελέτη γονιδιώματος της μούμιας πραγματοποιήθηκε το 2012 και αποκάλυψε ότι συγγένευε με τους σημερινούς Σαρδηνούς. Ως εκ τούτου, θεωρήθηκε ότι καταγόταν από πληθυσμούς ανατολικών κυνηγών-τροφοσυλλεκτών και καυκάσιων κυνηγών-τροφοσυλλεκτών που συγχωνεύτηκαν κατά την πέμπτη χιλιετία.
Όταν οι ερευνητές συνέκριναν το γονιδίωμα του Ότζι με εκείνα άλλων αρχαίων ανθρώπων, διαπίστωσαν ότι είχε περισσότερα κοινά με τους πρώιμους αγρότες της Ανατολίας, όπου βρίσκεται σήμερα η Τουρκία, από σχεδόν οποιονδήποτε άλλο γνωστό πληθυσμό στην Ευρώπη εκείνη την εποχή. Αυτοί οι γεωργοί μετανάστευσαν αργότερα στην Ιταλία, αλλά παρέμειναν σχετικά απομονωμένοι στις Άλπεις. Οι πρόγονοι του Ότζι μπορεί να άρχισαν να αναμειγνύονται με κυνηγούς-συλλέκτες αλλού στην Ευρώπη μόλις μερικές δεκάδες γενιές πριν από τη γέννησή του – ένα σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα από την άποψη της εξέλιξης ενός πληθυσμού.
Στο γονιδίωμα της μούμιας, οι ερευνητές βρήκαν ενδείξεις γεωργικής διατροφής και μελάγχρωσης του δέρματος, πιο σκούρα από αυτή που συναντάται στους σημερινούς ευρωπαϊκούς πληθυσμούς. Βρήκαν επίσης στοιχεία που σχετίζονται με την ανδρική φαλάκρα, ενώ πιστεύουν πως τα μαλλιά του ήταν πιθανώς μαύρα.
Τα ευρήματα ταιριάζουν με την εμφάνιση της ίδιας της μούμιας, δήλωσε ο Κράουζε.
Οι συγγραφείς της νέας μελέτης αναγνωρίζουν ότι ένα μεμονωμένο άτομο δεν αντιπροσωπεύει την ιστορία του πληθυσμού, της εποχής και της περιοχής στην οποία ζούσε, αλλά τα ευρήματα ταιριάζουν με άλλους αρχαίους ανθρώπους που έχουν βρεθεί στην Ιταλία.
«Θα χρειαστούν μελλοντικές μελέτες με πιο πυκνή δειγματοληψία από τις νότιες Άλπεις για να αναπαραγάγουμε τα ευρήματά μας και να δείξουμε αν ο άνθρωπος των πάγων ήταν διαφορετικός ή αν ήταν αντιπροσωπευτικός του πληθυσμού», κατέληξαν οι ερευνητές.
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο Cell Genomics.
