Ποια θα είναι τα αντίποινα της Κίνας στον εμπορικό πόλεμο με τις ΗΠΑ; Τώρα που ο Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε την επιβολή δασμών σε προϊόντα εισαγωγής ύψους 50 δισ. δολαρίων για παραβίαση της πνευματικής ιδιοκτησίας των ΗΠΑ, το Πεκίνο ζυγίζει προσεκτικά την απάντηση.
Οι αμερικανικοί δασμοί στοχεύουν σε κλάδους και προϊόντα όπου, σύμφωνα με τις ΗΠΑ, η Κίνα προχώρησε σε κλοπές αμερικανικών τεχνολογιών. Αφορούν, σύμφωνα με τους «Financial Times», τη ρομποτική, τα αεροδιαστημικά, τον σύγχρονο σιδηροδρομικό εξοπλισμό, τα ηλεκτρικά οχήματα κ.λπ.
Η Κίνα απάντησε ήδη με δασμούς ύψους 3 δισ. δολαρίων στις εισαγωγές από τις ΗΠΑ απέναντι στους δασμούς του χάλυβα και του αλουμινίου που είχε αποφασίσει νωρίτερα ο πρόεδρος Τραμπ. Και εξετάζει περαιτέρω βήματα, συμπεριλαμβανομένου ενδεχομένως και του περιορισμού των αγορών κρατικών ομολόγων. Ταυτόχρονα, το Πεκίνο απειλεί ότι αμερικανικοί γίγαντες, όπως οι Apple, Boeing και Intel, που έχουν τεράστια έσοδα από την Κίνα κάθε χρόνο, θα δουν τα παγκόσμια συμφέροντά τους να βλάπτονται από έναν εμπορικό πόλεμο.
Αλλά μέχρι στιγμής η απάντηση της Κίνας στους δασμούς της κυβέρνησης Τραμπ δεν έχει πλήξει τις ΗΠΑ «εκεί που πονάνε». Τα κρατικά ΜΜΕ της Κίνας κρατούν σκληρή γραμμή λέγοντας ότι «τίποτα καλό» δεν θα προκύψει από τον εμπορικό πόλεμο του Τραμπ και προειδοποιούν ότι η Κίνα θα μπορούσε να προχωρήσει σε πολύ οδυνηρά αντίποινα. Τα λεφτά είναι πολλά: οι δύο χώρες πραγματοποίησαν εμπορικές συναλλαγές ύψους 578,6 δισ. δολαρίων το 2016.
Και σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της κυβέρνησης των ΗΠΑ, αυτό το εμπόριο στηρίζει ένα εκατομμύριο αμερικανικές θέσεις εργασίας.
Τι θα μπορούσε να κάνει, λοιπόν, η Κίνα; Υπάρχουν μερικές επιλογές, από καταγγελίες στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου μέχρι εμπάργκο στις αμερικανικές εισαγωγές και πωλήσεις κρατικών ομολόγων των ΗΠΑ.
Η Κίνα λέει ότι οι δασμοί των ΗΠΑ βλάπτουν το παγκόσμιο εμπόριο και έχει ήδη πει ότι θα συνεργαστεί με άλλα μέλη του ΠΟΕ για να υπερασπιστεί τον εαυτό της. Η Κίνα θα μπορούσε, επίσης, να περιορίσει τις εισαγωγές βοείου κρέατος από τις ΗΠΑ. Τον περασμένο Μάιο, ΗΠΑ και Κίνα υπέγραψαν συμφωνία για να επιτρέψουν, μεταξύ άλλων, την επανάληψη των εξαγωγών βοείου κρέατος από τις ΗΠΑ ύστερα από 14 χρόνια. Υπάρχουν όμως συγκεκριμένες απαιτήσεις από τους Κινέζους στις οποίες θα πρέπει να συμμορφωθούν οι εταιρείες βοείου κρέατος των ΗΠΑ.
Αν και αυτό το εμπόριο μόλις ξεκίνησε, η Κίνα θα μπορούσε να αναβαθμίσει αυτά τα πρότυπα υγείας και ασφάλειας κάνοντας τη ζωή πολύ πιο δύσκολη για τις αμερικανικές επιχειρήσεις εξαγωγής βοείου κρέατος που επιδιώκουν να επωφεληθούν από εκατομμύρια κινέζους καταναλωτές της μεσαίας τάξης.
Το Πεκίνο θα μπορούσε επίσης να πει στους κινέζους καταναλωτές να μην αγοράζουν αμερικανικά αυτοκίνητα. Η Κίνα είναι η μεγαλύτερη αγορά επιβατικών αυτοκινήτων στον κόσμο. Μέχρι το 2022 θα συμβάλει σε πάνω από το ήμισυ της παγκόσμιας ανάπτυξης της βιομηχανίας αυτοκινήτων.
Η Κίνα είναι επίσης σταθερά ανάμεσα στις πέντε πρώτες εξαγωγικές αγορές για αμερικανικά αυτοκίνητα και εξαρτήματα αυτοκινήτων, οπότε μια οδηγία από την κυβέρνηση κατά της αγοράς αμερικανικών αυτοκινήτων θα έβλαπτε σοβαρά τους κατασκευαστές στις ΗΠΑ.
Και δεν είναι ανήκουστο για το Πεκίνο να υπαγορεύει τον τρόπο με τον οποίο οι κινέζοι καταναλωτές θα πρέπει να ξοδεύουν τα χρήματά τους. Παράδειγμα, η εταιρεία λιανικών πωλήσεων Lotte Mart της Νότιας Κορέας, η οποία υπέστη τεράστιες απώλειες στην Κίνα εξαιτίας της πολιτικής διαμάχης μεταξύ Πεκίνου και Σεούλ για ένα αμερικανικό αντιπυραυλικό σύστημα.
Η Κίνα θα μπορούσε επίσης να πει στους τουρίστες της να σταματήσουν να επισκέπτονται τις ΗΠΑ. Η Κίνα είναι η κορυφαία τουριστική αγορά παγκοσμίως, με περισσότερους από 130 εκατομμύρια Κινέζους να ταξιδεύουν ανά τον κόσμο κάθε χρόνο – αριθμός που συνεχώς αυξάνεται.
Ξοδεύουν περίπου $260 δισ. ετησίως όταν ταξιδεύουν και ενώ οι πιο δημοφιλείς προορισμοί τους τείνουν να είναι στην Ασία, οι ΗΠΑ έχουν ωφεληθεί επίσης.
Οι κινέζοι τουρίστες αναμένεται να ξοδέψουν 450 δισεκατομμύρια δολάρια για διακοπές και ψώνια στο εξωτερικό έως το 2025, οπότε οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να χάσουν πολλά αν το Πεκίνο τους καλέσει να μην ταξιδέψουν στην Αμερική.
Και τέλος, οι Κινέζοι θα μπορούσαν να πουλήσουν μερικά κρατικά αμερικανικά ομόλογα. Η Κίνα κατέχει περισσότερο από ένα τρισεκατομμύριο δολάρια δημόσιου χρέους των ΗΠΑ.
Έχει απειλήσει να πουλήσει αμερικανικά κρατικά ομόλογα και στο παρελθόν – και πολλοί ανησυχούν ότι με αυτό το επίπεδο δημόσιου χρέους σε κινεζικά χέρια, το Πεκίνο θα μπορούσε να έχει μόχλευση στην οικονομία των ΗΠΑ.
Αλλά η αλήθεια είναι ότι ακόμη και αν η Κίνα πουλούσε το αμερικανικό χρέος, πιθανότατα θα το αγόραζαν άλλες χώρες.
Στην πραγματικότητα, η Κίνα δεν θέλει να ξεσπάσει εμπορικός πόλεμος με τις ΗΠΑ. Εάν γίνει κάτι τέτοιο, δεν θα χάσουν μόνο το Πεκίνο και οι ΗΠΑ. Η ευρύτερη περιοχή της Ασίας θα μπορούσε να υποφέρει εξαιτίας του τρόπου με τον οποίο είναι συνδεδεμένες οι παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού.
Μέχρι τώρα ο Τραμπ δεν ήταν πραγματικά τόσο σκληρός απέναντι στην Κίνα όσο έλεγε στην προεκλογική του εκστρατεία – εν μέρει επειδή χρειάζεται το Πεκίνο για να πείσει τη Βόρεια Κορέα να εγκαταλείψει την επιθετική πυρηνική στρατηγική της.
Αλλά καθώς αυξάνεται η πίεση εν όψει των ενδιάμεσων εκλογών για το Κογκρέσο τον Νοέμβριο, ο Τραμπ θα μπορούσε να αποφασίσει ότι τώρα είναι η στιγμή να προωθήσει αποφασιστικά την πολιτική του «Πρώτα η Αμερική».