Από τις χθεσινές πρώτες πολιτικές δηλώσεις περί μέτρων, μηχανισμού και χρέους, έως τις οριστικές τρίτες παρεμβάσεις στο χρέος θα μεσολαβήσουν πολλά χρόνια, αλλά και πολλές αξιολογήσεις για πιθανά πρόσθετα πακέτα με μέτρα. Αξιολογήσεις που θα πρέπει να διασφαλίζουν την “επί δεκαετίες” δημοσιονομική προσαρμογή που θα πρέπει να ακολουθεί η Ελλάδα.
Το επόμενο βήμα είναι μία νέα σύνοδος του EWG που θα προετοιμάσει την σύνοδο της 24ης Μαΐου όπου, όπως έγινε σαφές χθες προγραμματίζεται να ληφθούν οι πρώτες αποφάσεις τουλάχιστο για τα μέτρα και τη δόση. Σύμφωνα με πληροφορίες, το EWG προγραμματίστηκε για την Πέμπτη με πρώτο στόχο για να οριστικοποιηθεί η “συμφωνία επί της αρχής” και να ακολουθήσει ο νέος εφαρμοστικός που θα φέρει προς ψήφιση (πιθανότατα την άλλη εβδομάδα σύμφωνα με τον Επίτροπο Moscovici) τους έμμεσους φόρους, τις περικοπές μισθολογικού κόστους τις παρεμβάσεις στα κόκκινα δάνεια.
Στη Βουλή θα οδεύσει και ο μηχανισμός που θα δίνει δικαίωμα αυτόματης περικοπής μέσω Προεδρικού Διατάγματος, όλων των δαπανών του δημοσίου σε περίπτωση αποκλίσεων, εκτός από αυτών που συνδέονται με την άμυνα ή συγκεκριμένα επιδόματα (πχ ανεργίας).
Στόχος είναι έως το Eurogroup της 24ης Μαΐου να υπάρξει συμφωνία όχι μόνο επί των “βασικών” μέτρων των 5,8 δισ. ευρώ αλλά και επί του μηχανισμού. Και τούτο διότι, όπως έκαναν σαφές χθες οι δανειστές, με αυτές οι δύο κινήσεις μπορεί να ξεκλειδώσει (έστω και χωρίς την συμμετοχή του ΔΝΤ αλλά μόνο με την συνεργασία του) το πακέτο των δόσεων από τον ESM.
Μάλιστα οι δόσεις αυτές μπορεί – σύμφωνα με την ελληνική πλευρά – να ξεπερνούν και το αρχικό ποσό των 5,7 δισ. ευρώ που είχε υπολογιστεί για τον Δεκέμβριο (σ.σ. όταν είχε αρχικά υποτεθεί ότι θα ολοκληρωθεί η αξιολόγηση).
Το χρέος και η συνεχής επιτροπεία 10ετιών
Όσο για τις αποφάσεις για το χρέος και για την συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα, αυτές όπως έγινε χθες σαφές, θα επιχειρηθεί να “κλείσουν” επίσης την 24η Μαίου χωρίς όμως αυτό να είναι δεδομένο ούτε κατά την ελληνική πλευρά, με βάση τις εκτιμήσεις του ΥΠΟΙΚ Ευκλείδη Τσκαλώτου.
Το χθεσινό Eurogroup έδωσε “εντολή” στο EWG και σε ειδικούς να εξετάσουν τις ανάγκες του χρέους, τα κριτήρια και τους όρους ενεργοποίησης των παρεμβάσεων που θα αποφασιστούν.
Δεδομένα όμως ήδη είναι δύο πράγματα:
· Οι παρεμβάσεις στο χρέος θα ενεργοποιηθούν σε τρία στάδια άμεσα, έως το 2019 και… αργότερα.
· Θα συνδεθούν άρρηκτα με την τήρηση των όρων του μνημονίου και κυρίως με το δημοσιονομικό τους σκέλος. Και αυτό συνεπάγεται όπως έκανε σαφές χθες ο Dijsselbloem δημοσιονομική προσαρμογή “για δεκαετίες”.
Ο κος Ντάισελμπλουμ ερωτηθείς για την δημοσιονομική προσαρμογή και τις παρεμβάσεις στο χρέος εξήγησε ότι τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος θα ξεκινήσουν στο τέλος του προγράμματος, δηλαδή στο μέσο του 2018 ή στην αρχή του 2019. “Δεν ζητάμε νέους όρους αλλά ότι είναι στο πρόγραμμα” εξήγησε για το τι σημαίνει ότι πρέπει τότε η Ελλάδα να εφαρμόζει τα συμφωνηθέντα. Και έκανε σαφές ότι σε αυτά τα συμφωνηθέντα περιλαμβάνονται και οι δημοσιονομικοί στόχοι. Υπενθύμισε ότι το μνημόνιο αναφέρεται σε πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ από το 2018 και μετά, και διευκρίνισε ότι για το απώτερο μέλλον (και το τρίτο στάδιο παρεμβάσεων στο χρέος) θα πρέπει να εξεταστεί “τι πρωτογενές πλεόνασμα μπορούμε να περιμένουμε (από την Ελλάδα) τις επόμενες 10ετίες….”. Παράλληλα έγινε σαφές ότι η Ελλάδα θα δεσμευθεί για σειρά από νέα ορόσημα.
Για παράδειγμα η στελέχωση του νέου Ταμείου Αποκρατικοποιήσεων θα συμφωνηθεί έως και τον Ιούνιο, ενώ πρέπει να γίνει λειτουργικό έως τον Σεπτέμβριο.
Ο μηχανισμός και τα διαρθρωτικά μέτρα 1,2 δισ. ευρώ
Θα ενεργοποιείται κάθε Απρίλιο με την επικύρωση των ετήσιων στοιχείων από την Eurostat αν υπάρχουν αποκλίσεις στο στόχο του Πρωτογενούς πλεονάσματος και θα προβλέπει μέσω Προεδρικού Διατάγματος αυτόματη περικοπή δαπανών οι οποίες μπορεί αργότερα (με τον νέο προϋπολογισμό) να “αντικαθίστανται με διαρθρωτικά μέτρα που θα διασφαλίζουν ότι το πρόγραμμα θα είναι σε τριχιά εφαρμογής”. Αυτό ανέφερε χθες ο πρόεδρος του Eurogroup εξηγώντας ότι ο μηχανισμός βασίζεται στην ελληνική πρόταση, προσθέτοντας σε αυτή την επιλογή των μόνιμων διαρθρωτικών μέτρων και από την πλευρά των εσόδων. Σημειώνεται ότι όπως έγραφε το Capital.gr, η Επιτροπή υπολογίζει σε έσοδα 1,2 δισ. ευρώ πέραν του στόχου από την απόδοση διαρθρωτικών μέτρων στον φοροεισπρακτικό μηχανισμό.
Το χρέος
Στην ανακοίνωση του Eurogroup ορίζεται ότι τα μέτρα για το χρέος θα εξαρτηθούν από την πλήρη εφαρμογή των μέτρων που συμφωνήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος “και θα εξεταστούν μετά την ολοκλήρωση της πρώτης αναθεώρησης, όταν θα έχουν εφαρμοστεί πλήρως όλες οι προαπαιτούμενες ενέργειες”.
Ο ΥΠΟΙΚ Ευκλείδης Τσακαλώτος για το χρέος εξήγησε αναφερόμενος στα πλεονεκτήματα της επιχειρούμενης συμφωνίας ότι “δεν θα εναπόκειται σε κάποιον ΥΠΟΙΚ τότε να αποφασίσει. Θα έχουμε ένα σετ από κριτήρια. Και τα μέτρα θα ληφθούν σύμφωνα με αυτά τα κριτήρια, και αυτή είναι η διαφορά από το 2012” εξήγησε.
“Στόχος μας είναι να πάμε στις 24 Μαΐου με εφαρμογή των προαπαιτούμενων και με συμφωνία επί του μηχανισμού. Και έχουμε ελπίδες ότι επίσης το χρέος μπορεί να έχει επίσης ολοκληρωθεί” ανέφερε.
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο “θα υπάρξουν βελτιώσεις στη διαχείριση του χρέους όπως η πρόωρη αποπληρωμή του χρέους προς τα κράτη μέλη ή/και το ΔΝΤ. Στο μεσοπρόθεσμο διάστημα, μετά το τέλος του προγράμματος, θα εξεταστούν συγκεκριμένα μέτρα όπως η επιμήκυνση των λήξεων και οι μεγαλύτερες περίοδοι χάριτος στις αποπληρωμές των δανείων και η χρήση/μεταφορά των κερδών από τα ελληνικά ομόλογα που διακρατούν οι κεντρικές τράπεζες των χωρών μελών της Ευρωζώνης και η ΕΚΤ. Για το μακροπρόθεσμο διάστημα το Eurogroup δηλώνει έτοιμο να προχωρήσει σε περαιτέρω πιθανά μέτρα επίτευξης του στόχου βιωσιμότητας του χρέους”.
Δημήτρης Καδδάς – capital.gr