Γράφει ο Ceteris Paribus,
Ό,τι έχει σχέση με τις πολιτικές εξελίξεις έχει γίνει αντικείμενο διαλόγου και αντιπαράθεσης, εκτός από ένα: το χρονοδιάγραμμα των μεγάλων υποχρεώσεων αποπληρωμής δόσεων του ελληνικού χρέους ή ελληνικών ομολόγων που λήγουν. Κάτι ακούγεται αορίστως για «πολλά δισ. ευρώ» που πρέπει να πληρωθούν στις αρχές Μαρτίου, αλλά πέραν τούτου τίποτε συγκεκριμένο. Στη χθεσινή του ομιλία ο Αντώνης Σαμαράς έπαιξε ακριβώς πάνω σε αυτό το σενάριο, λέγοντας ότι ύστερα από τα τέλη Φεβρουαρίου «η χώρα δεν θα μπορεί να σταθεί».
Κι όμως, αυτές οι υποχρεώσεις του ελληνικού Δημοσίου είναι εξαιρετικά καθοριστικές. Όλα τα πολιτικά σχέδια είναι υποχρεωμένα να λάβουν υπόψη τους το χρονολόγιο αυτών των υποχρεώσεων: είτε συνεχίσουν οι Σαμαράς – Βενιζέλος είτε αναλάβει ο ΣΥΡΙΖΑ είτε πάμε σε συναινετικό «μεταβατικό» σενάριο, η όποια κυβέρνηση θα δοκιμαστεί σκληρά από την ικανότητά της να καλύψει αυτές τις υποχρεώσεις.
Η πραγματικότητα, λοιπόν, είναι η εξής:
• Το Μάρτιο, Ιούλιο και Σεπτέμβριο έχουμε τρεις μεγάλες δόσεις προς το ΔΝΤ (αποπληρωμής του πρώτου δανείου προς την Ελλάδα), 1,450 δισ. ευρώ εκάστη.
• Τον Ιούλιο λήγουν ελληνικά ομόλογα που έχει στην κατοχή της η ΕΚΤ αξίας 3,5 δισ. ευρώ.
• Τον Αύγουστο έχουμε επίσης λήξεις ομολόγων της ΕΚΤ αξίας 3,4 δισ. ευρώ.
• Κάθε μήνα του 2015 υπάρχουν μικρές δόσεις προς το ΔΝΤ που μαζί με υποχρεώσεις για τόκους διαμορφώνουν ποσά από 500 – 900 εκατ. ευρώ. Το Μάιο, για παράδειγμα, υπάρχουν τέτοιες υποχρεώσεις ύψους 900 εκατ. ευρώ.
Η αλήθεια λοιπόν είναι ότι οι πολύ «βαριές» υποχρεώσεις συγκεντρώνονται όχι το Μάρτιο, αλλά τον Ιούλιο και τον Αύγουστο. Τότε θα κορυφωθούν οι πιέσεις προς την -όποια- ελληνική κυβέρνηση.
Όμως δεν έχει σημασία μόνο τι υποχρεώσεις πληρωμών υπάρχουν, αλλά και τι έχουν τα δημόσια ταμεία. Εδώ αντικρίζουμε τη δεύτερη μεγάλη αλήθεια, που ο κ. Σαμαράς αποφεύγει: χωρίς την τελευταία δόση του ισχύοντος δεύτερου προγράμματος και χωρίς να εκταμιεύονται κανονικά οι ανά τρίμηνο δόσεις του ΔΝΤ, το πρωτογενές πλεόνασμα δεν επαρκεί για να πληρωθούν όλες αυτές οι υποχρεώσεις. Αλλά ποιος ευθύνεται για το ότι δεν έχουν έρθει τα ποσά της τελευταίας αξιολόγησης, αν όχι η παρούσα κυβέρνηση που, για να επιβιώσει πολιτικά τα ανέβαλε όλα για μετά τις εκλογές;
Πίσω από τις «απειλές» του κ. Σαμαρά στον ΣΥΡΙΖΑ ότι με το που αναλάβει δεν θα αντέξει τις δανειακές υποχρεώσεις, ακούγεται καθαρά η ηχώ: «γιατί για να σωθώ εγώ, έστησα στη χώρα μια δημοσιονομική παγίδα καθορισμένη να λειτουργήσει αμέσως μετά τις εκλογές – αν γίνουν»…
Και ο ΣΥΡΙΖΑ τι απαντάει σε αυτό; Διά στόματος του επικεφαλής του γραφείου του Αλέξη Τσίπρα, κ. Νίκου Παππά, τα εξής:
“Οι δανειακές ανάγκες της χώρας μέχρι και το καλοκαίρι είναι πάρα πολύ βατές και νομίζω ότι υπάρχει χρόνος όλα τα πράγματα να μπουν στην θέση τους με ομαλότητα”. (Ραδιοφωνική συνέντευξη στα Παραπολιτικά)
Και επίσης: «Δεν πρόκειται να λάβουμε μονομερείς αποφάσεις στην Ευρώπη και θα διατηρήσουμε σε τάξη τη δημόσια οικονομία». (συνέντευξη στην ιταλική εφημερίδα La Stamba)
Που σημαίνει ότι:
α) θα πληρώσουμε κανονικά όλες τις υποχρεώσεις μας και
β) μέχρι και το καλοκαίρι (Ιούλιο – Αύγουστο, που όπως είπαμε, υπάρχουν μεγάλου ύψους αποπληρωμές) θα τα καταφέρουμε «εκ των ενόντων». Μόνο που το α) κινείται στη σφαίρα των προθέσεων, ενώ το β) είναι ρεαλιστικό μόνο υπό τους εξής όρους: μεγαλύτερη λιτότητα για μεγαλύτερο πρωτογενές πλεόνασμα ή δανεισμός από άλλες πηγές…
Τελικά, όπως αντιλαμβανόμαστε, τα ουσιαστικά ζητήματα είτε δεν συζητιούνται στη δημόσια σφαίρα είτε συζητιούνται μόνο υπαινικτικά, σαν να συνομιλούν επαΐοντες ερήμην των πολιτών…
Υ.Γ. Αν γίνουν εκλογές και τις κερδίσει ο ΣΥΡΙΖΑ, ενδεχομένως θα μπορούσε να βρει κάποια δανειακή λύση μέχρι τον Ιούλιο, αλλά τυχόν παράταση των εκκρεμοτήτων με τους δανειστές μέχρι και τον Ιούλιο, θα δημιουργούσε ανεξέλεγκτες καταστάσεις. Για τον ΣΥΡΙΖΑ το δίλημμα είναι «θανάσιμο»: είτε θα προχωρήσει άμεσα σε διαπραγμάτευση και, αν δεν υπάρξει «συμφωνημένη λύση», θα προβεί σε μονομερείς ενέργειες ξεκαθαρίζοντας το «βασικό σενάριο» είτε θα υποταχτεί στο μοιραίο. Ενδιάμεσος δρόμος, «αξιοπρεπούς συμβιβασμού» δεν υπάρχει.