Ήταν θέμα χρόνου να “παγώσει” η Ρωσία την κατασκευή του αγωγού “South Stream”, εκτιμά ο διεθνής Τύπος επισημαίνοντας τους λόγους για τους οποίους πίσω από τον μεγάλο έρωτα Ρωσίας – Τουρκίας κρύβεται το… συμφέρον.
Η πτώση των τιμών του πετρελαίου, η κατρακύλα του ρουβλιου, κυρίως όμως η δεινή θέση στην οποία βρέθηκε η Ρωσία μετά την επιβολή κυρώσεων από τη Δύση για το θέμα της Ουκρανίας , ήταν οι βασικότεροι λόγοι για τους οποίους η κυβέρνηση της Μόσχας έριξε την “αυλαία” του αγωγού “South Stream”.
Αυτό επισημαίνουν οι εφημερίδες “Liberation” και “Frankfurte Allgemeine”, επικαλούμενες αναλυτές και στελέχη της αγοράς ερμηνεύοντας την απόφαση του ισχυρού άνδρα της Μόσχας, Βλαντιμίρ Πούτιν να ανακοινώσει από το τουρκικό έδαφος ότι εγκαταλείπει οριστικά το φιλόδοξο σχέδιο, ο προυπολογισμός του οποίου είχε αυξηθεί κατά 50% έναντι του αρχικού, αγγίζοντας τα 30 δισεκατομμύρια δολάρια .
Σύμφωνα με τα όσα είπε ο Βλαντιμίρ Πούτιν από την Άγκυρα, η Ρωσία θέλει να έχει το “πάνω χέρι” στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης στον τομέα της ενέργειας. Η επίσκεψη Πούτιν στην Τουρκία ουσιαστικά αντανακλά την ύστατη προσπάθεια της Μόσχας να προσεγγίσει τον “Σουλτάνο του Βοσπόρου”, Ταγίπ Ερντογάν, που το τελευταίο διάστημα και αυτός εμφανίζεται δυσαρεστημένος με την Ε.Ε και τις ΗΠΑ αφού δεν πήρε από τη Δύση αυτά που θα ήθελε στις πρόσφατες επαφές που είχε με αξιωματούχους.
Ο Πούτιν είπε από την Άγκυρα ότι, αντί για τον αγωγό “South Stream”, θα γίνει προσπάθεια να προωθηθεί η κατασκευή ενός κέντρου διακομετακομιδής (hub) αερίου στα τουρκο-ελληνικά σύνορα, για ν’ αντισταθμίσει τις απώλειες από το South Stream. Ο ρώσος πρόεδρος επέρριψε την ευθύνη για το ναυάγιο του South Stream, που επρόκειτο να χρηματοδοτηθεί από το ρωσικό ενεργειακό κολοσσό Gazprom, στις αντιρρήσεις που πρόβαλε η ΕΕ με αποτέλεσμα να μπλοκάρει η κατασκευή του, κυρίως στο τμήμα που αφορούσε την Βουλγαρία. Για τον τουρκικό Τύπο, είναι γεγονός ότι η κυβέρνηση της Άγκυρας αποκτά έναντι των γειτόνων της τεράστιο στρατηγικό πλεονέκτημα σε ότι αφορά τον ενεργειακό εφοδιασμό της χώρας αφού πλέον θα είναι η βασική οδός μεταφοράς φυσικού αερίου. Ο νέος αγωγός στην ουσία θα εφοδιάζει όλη τη νότια Ευρώπη περνώντας από το τουρκικό και εν συνεχεία από το ελληνικό έδαφος.
Η ιστορία του South Stream
Ο αγωγός επρόκειτο να περνά κάτω από την Μαύρη Θάλασσα με κατεύθυνση προς την νότια και κεντρική Ευρώπη, διασφαλίζοντας έτσι και μια νέα δίοδο αερίου για την Gazprom. Υπενθυμίζεται ότι, η αντίρρηση της ΕΕ οφείλεται στο ότι με τον τρόπο αυτό η Gazprom θα είχε στη διάθεσή της και έναν εντελώς δικό της αγωγό ενώ παράλληλα θα υπήρχε πλέον η δυνατότητα το ρωσικό αέριο να παρακάμπτει πλήρως την Ουκρανία για να φτάσει στην Ευρώπη.
Η κατασκευή του αγωγού 930 χιλιομέτρων άρχισε στη Βουλγαρία τον Οκτώβριο του 2013 αλλά «πάγωσε» τον Ιούνιο μετά από παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής η οποία υποστήριξε ότι «παραβιάζονται οι κανόνες ανταγωνισμού της ΕΕ». Τότε, η Μόσχα κατηγόρησε την ΕΕ ότι μπλόκαρε το έργο για καθαρά πολιτικούς λόγους. “Λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι μέχρι τώρα δεν έχουμε λάβει άδεια από την Βουλγαρία, πιστεύουμε ότι υπό τις υπάρχουσες συνθήκες η Ρωσία δεν μπορεί να συνεχίσει με την υλοποίηση αυτού του σχεδίου”, δήλωσε, χτες, ο Πούτιν έχοντας δίπλα του τον πρωθυπουργό της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. “Αν η Ευρώπη δεν θέλει να υλοποιηθεί ο South Stream, δεν θα υλοποιηθεί. Θα στρέψουμε τώρα τις ενεργειακές μας πηγές σε άλλες κατευθύνσεις”.
Ο Πούτιν διευκρίνισε επίσης ότι η Μόσχα θα μπορούσε να προχωρήσει στην κατασκευή ενός κέντρου διακομετακομιδής αερίου στα τουρκο-ελληνικά σύνορα που θα προωθεί στην Ευρώπη αέριο, αντικαθιστώντας τον αγωγό. Λίγο αργότερα, ο επικεφαλής της Gazprom Αλεξέι Μίλερ επιβεβαίωσε ότι το σχέδιο του αγωγού «έχει τελειώσει». Η Gazprom καλύπτει το 30% του αερίου που προμηθεύεται η Ευρώπη, εκ του οποίου το 15% φθάνει σε ευρωπαϊκό έδαφος δια μέσου Ουκρανίας.
Ο Πούτιν δεν μπορούσε εξάλλου να παραβλέψει ότι, οι σχέσεις ΕΕ – Ρωσίας δοκιμάζονται έντονα, τους τελευταίους μήνες, με επίκεντρο την κρίση στην Ουκρανία. Η Βουλγαρία, από την πλευρά της, που είναι μέλος της ΕΕ, υποστήριξε ότι νιώθει ότι έγινε στόχος των Βρυξελλών, οι οποίες πίεσαν για το «πάγωμα» της κατασκευής του αγωγού, προκειμένου να εκδικηθούν τη Ρωσία για το ζήτημα της Ουκρανίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι , Ρωσία και Τουρκία είναι έτσι κι αλλιώς σημαντικοί εμπορικοί εταίροι και η Μόσχα είναι αυτή που προμηθεύει το μεγαλύτερο μέρος του αερίου που έχει ανάγκη η Τουρκία.
Όπως έγινε επίσης γνωστό από τον Ρώσο πρόεδρο, η κυβέρνηση της Μόσχας θα προχωρήσει σε μείωση της τιμής του φυσικού αερίου προς την Τουρκία κατά 6% από το 2015 (η Αγκυρα είχε ζητήσει 15%) ενώ συμφωνήθηκε και η αύξηση της ποσότητας που θα προμηθεύεται η Τουρκία κατά επιπλέον 3 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα. Πέρυσι 13,7 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα διοχετεύτηκαν στην Τουρκία μέσω του αγωγού “Blue Stream”.
“Η Ρωσία προφανώς λογικά στρέφεται προς την Τουρκία με την οποία έτσι κι αλλιώς οι οικονομικές της συναλλαγές είναι πολλές και σημαντικές”, γράφει to Reuters και προσθέτει. “Για το λόγο αυτό, ο Ρώσος πρόεδρος δήλωσε ότι η χώρα του είναι έτοιμη να κατασκευάσει έναν τερματικό σταθμό τροφοδοσίας με ρωσικό φυσικό αέριο σε τουρκικό έδαφος κοντά στα ελληνοτουρκικά σύνορα”.
