Γράφει ο Κωνσταντίνος Παντελής
Η ολλανδική εφημερίδα Trouw δημοσίευσε σε άρθρο της τα αποτελέσματα μιας έρευνας του Ελεύθερου Πανεπιστημίου του Amsterdam (Amsterdam Vrije Universiteit – VU) σχετικά με τη θνησιμότητα των μεταναστών στη Μεσόγειο. Σύμφωνα με αυτή υπάρχει ένα μεγάλο ρίσκο που απορρέει από μια αυστηρή πολιτική της ΕΕ με σκοπό τον έλεγχο της ροής μεταναστών κι αυτό αφορά την αύξηση των θανάτων στη Μεσόγειο. Η άποψη αυτή διατυπώθηκε από την ομάδα ερευνητών του VU του Άμστερνταμ, η οποία κατά τους τελευταίους δεκαοχτώ μήνες ανέλυσε ποιοι ήταν εκείνοι οι μετανάστες που δεν κατάφεραν να επιβιώσουν διασχίζοντας την Ευρώπη, την περίοδο 1990 – 2013.
«Κατά τη διάρκεια αυτών των ετών, οι προσπάθειες να καταπολεμηθεί η μετανάστευση έγιναν σταδιακά πιο έντονες, ενώ ο αριθμός των θανάτων μεταξύ των μεταναστών γνώρισε μόνο αύξηση το ίδιο χρονικό διάστημα», αναφέρει o ερευνητής του VU και καθηγητής μεταναστευτικού δικαίου, Thomas Spijkerboer. «Χρειάζεται να γίνει περισσότερη έρευνα, παρόλα αυτά έχουμε αποδείξεις ότι υπάρχει ένας συσχετισμός μεταξύ της αυστηρότητας της μεταναστευτικής πολιτικής και του αριθμού των μεταναστών που έχασαν τη ζωή τους στη Μεσόγειο. Εάν συναντήσουν περισσότερα εμπόδια οι μετανάστες, τότε γίνονται περισσότερο εξαρτημένοι από τους παράνομους διακινητές , οι οποίοι ενδέχεται να χρησιμοποιούν σκάφη σε χειρότερη κατάσταση. Αυτό βέβαια, έχει και αυξημένες πιθανότητες να οδηγήσει σε απώλεια ζωών».
Εχθές, οι ερευνητές του VU παρουσίασαν τη βάση δεδομένων για την περίοδο από το 1990 μέχρι το 2013, η οποία περιλαμβάνει στοιχεία 3.188 θανόντων μεταναστών. Η βάση αποσαφηνίζει πού και πότε βρέθηκε και καταγράφηκε καθένα από τα 3.188 θύματα. Εντούτοις, ο πραγματικός αριθμός των θανόντων μεταναστών είναι πιθανότατα κατά πολύ υψηλότερος, καθώς υπάρχουν αρκετές πιθανότητες πολλοί νεκροί μετανάστες να μην έχουν καταγραφεί ποτέ.
Ένας τρόπος να γίνει η μετανάστευση πιο δύσκολη εντοπίζεται διαμέσου των επιχειρήσεων συνοριακών ελέγχων. «Μπορούν να ενθαρρύνουν τους μετανάστες να επιλέξουν πιο επικίνδυνες οδούς, με όλα τα συνεπαγόμενα ρίσκα». Ο Spikerboer αναφέρεται εδώ στα γεγονότα του 2004. Τα δεδομένα του VU δείχνουν ότι εκείνη την περίοδο, η διαδρομή που ακολουθήθηκε από πολλούς μετανάστες άλλαξε από την επονομαζόμενη διαδρομή της Δυτικής Μεσογείου (από το Μαρόκο στην Ισπανία), σε αυτή της Δυτικής Αφρικής (στα Κανάρια Νησιά). «Αυτό συνέβη πιθανότατα επειδή η Ισπανία και το Μαρόκο ενίσχυσαν τότε τη συνεργασία τους. Η επιχείρηση «Ήρα» της Frontex, καθώς και η ανάπτυξη ενός νέου συστήματος παρακολούθησης εκ μέρους της Ισπανίας ίσως αποτελούν επίσης καταλυτικούς παράγοντες», συμπληρώνει ο Ολλανδός ερευνητής.
Το 2004, ο αριθμός των θανάτων στην περιοχή της Δυτικής Μεσογείου μειώθηκε, εντούτοις ο ίδιος αριθμός στη Δυτική Αφρικανική διαδρομή αυξήθηκε. «Οι αυστηροί έλεγχοι δεν οδηγούν τους μελλοντικούς μετανάστες να σκεφτούν λογικότερα με το σκεπτικό: Λοιπόν, μάλλον θα μείνω στο σπίτι. Αναζητούν εναλλακτικές διαδρομές, οι οποίες είναι συνήθως και πιο επικίνδυνες».
Η έρευνα του VU δεν κάλυψε το έτος 2014, κατά το οποίο παρατηρήθηκε μια τεράστια αύξηση στον αριθμό των θανάτων στη Μεσόγειο. Τα στατιστικά του τρέχοντος έτους εμφανίζουν επίσης τραγική άνοδο: 1800 μετανάστες έχουν καταγραφεί ήδη ως πνιγμένοι.
Ο Spijkerboer από την πλευρά του, καλεί για τη δημιουργία μιας Ευρωπαϊκής βάσης δεδομένων σχετικά με τη θνησιμότητα των μεταναστών. «Μια τέτοια βάση δεδομένων θα παρέχει στοιχεία και γεγονότα στη βάση της βέλτιστης πολιτικής που θα πρέπει να ακολουθηθεί. Δεν υπάρχει τέτοια πολιτική επί του παρόντος. Υπάρχει μόνο μια προοπτική του τούνελ: να κρατηθεί η ροή μεταναστών υπό έλεγχο. Η μεταναστευτική πολιτική γίνεται σταθερά πιο συστηματική, αλλά δεν βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα».
Πηγή
Trouw
