Πριν μερικές μέρες έκανε το γύρο του διαδικτύου η είδηση πως αποφυλακίστηκε η Βίκυ Σταμάτη. Η είδηση δεν επιβεβαιώθηκε, ωστόσο όποιος κάνει τον κόπο να διαβάσει σχόλια αναγνωστών σε διάφορα μπλογκς συναντά την ίδια και την ίδια προτροπή: «Τιμωρείστε τη βλαχάρα»!
Πράγματι η νεοπλουτίστικη συμπεριφορά της εν λόγω κυρίας που ψώνιζε από τους πιο ακριβούς οίκους αλλά έφερνε φρέσκα αβγά από το χωριό της καταγωγής της, το Ζέλι Φθιώτιδας στην Αθήνα με… ταξί, έχει εξοργίσει και δικαιολογημένα την κοινή γνώμη. Ωστόσο κάποια στιγμή οφείλουμε να αναρωτηθούμε: ένας άνθρωπος πρέπει να τιμωρείται για την καταγωγή του; Πρέπει να τιμωρείται επειδή αγόραζε Chanel, Dior, Luis Vuitton και Hermes ή επειδή «έντυνε» το σπίτι της στα Christofle; Ή πρέπει να τιμωρείται βάση αδιάσειστων αποδείξεων για την τέλεση παράνομων πράξεων;
Η αλαζονεία και το κιτς μπορούν ασφαλώς να χαρακτηρίζουν έναν άνθρωπο. Αλλά τελικά είναι χαρακτηριστικά ποινικά κολάσιμα; Τα σημειώνω όλα αυτά διότι πρέπει να κάνουμε την αντιδιαστολή ανάμεσα σε πρακτικές και συνήθειες που μπορεί να μας εξοργίζουν ή να προκαλούν την ηθική μας και στην τέλεση συγκεκριμένων αδικημάτων όπως περιγράφονται με σαφήνεια στην ποινική δικονομία.
Αυτή η διάκριση είναι πολύ ουσιαστική για την ορθή απονομή της δικαιοσύνης. Ειδικά σε μια συγκυρία κατά την οποία λόγω της κρίσης και των αδιεξόδων, ζητείται όλο και περισσότερο αίμα στην αρένα. Σε καμία περίπτωση δεν θέλω να κάνω τον συνήγορο της Βίκυς Σταμάτη. Είναι όμως μείζον θέμα για το νομικό μας πολιτισμό το εάν η δικαιοσύνη θα απονέμεται με βάση την τέλεση συγκεκριμένων αδικημάτων ή με βάση διάφορες γαργαλιστικές ιστορίες που αναπαράγονται στα ΜΜΕ.
Ο δρόμος αυτός είναι επικίνδυνος. Κι αν σήμερα λέμε «δεν βαριέσαι, καλά να πάθει», επειδή αφορά τη Βίκυ Σταμάτη που αγόραζε από γνωστό κατάστημα της Πατριάρχου Ιωακείμ εσώρουχα αξίας 6.000 ευρώ, αύριο μπορεί να αφορά τον οποιονδήποτε πολίτη θα κρίνεται όχι με βάση αν διέπραξε κάτι παράνομο αλλά το πώς φαίνεται μια πράξη του στα μάτια της κοινής γνώμης, μέσα από τη διαμεσολάβηση των ΜΜΕ.
Η ανθρωποφαγία, ο κανιβαλισμός και ο φθόνος ποτέ δεν βγαίνουν σε καλό. Δημιουργούν ένα κλίμα νοσηρότητας που ροκανίζει τις σταθερές που πρέπει να υπερασπίζεται κάθε ευνομούμενη πολιτεία. Το να γίνουμε ζούγκλα είναι πολύ εύκολο. Το δύσκολο είναι να υπερασπιστούμε τη νομιμότητα και τον πολιτισμό. Για αυτό είναι ευθύνη της ίδιας της δικαστικής εξουσίας να δείξει ξεκάθαρα τα όρια ανάμεσα στο τι η ίδια αξιολογεί ως ποινικά κολάσιμη πράξη και τι είναι κουτσομπολιό για την εκτόνωση του πλήθους.