Γράφει ο Αργυρόπουλος Γιώργος,
Δικηγόρος, ΜΔΕ Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης
Την περίοδο αυτή όλοι έχουμε συγκλονιστεί από τη δράση και τις πρακτικές του Ισλαμικού Κράτους του Ιράκ και του Λεβάντε δηλ. Συρίας (ISIS ή ISIL τα διεθνή αρχικά). Οι ανακατατάξεις στη Μέση Ανατολή δεν έχουν τέλος και η εμπλοκή μεγάλων δυνάμεων της εποχής στην ευρύτερη επικράτειά της αποδεικνύει τα ευρύτερα συμφέροντα που διακυβεύονται στην περιοχή. Πώς αναδύθηκε όμως η οργάνωση αυτή και έφθασε να διοικεί ένα de facto κράτος;
Όλα ξεκινούν από τον πόλεμο στο Ιράκ όταν πρωτοδημιουργήθηκε η οργάνωση με βοηθό της και συνεργάτη την Αλ-Κάιντα που δρούσε τότε στην περιοχή. Έλαβε όμως τη σημερινή της διάσταση μετά την εμπλοκή της στο συριακό εμφύλιο. Πράγματι, όταν ξεκίνησε η αναταραχή στη Συρία δεν ήταν εύκολο να αντιληφθεί κάποιος ποιος πολεμάει ποιον. Γνωρίζαμε τον πρόεδρο Μπασάρ Αλ Άσαντ και την αντιπολίτευση. Ποιοι όμως την αποτελούν ήταν δύσκολο να αναλυθεί εξαρχής. Κι αυτό γιατί το ισλαμικό κράτος συγκρούστηκε ακόμα και με την Αλ Νούσρα, που αποτελεί το παρακλάδι της Αλ Κάιντα στη Συρία, με συνέπεια να τερματιστούν από την πλευρά της τελευταίας οι προνομιακές σχέσεις με το ισλαμικό κράτος μετά από διαμάχη εξουσίας 8 μηνών. Ο Αιμάν αλ Ζαουάχρι, αρχηγός της Αλ Κάιντα, συνέστησε στο ISIS, μάλιστα, να περιορίσει τις δραστηριότητές του στο Ιράκ και να παραιτηθεί από τον αγώνα στη Συρία. Το Ισλαμικό κράτος, πλέον, κατέχει τα μισά εδάφη στη συριακή επικράτεια (περισσότερα από 95.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα) ενώ το καθεστώς του Άσαντ ελέγχει μόνο το 22%, όπως προκύπτει και από τους παρακάτω χάρτες.
Μάλιστα το ισλαμικό κράτος έχει αποκτήσει και δικό του νόμισμα, το χρυσό δηνάριο, του οποίου η παραγωγή ξεκίνησε τον Αύγουστο του 2015. Στις 29 Ιουνίου 2014 ανακήρυξε την ίδρυση χαλιφάτου και όρισε σε θέση «χαλίφη» και «ηγέτη των απανταχού μουσουλμάνων» τον επικεφαλής της, Αμπού Μπακρ αλ-Μπαγκντάντι. Ιδεολογία του χαλιφάτου είναι η επιστροφή στο αρχέγονο Ισλάμ με απάρνηση όλων των μεταρρυθμίσεων που έχουν γίνει στη θρησκεία και απορρίπτει την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Είναι οπαδός των παγκόσμιων αρχών της τζιχάντ και ακολουθεί τη σκληρή ιδεολογική γραμμή της Αλ Κάιντα. Η Μουσουλμανική Αδελφότητα, η πρώτη ισλαμιστική ομάδα στον κόσμο, που ιδρύθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1920 στην Αίγυπτο, ουσιαστικά αποτελεί τη βάση για την ιδεολογική εξέλιξη του ισλαμικού κράτους. Εδράζεται στο σαλαφιστικό κίνημα που επιδιώκει την καθαρότητα του Ισλάμ και την επιστροφή του στις πρώτες μέρες, θεωρεί την περίοδο του Προφήτη Μωάμεθ την ιδανικότερη στην ιστορία της μουσουλμανικής θρησκείας και πιστεύει πως μόνο μια νόμιμη αρχή μπορεί να αναλάβει την ηγεσία της τζιχάντ. Επί της ουσίας επιστρατεύει τη θρησκευτική βία για να διατρανώσει την αντι-δυτική ερμηνεία του Ισλάμ κατά την διδασκαλία και εφαρμογή του.
Το ISIS αποτελεί την οικονομικά ισχυρότερη τρομοκρατική οργάνωση παγκοσμίως λόγω των οικονομικών κεφαλαίων που διαχειρίζεται από λαθρεμπόριο πετρελαίου και αρχαιοτήτων, δουλεμπόριο, ληστείες τραπεζών, απαγωγές και άλλες παρόμοιες πρακτικές. Τα έσοδά της υπολογίζονται παραπάνω από 2 δισ. Δολάρια. Η έντονη αυτή δράση του έχει ανησυχήσει τους ευρωπαϊκούς και παγκόσμιους θεσμούς, οι οποίοι μετά τα γεγονότα τις 13ης Νοεμβρίου στη Γαλλία κινητοποιούνται ώστε να αντιμετωπίσουν την διείσδυση των ακραιφνών ισλαμιστών στις δυτικές χώρες.
Συνοψίζοντας, τα θρησκευτικά κίνητρα του ISIS εξαντλούνται στη δημιουργία ενός σαλαφιστικού είδους ισλαμικού κράτους στο Ιράκ, τη Συρία και άλλα μέρη της Μέσης Ανατολής. Η αντιπαράθεση με τις χώρες της Δύσης έγκειται στο ότι οι τελευταίοι παρεμβαίνουν στο έργο τους και δεν τους αφήνουν να ηγηθούν όλων των μουσουλμάνων στο δικό τους Χαλιφάτο. Εδώ είναι και το κλειδί ενδεχομένως της λύσης. Τα μουσουλμανικά και αραβικά κράτη μαζί με τους λαούς τους οφείλουν να προκρίνουν το μετριοπαθές Ισλάμ ως αντίβαρο στο σκοταδισμό και την οπισθοδρόμηση των φανατικών. Αυτοί είναι τελικά που θα κερδίσουν από τη σπίλωση της θρησκείας τους αφού σε μεγάλο μέρος της Δύσης τείνει να εξισωθεί ο μουσουλμάνος με τον ακραίο ισλαμιστή – τζιχαντιστή.
