Το Titisee-Neustadt είναι μια μικρή πόλη 12 χιλ. κατοίκων, μερικά χιλιόμετρα ανατολικά του Φράιμπουργκ, στη ΝΔ Γερμανία, στον ειδυλλιακό Μέλανα Δρυμό. Είναι μια απ’ τις περιοχές που πρόκειται να πάρουν ρεύμα απ’ τα αιολικά πάρκα του Βορρά, αν και όποτε ολοκληρωθούν οι γραμμές μεταφοράς υψηλής τάσης, που έχουν προκαλέσει σκληρή αντιπαράθεση στη Γερμανία. Αλλά ίσως δεν ολοκληρωθούν ποτέ, καθώς ο Χριστιανοδημοκράτης Πρωθυπουργός της Βαυαρίας Seehofer τον Οκτώβριο είχε ταχθεί κατά της ολοκλήρωσης των γραμμών και υπέρ της ηλεκτροδότησης της Νότιας Γερμανίας με εργοστάσια φυσικού αερίου! Βλέπετε …
ο Seehofer είναι πολιτικός και οι πολιτικοί ενδιαφέρονται πρώτα να κρατούν τους ψηφοφόρους ευχαριστημένους κι έπειτα για όλα τα υπόλοιπα. Κι αν μια μερίδα ψηφοφόρων αντιτίθεται στις γραμμές μεταφοράς, ο «καλός» πολιτικός σπεύδει να βρει άλλες λύσεις.
Εκεί λοιπόν, στον ειδυλλιακό Μέλανα Δρυμό, έχει ξεσπάσει μια νομική διαμάχη για τον έλεγχο των δικτύων μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου. Ο Χριστιανοδημοκράτης Δήμαρχος έχει προσφύγει στο Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο για να αποκτήσει τον έλεγχο των δικτύων κι αν το καταφέρει θα ανοίξει το δρόμο σε όλους τους υπόλοιπους Δήμους της Γερμανίας, σε βάρος των μεγάλων ενεργειακών εταιρειών όπως η EOn, η RWE, η Vattenfall Europe και η EnBW. Και όπως μεταδίδει η Zeit Online/Wirtschaft, στην ουσία πρόκειται για μια διαμάχη για το ποιος θα έχει το πάνω χέρι στην ενεργειακή μετάβαση, την Energiewende: οι μεγάλες εταιρείες ή η τοπική αυτοδιοίκηση.
Η Energiewende έχει ανοίξει την όρεξη των τοπικών αρχόντων να μπουν δυνατά στο παιχνίδι της ενέργειας κι απ’ το 2005 έχουν γίνει 120 δημοτικά εργοστάσια, ενώ σε πάνω από 200 περιπτώσεις από το 2007 η τοπική αυτοδιοίκηση έχει αναλάβει τη λειτουργία των δικτύων διανομής ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου. Στα επόμενα δυο χρόνια πρόκειται να λήξουν μερικές χιλιάδες παραχωρήσεις διαχείρισης δικτύων στις εταιρείες και τα δικαστήρια θα κρίνουν κατά πόσο είναι συνταγματικά επιτρεπτή η επαναδημοτικοποίηση της διαχείρισης των δικτύων ή θα πρέπει τα δίκτυα να παραμείνουν σε εταιρείες προκειμένου να λειτουργεί ο ανταγωνισμός μεταξύ εταιρειών.
Μέχρι το 2012 τη διαχείριση στο Titisee-Neustadt την είχε επί 20 χρόνια μια θυγατρική της EnBW, μιας απ’ τις μεγάλες ενεργειακές εταιρείες της Γερμανίας, αλλά όταν έληξε η σύμβαση ο Δήμος συνέστησε μια εταιρεία στην οποία και ανέθεσε πλέον τη διαχείριση. Ωστόσο ο προηγούμενος διαχειριστής, που έχασε τη σύμβαση, έχει προσφύγει στα δικαστήρια, επικαλούμενος παραβιάσεις των διατάξεων περί ανταγωνισμού.
Η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Ανταγωνισμού είχε εκδώσει μια οδηγία το 2010 πως οι Δήμοι δεν πρέπει να έχουν το μονοπώλιο στη διαχείριση των ενεργειακών δικτύων και η νομολογία ακολουθούσε αυτή την οδηγία. Ωστόσο ο Δήμος του Titisee-Neustadt προσέβαλε την οδηγία ως αντισυνταγματική, καθώς ο βασικός νόμος της αυτοδιοίκησης λέει πως οι Δήμοι ρυθμίζουν με δική τους ευθύνη τις υποθέσεις της τοπικής κοινότητας και η βασική αρχή του ανταγωνισμού παραβιάζει τη βασική δημοκρατική αρχή.
Οι Δήμοι θέλουν τον έλεγχο των δικτύων προκειμένου να έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν κατά πόσο θα παραμείνουν ή όχι συνδεμένοι στο συνολικό ηλεκτρικό δίκτυο. Τα τιμολόγια ηλεκτρικού ρεύματος έχουν εκτοξευθεί στη Γερμανία λόγω της Energiewende, οι ψηφοφόροι δεν είναι ευχαριστημένοι και οι τοπικοί άρχοντες αναζητούν τρόπους αφενός να μειώσουν τις δαπάνες των πολιτών για ενέργεια κι αφ’ ετέρου ν’ αυξήσουν τα έσοδα της τοπικής αυτοδιοίκησης. Δεκάδες χρόνια μετά την απομάκρυνση απ’ τις τοπικές εταιρείες ηλεκτροπαραγωγής και την ανάπτυξη των ενιαίων εθνικών δικτύων, η πανάκριβη Energiewende έχει δημιουργήσει τις συνθήκες για επιστροφή στην εποχή των τοπικών επιχειρήσεων.
Όταν στην Ελλάδα το 1950 ιδρύθηκε η ΔΕΗ κι ανέλαβε τον εξηλεκτρισμό της χώρας, υπήρχαν μερικές εκατοντάδες ηλεκτρικές εταιρείες, αλλά το ρεύμα ήταν και δυσεύρετο και πανάκριβο. Με το Ν. 1468 της 7ης Αυγούστου 1950 ιδρύθηκε η Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού (ΔΕΗ) ως κρατικό νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου. Με τον ιδρυτικό της Νόμο 1468/1950, στη ΔΕΗ δόθηκε η αποκλειστικότητα της κατασκευής, λειτουργίας και εκμετάλλευσης υδροηλεκτρικών & θερμικών εργοστασίων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, της μεταφοράς καθώς και της διανομής του ηλεκτρισμού μέσω δικτύων μέχρι τους καταναλωτές.
Το πλήρες άρθρο με τα λινκς τεκμηρίωσης βρίσκεται στο http://greeklignite.blogspot.gr/2014/12/blog-post_27.html και στο Facebook, στη διεύθυνση Greeklignite!
Αυτές οι εκατοντάδες ιδιωτικές ηλεκτρικές εταιρείες παρέμειναν σε λειτουργία μέχρι το 1956, καθώς στις 7 Αυγούστου 1956, στην επέτειο των έξι ετών από την ίδρυση της ΔΕΗ, εκδόθηκε ένα ακόμα ιστορικό Διάταγμα: με το Νομοθετικό Διάταγμα 3523, κηρύχθηκε η λήξη από 1 Αυγούστου 1956 όλων των συμβάσεων παραγωγής, μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας που είχαν συναφθεί μεταξύ του Δημοσίου ή Δήμων και Κοινοτήτων με ιδιώτες ή νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου. Κηρύχθηκαν επίσης ως τερματιζόμενες όλες οι εκμεταλλεύσεις παραγωγής, μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας και δόθηκε η δυνατότητα στις ιδιωτικές εταιρείες να συζητήσουν με τη ΔΕΗ την εξαγορά του εξοπλισμού τους.
Οι εξελίξεις στη Γερμανία με την Energiewende δείχνουν πως οδεύουν προς ένα καθεστώς παρόμοιο μ’ αυτό που ίσχυε στην Ελλάδα μέχρι το 1956. Καταπληκτικό success story αυτή η Energiewende …
