Γράφει ο Ceteris Paribus
Εκπλήσσοντας τους πάντες, η κυβέρνηση ανέβασε χθες τον πήχη για το πρωτογενές πλεόνασμα του 2015 στο 3,1-3,9%. Αποποιήθηκε έτσι το «κέρδος» από την πρώτη φάση της διαπραγμάτευσης, όταν οι δανειστές αποδέχτηκαν άτυπα τη μείωση του στόχου για το πρωτογενές πλεόνασμα του 2013 από 3% σε 1,5%. Η ξαφνική αυτή επίδειξη ζήλου να ανέβει ο πήχης του πρωτογενούς πλεονάσματος ξανά στο 3% είναι ένα νέο πολιτικό δεδομένο που μπορεί να αποδειχτεί εντελώς κρίσιμο, ανεξαρτήτως αν οι θεσμοί θεωρούν ότι δεν είναι κοστολογημένα με ακρίβεια.
Γιατί η κυβέρνηση αποποιήθηκε ένα τόσο σημαντικό κέρδος, όπως η μείωση του πρωτογενούς πλεονάσματος του 2015 από το αρχικό 3% που προέβλεπε το τρέχον μνημόνιο στο 1,5%; Γιατί ξαναγυρνά οικειοθελώς στον παλαιό στόχο 3%; Η διαφορά δεν είναι αμελητέα: σημαίνει επιπλέον μέτρα συνολικής απόδοσης 2,8 δισ. ευρώ! Όσοι σκέφτηκαν ανακλαστικά ότι η ελληνική κυβέρνηση δείχνει υπερβάλλοντα ζήλο από… απελπισία, δεν έχουν αναγνώσει σωστά το νόημα αυτής της κίνησης. Διότι οι στοχεύσεις της είναι αμιγώς πολιτικές, όπως πολιτικό είναι και το «παιχνίδι» της διαπραγμάτευσης με τους δανειστές. Τι θέλει να πετύχει μέσα από αυτή την κίνηση η ελληνική κυβέρνηση;
1. Να αποκαλύψει (άλλως, να «ξεμπροστιάσει»…) ότι οι δανειστές δεν είναι οι φορείς του «ορθού λόγου» στις διαπραγματεύσεις, ούτε τα βαθύτερα κίνητρά τους είναι έστω η δημοσιονομική ορθοδοξία και η υλοποίηση των συμφωνηθέντων, αλλά ότι έχουν πολιτικά και ιδεολογικά κίνητρα! Ότι επιμένουν στη μείωση των συντάξεων, στη μη επαναφορά του πλαισίου των συλλογικών διαπραγματεύσεων και στις μαζικές απολύσεις πρώτα για ιδεολογικούς λόγους (θέλουν να αλλάξουν την κοινωνία και όχι αποκαταστήσουν τη δημοσιονομική σταθερότητα) και ύστερα για πολιτικούς: για να αναγκάσουν την κυβέρνηση να παραιτηθεί από οποιοδήποτε φιλολαϊκό μέτρο για το οποίο ψηφίστηκε, ακόμη και να επιτυγχάνει τους δημοσιονομικούς στόχους.
Μάλιστα, με την οικειοθελή αύξηση του πρωτογενούς πλεονάσματος στο 3% η κυβέρνηση ενισχύει τη γραμμή άμυνάς της και στο ζήτημα των ιδιωτικοποιήσεων («αξιοποίηση και όχι ξεπούλημα», τα έσοδα για κοινωνικούς σκοπούς και όχι για το χρέος), αφού -υποτίθεται- οι λόγοι που οι θεσμοί πιέζουν για αποκρατικοποιήσεις είναι εισπρακτικοί…
2. Να καλύψει πολιτικά τα νώτα της κυβέρνησης στο εσωτερικό. Στο επιτελείο του Αλέξη Τσίπρα πιστεύουν ότι οι δανειστές, με τη συνεπικουρία των εγχώριων μνημονιακών δυνάμεων, δουλεύουν με βάση σχέδιο «αριστερής παρένθεσης»: θέλουν πρώτα νε εξευτελίσουν πολιτικά την κυβέρνηση υποχρεώνοντάς την να δεχτεί στο τέλος και το μέιλ Χαρδούβελη, να οδηγήσουν σε διάσπαση τον ΣΥΡΙΖΑ και σε σχίσμα την Κοινοβουλευτική του Ομάδα, στη συνέχεια να «πλαισιώσουν» κοινοβουλευτικά την κυβέρνηση ψηφίζοντας τα μνημονιακά νομοθετήματα και στο τέλος να παραμερίσουν τον ίδιο τον Τσίπρα μέσα από σχηματισμό (μνημονιακής) κυβέρνησης «εθνικής σωτηρίας».
Για να αποκρούσει ένα τέτοιο σχέδιο, η κυβέρνηση πρέπει να αποφύγει τον εξευτελισμό της πλήρους υποταγής στο μνημονιακό πλαίσιο, να πετύχει μια συμφωνία που δεν θα περιέχει τα πλέον ενοχλητικά στοιχεία του μέιλ Χαρδούβελη και έτσι να διατηρήσει κατά το δυνατόν ενιαία την Κοινοβουλευτική της Ομάδα αλλά και το κόμμα ΣΥΡΙΖΑ. Και δεν μπορεί να πετύχει τίποτε από όλα αυτά αν υπογράψει το μέιλ Χαρδούβελη (μαζικές απολύσεις, νέες περικοπές στις συντάξεις, νέες ιδιωτικοποιήσεις), που θα σημαίνει ότι πρέπει να φύγουν από την κυβέρνηση ο Λαφαζάνης και ο Στρατούλης και ο ΣΥΡΙΖΑ και η Κ.Ο. του να διασπαστούν.
3. Να ανακτήσει το τεκμήριο της «καλής θέλησης» σε ευρωπαϊκό επίπεδο αλλά και στο εσωτερικό. Δείχνοντας «υπερβάλλοντα ζήλο» για πρωτογενές πλεόνασμα 3% και πάνω, η κυβέρνηση αποκρούει τις κατηγορίες για τους «μπαταχτσήδες του Νότου» και για έλλειψη βούλησης στη λήψη μέτρων. Νομιμοποιεί έτσι τη γραμμή «μέτρα ναι, αλλά όχι αντικοινωνικά και υφεσιακά».
Γιατί όλα αυτά είναι εξόχως πολιτικά; Γιατί «πετάει το μπαλάκι» στο τερέν των δανειστών αλλά και των εγχώριων σκληρών μνημονιακών δυνάμεων. Μεταφέρει σε αυτούς το «κρίμα» για τυχόν αποτυχία των διαπραγματεύσεων. Εξαντλεί τα περιθώρια στην επίδειξη καλής θέλησης. Και φτιάχνει ένα «οχυρό» ώστε να μην κάνει πίσω: «αν και σε αυτό πείτε όχι, η ευθύνη θα είναι όλη δική σας για ό,τι ήθελε ακολουθήσει»…
Υ.Γ. Ανεβάζοντας το πρωτογενές πλεόνασμα του 2015 στο 3%, η κυβέρνηση παραπέμπει σε ένα Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο 2015 – 2018 με φιλόδοξους δημοσιονομικούς στόχους, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις ώστε να θέσει εξίσου φιλόδοξες απαιτήσεις στη μελλοντική διαπραγμάτευση για την αναδιάρθρωση του χρέους.
