Γράφει ο Κωνσταντίνος Μπαλτάς
Ανήμερα της εθνικής επετείου της 28ης Οκτωβρίου, έφερε το CNN.gr στη δημοσιότητα το απόρρητο πόρισμα Ομάδας Εργασίας του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους. Η ομάδα αυτή φαίνεται ότι σε πλήρη μυστικότητα εξέτασε τις δυνατότητες που έχει σήμερα η Ελλάδα σε νομικό επίπεδο να διεκδικήσει τις γερμανικές αποζημιώσεις.
Η έκθεση όπως είναι λογικό είναι ογκώδης και ολοκληρώθηκε τον Ιανουάριο του 2014. Το βασικό συμπέρασμα σχετικά με τους τρόπους διεκδίκησης των αποζημιώσεων αναφέρει δύο.
1. Να προσκαλέσει – μέσω της διπλωματικής οδού- την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας σε διαπραγματεύσεις .
2. Σε περίπτωση που η Γερμανία αρνηθεί να προσέλθει σε διαπραγματεύσεις ή σε περίπτωση αδυναμίας εξεύρεσης συμφωνίας των δυο χωρών, τότε η Ελλάδα θα πρέπει να προσφύγει απευθείας “σε δεσμευτική για τα μέρη δικαιοδοτική κρίση” παρακάμπτοντας το Διαιτητικό Δικαστήριο της Συμφωνίας του Λονδίνου καθώς αυτό έχει μόνο μη δεσμευτικού χαρακτήρα δικαιοδοσία.
Η δεύτερη περίπτωση αφορά το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για το οποίο έχουν αναγνωρίσει τη δικαιοδοσία μετά από ειδική δήλωση στον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, η Ελλάδα το 1994 ,ενώ η Γερμανία μόλις το 2008.
Οι συντάκτες του Πορίσματος θεωρούν ότι η Ελλάδα μπορεί να στοιχειοθετήσει νομικά ότι οι διαφορές με τη Γερμανία μπορούν να εξεταστούν από το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης αρκεί να προηγηθεί άρνηση της γερμανικής πλευράς να διαπραγματευτεί τη ρύθμιση των ελληνικών απαιτήσεων μετά από νεώτερη επίσημη ανακίνηση του ζητήματος από την ελληνική πλευρά.
Στη σελίδα 94 του Πορίσματος, το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους επισημαίνει ότι προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης έχει να αντιμετωπίσει τους εξής περιορισμούς:
1.Η προς επίλυση διαφορά πρέπει να αφορά γεγονότα και καταστάσεις που έχουν λάβει χώρα πριν την 1.05.2008
2.Η προς επίλυση διαφορά δεν μπορεί να θέτει ζήτημα που άπτεται της ερμηνείας ή της εφαρμογής της Συμφωνίας του Λονδίνου.
3.Η προς επίλυση διαφορά θα πρέπει να συνδέεται με παραβίαση ή άλλο ζήτημα του δημοσίου διεθνούς δικαίου
Γιατί όμως η Γερμανία είναι αρνητική;
Σύμφωνα με το Πόρισμα, η αρνητική στάση των γερμανικών αρχών στηρίζεται στην άποψη ότι “η Συνθήκη της Μόσχας δεσμεύει και την Ελλάδα και στην εκ τούτου συνέπεια ότι, εφόσον η Συνθήκη αυτή σιωπά ως προς τις επανορθώσεις, η σιωπή αυτή ισοδυναμεί με την οριστική του επίλυση, άποψη σύμφωνη με τη γερμανική θεωρία και νομολογία”.
Το συγκεκριμένο θέμα φαίνεται να απασχολεί τους νομικούς κύκλους. Το ζήτημα που ανακύπτει είναι αν από τη “Συνθήκη 2+4” προκύπτει νομική επίπτωση σε κράτη που δεν την υπέγραψαν, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα.
Το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, όπως αναφέρει στις σελίδες 65-70 του πορίσματός του, θεωρεί “εσφαλμένη” την άποψη αυτή καθώς θεωρεί ότι “σύμφωνα με τους Κανόνες του Δημόσιου Διεθνούς Δικαίου οι τέσσερις Μεγάλες Δυνάμεις που συμμετείχαν σε αυτήν δεν μπορούν να δεσμεύουν τα κράτη που έχουν απαιτήσεις εναντίον της Γερμανίας”. Καταλήγει, έτσι, στο συμπέρασμα ότι η Συμφωνία του Λονδίνου του 1953 εξακολουθεί να δεσμεύει τη Γερμανία και ως εκ τούτου, οι απαιτήσεις της Ελλάδας παραμένουν “ισχυρές και σε εκκρεμότητα”
Αυτό που πρέπει να αναγνωρίσουμε στο ελληνικό κράτος αυτή τη φορά είναι ότι όποιος πήρε την πολιτική πρωτοβουλία σύστασης της εν λόγω ομάδας στο Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, έδρασε με επαγγελματισμό και πολιτική σοβαρότητα. Είναι μεγάλης σημασίας το γεγονός ότι η ομάδα αφέθηκε στο έργο της χωρίς διασπάσεις από τα μέσα ενημέρωσης ή τον δημόσιο πολιτικό λόγο.
Είναι επίσης σημαντικό ότι ήρθε σήμερα στο φως το πόρισμα ώστε να γνωρίζει ο Έλληνας πολίτης την ευθύνη που έχει η ελληνική κυβέρνηση να πράξει τα δέοντα, με τη δέουσα σοβαρότητα και σχέδιο. Ωστόσο επειδή το ζήτημα είναι πρωτίστως πολιτικό και δευτερευόντως νομικό, είναι ιδιαίτερα ανησυχητικά τα δείγματα εξάρτησης που έχει επιδείξει η ελληνική κυβέρνηση και ο υπουργός εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς, στις ΗΠΑ ο οποίος άλλωστε έχει παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο και στο ναυάγιο της συμφωνίας για τον ρωσικό αγωγό. Το αν θα επιδείξει στο επόμενο διάστημα διεκδικητικότητα για τις γερμανικές αποζημιώσεις θα εξαρτηθεί σοβαρά και από την πολιτική στήριξη που θα έχει από τα δυτικά του, όπως οι ΗΠΑ, Γαλλία και η Κομισιόν.
με πληροφορίες από cnn.gr
