Η Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ αναμένεται να επικυρώσει σήμερα το νέο σύστημα διάσωσης των ευρωπαϊκών τραπεζών, το οποίο ουσιαστικά στέλνει τον λογαριασμό διάσωσης στις εθνικές κυβερνήσεις. Δηλαδή, όποιες χώρες έχουν κεφάλαια να σώσουν τις τράπεζές τους με την συνδρομή των μετόχων και των καταθετών τους έχει καλώς. Όποιες δεν έχουν, όπως η Ελλάδα, θα υποχρεώνονται να τις …κλείσουν.
Το σχέδιο που εγκρίθηκε χθες στο Eurogroup για τη χρηματοδότηση της διάσωσης ή εκκαθάρισης προβληματικών τραπεζών, αποτέλεσε νίκη του Βερολίνου καθώς έκλεισε για το ορατό μέλλον για ανακεφαλαιοποίηση τραπεζών μέσω του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης (ESM). Συμφωνήθηκε η σύσταση Εθνικών Ταμείων Εκκαθάρισης που θα χρηματοδοτηθούν από συνεισφορές των τραπεζών και το 2025 θα συγχωνευθούν στο Ενιαίο Ταμείο Εκκαθάρισης που θα έχει συγκεντρώσει έως τότε κεφάλαια 55 δισ. ευρώ. Κατά τη διάρκεια της μεταβατικής αυτής περιόδου, εάν κάποιες τράπεζες έχουν πρόβλημα, θα είναι οι εθνικές κυβερνήσεις που θα επωμιστούν τον λογαριασμό των διασώσεων με κρατικά κεφάλαια. Εάν οι εθνικοί πόροι (από τράπεζες και κρατικό προϋπολογισμό) δεν επαρκούν, τότε το ενδιαφερόμενο κράτος είτε μπορεί να ζητήσει επείγον δάνειο από τα Ταμεία Εκκαθάρισης άλλων χωρών ή να προσφύγει στον ESΜ για λήψη δανείου υπό αυστηρούς όρους (σύναψη Μνημονίου), κατά το μοντέλο της Ισπανίας.
Το μοναδικό παραθυράκι που αφήνεται για χρήση των κεφαλαίων του ESM πέραν αυτού του ασφυκτικού πλαισίου είναι η αόριστη αναφορά σε ένα «κοινό δίχτυ ασφαλείας» (common backstop) που θα εξειδικευθεί κατά τη μεταβατική περίοδο και θα «διευκολύνει τον δανεισμό» του Ενιαίου Ταμείου Εκκαθάρισης. «O ESM δεν είναι μια γενική πιστωτική γραμμή για όλους, ούτε θα μετεξελιχθεί σε κάτι τέτοιο», ξεκαθάρισε ο Σόιμπλε.
Βέβαια ο δαιδαλώδης αυτός συμβιβασμός στο ECOFIΝ, άφησε για τους ευρωπαίους ηγέτες σήμερα να καθορίσουν ποιος θα αποφασίζει εάν μια τράπεζα είναι βιώσιμη (άρα χρήζει ανακεφαλαιοποίησης) ή όχι (άρα πρέπει να εκκαθαριστεί) και με ποια διαδικασία. Οι προτάσεις προβλέπουν μια χρονοβόρο και πολύπλοκη διαδικασία, ενώ είναι ένα θέμα που πρέπει να λυθεί εντός 24ώρου. Το ερώτημα είναι αν οι «27» θα τα βρουν.