Μία επανάσταση και πολλές στρεβλώσεις. Όχι, δεν μιλάω για πολιτική, αλλά για αυτό που καταχρηστικά ονομάζουμε γενικόλογα και συλλήβδην ως «New Media» και που μπήκαν τόσο αιφνίδια και άμεσα στη ζωή μας που απλά κυρίευσαν την δημόσια σφαίρα χωρίς να αφήσουν πολλά περιθώρια κατανόησης, ανάλυσης και αποδόμησής τους.
Ο καταιγιστικός τους χαρακτήρας και η επιτακτικότατα της μετάβασης όλων των πτυχών της συμβατικής ενημέρωσης και επικοινωνίας στα νέα ψηφιακά δεδομένα στη δεκαετία του 2000, άφησε σε δεύτερη μοίρα την ανάγκη κατανόησης της νέας αυτής πραγματικότητας στη οποία μετέβαινε ο κόσμος της ενημέρωσης, με πρωταρχικό μέλημα να είναι η ταχεία και όσο το δυνατόν ανώδυνη προσαρμογή. Μέσα λοιπόν σε αυτή τη φρενίτιδα, δημιουργήθηκαν φούσκες, αγκυλώσεις και παραμορφώσεις σε επίπεδο εννοιών που μάλλον δυσχέραναν παρά βελτίωσαν αυτό που λέμε Media.
Διάβαζα τις προάλλες ένα κείμενο στο κορυφαίο αμερικάνικό site τεχνολογίας και New Media, το NiemanLab, το οποίο πραγματευόταν την σημερινή κατάσταση των web radios παγκοσμίως αλλά προσπαθούσα ταυτόχρονα να κάνει μία συντηρητική πρόβλεψη για το «που τελικά πάει το πράγμα», που λένε και στην πιάτσα. Οι Αμερικάνοι Μedia Analysts λοιπόν καταλαβαίνουν πως τα FM μάλλον πρέπει να αποτελέσουν παρελθόν, με μία σταδιακή μετάβαση στο Web Radio του οποίου η δυναμική στη άλλη άκρη του ατλαντικού ολοένα και αυξάνεται: Μεγάλα ενημερωτικά δίκτυα, εφημερίδες και sites επενδύουν στο Web Radio, θεωρόντας το ως ένα από τα πλέον σημαντικά και ανερχόμενα μέσα άσκησης επιρροής.
Επιρροή, αυτή η μαγική λέξη
Eνώ τα νέα για τα Web Radios είναι καλά στις ΗΠΑ (αλλά και σε άλλες χώρες του κόσμου που τα Media και οι επενδυτές τους σκέφτονται out of the box) για την χώρα μας το μέλλον είναι μάλλον δυσοίωνο. Και αυτό όχι επειδή τα Web Radios πάσχουν σε επίπεδο οργάνωσης, ροής και ιδεών, αλλά για δύο άλλους πολύ βασικούς λόγους.
Ο πρώτος είναι η προσκόλληση όλων των παικτών του διαδικτύου στα συμβατικά μέσα ενημέρωσης. Δυστυχώς οι mediaρχες και οι κατέχοντες τα «γενιά και τα χτένια» του ελληνικού διαδικτύου αναλώνονται σε projects δοκιμασμένα εδώ και δεκαετίες, αφενός λόγω του υψηλού ποσοστού ασφαλείας που τους προσφέρει η επιλογή αυτή, αφετέρου λόγω της αδυναμίας τους να σκεφτούν «έξω από το κουτί» και να κατανοήσουν την σαφή ροπή προς ένα πλήρως ψηφιακό περιβάλλον. Ένα site, για τους ίδιους, φέρνει την άνοιξη και έσοδα. Μέχρι πότε όμως; Μέχρι πότε η αγορά θα αντέξει έναν τέτοιο κορεσμό από sites και blogs;
Ο δεύτερος -και ίσως σημαντικότερος- λόγος, είναι η στρέβλωση των εννοιών, που προήλθε από την «βιαιότητα» που περιγράψαμε πιο πάνω. Δεν θα μιλήσω γενικά για το διαδίκτυο, αλλά ειδικά για το ραδιόφωνο. Ξαφνικά ραδιόφωνο έγινε μία online μουσική playlist 24 ωρών και 7 ημερών, με μία φωνή να παρεμβάλλεται ανά 30-40 λεπτά, ξεστομίζοντας μία αράδα για τα επόμενα 30-40 μουσικά λεπτά. Το κόστος μικρό και το όφελος μεγάλο: Τεράστιοι χρόνοι παραμονής στα στατιστικά και οι λεγόμενες «τρύπες» που μεταφέρουν τον χρόνο αυτό σε άλλα sites με τρόπους δόλιους και φυσικά ψεύτικους, πέρα από κάθε ορθή λογική χρήσης και διαχείρισης των New Media. Aυτό το «Υοutube χωρίς διακοπές ανάμεσα στα κομμάτια» ονομάστηκε ραδιόφωνο και πλέον δεσπόζει στo διαδίκτυο.
Το ραδιόφωνο, όπως και το διαδίκτυο, είναι άμεσα συνδεδεμένα –από τα σπάργανά τους- με την επιρροή. Και για όσους σπεύσουν να θεωρήσουν την άποψη αυτή κοντόφθαλμη και καιροσκοπική, η επιρροή δεν είναι μόνο πολιτική. Είναι ένα φαινόμενο που ενυπάρχει στην ανθρώπινη διάδραση από τις απαρχές της επικοινωνίας. Ακόμα και τα μουσικά ραδιόφωνα έχουν την δική τους επιρροή, μικρή ή μεγάλη: Επηρεάζουν τα ακούσματα των ακροατών τους, τον συσχετισμό δυνάμεων μεταξύ των ομοειδών σταθμών καθώς και το κομμάτι της διαφημιστικής πίττας που διεκδικούν.
Αυτή η επιρροή σήμερα δεν επιδιώκεται στο ελληνικό διαδίκτυο επ’ ουδενί, πόσο μάλλον στα Web Radios. Και ακριβώς επειδή η έννοια της επιρροής φαντάζει στα αυτιά των ιθυνόντων ξένη έως αποκρουστική, το Web Radio στην Ελλάδα λιμοκτονεί σε επίπεδο επιρροής: Μηδενικά Budget, μηδενική διαφήμιση και στήριξη μόνο στην αυτοδιαχείριση και στα Social Media. Aκόμα και για όσους έχουν τολμήσει το βήμα αυτό της ενσωμάτωσης του WebRadio σε ένα ευρύτερο ενημερωτικό-διαδικτυακό σχήμα, το κομμάτι του ραδιοφώνου θεωρείται ο τελευταίος τροχός της αμάξης, από τον οποίο δυστυχώς υπάρχουν και τεράστιες -έως εξωπραγματικές- απαιτήσεις σε επίπεδο αριθμών.
Μήνυμα χωρίς χρέωση: Ο τζάμπας πέθανε. Τολμήστε να επενδύσετε στο διαδικτυακό ραδιόφωνο.
Παρασύνθημα: Να ακούτε webradio, όπως θα έπρεπε να είναι. Να ακούτε webradios που εισάγουν τον λόγο και την κριτική στην ροή τους. Να ακούτε webradioς που επιχειρούν το αυτονόητο: Μία πλήρη μετάγγιση των FM στο διαδίκτυο, με νέα δεδομένα. Από αυτό το παράλογο-για τους σημερινούς συντηρητικούς καιρούς- μετερίζι, εμείς δημιουργήσαμε το IDRadiο, το πρώτο ραδιόφωνο επιρροής στο διαδίκτυο. Να μας ακούτε.