Γράφει η Χρυσάνθη Πάσσά*
Είναι γνωστό σε όλους το άγχος που νιώθουν οι μαθητές κατά τη διάρκεια των εισαγωγικών εξετάσεων. Άλλωστε οι περισσότεροι από εμάς το έχουμε βιώσει και γνωρίζουμε καλά ότι είναι ένα συναίσθημα που δύσκολα ξεχνιέται. Τα προβλήματα αρχίζουν όμως όταν το άγχος από φυσιολογικό μετατρέπεται σε παθολογικό. Και αυτό είναι κάτι που συμβαίνει αρκετά συχνά, καθώς η ίδια η κοινωνία δε δίνει σημασία στη διαδικασία της μάθησης και τα θετικά της, αλλά αντίθετα εστιάζει στην απόκτηση μιας καλύτερης θέσης. Αν λάβουμε δε υπ’όψιν και την ανασφάλεια για την επαγγελματική αποκατάσταση, ιδιαίτερα λόγω κρίσης, αντιλαμβανόμαστε το πόσο αυξάνονται τα επίπεδα άγχους.
Από τη μια πλευρά λοιπόν, έχουμε το φυσιολογικό άγχος που μας κινητοποιεί να δώσουμε το 100% του εαυτού μας και να καταβάλλουμε τη μέγιστη δυνατή προσπάθεια. Έτσι λοιπόν αυξάνονται οι πιθανότητες να επιτύχουμε τους στόχους μας. Είναι μια θετική συναισθηματική αντίδραση γνωστή και ως “δημιουργικό” άγχος. Από την άλλη όμως, έχουμε το παθολογικό άγχος που μας κάνει δυσλειτουργικούς. Επηρεάζει την απόδοση του ατόμου, ακόμα και την ικανότητα του να ανταποκριθεί σε καθημερινές δραστηριότητες. Θα ακούσετε πολλά παιδιά να χρησιμοποιούν τη λέξη “υποφέρω” για να περιγράψουν την κατάσταση που βιώνουν. Η ανάγκη να ανταποκριθούν στον ανταγωνισμό αλλά και τις απαιτήσεις των γονέων τους τα κάνει πολλές φορές να χάνουν τον έλεγχο της κατάστασης, ακόμα και όταν είναι άριστα προετοιμασμένα.
Το άγχος μπορεί να επηρεάσει τη γνωστική ικανότητα του ατόμου, να του δημιουργήσει αδυναμία συγκέντρωσης ή ακόμα και να φτάσει κάποιους σε σημείο να τα παρατήσουν. Δεν είναι λίγες οι φορές που μαθητές παθαίνουν μπλακ άουτ και δεν μπορούν να γράψουν τίποτα. Οι παραπάνω δυσκολίες οδηγούν σε μείωση της αυτοπεποίθησης. Για να μην αναφέρουμε σωματικά συμπτώματα όπως ναυτία, πονοκέφαλοι, ταχυκαρδία, πόνοι στο στομάχι, τρέμουλο, αίσθημα δύσπνοιας και άλλα.
Σημαντικό είναι για μαθητές που νιώθουν έτσι να αφιερώνουν 15 λεπτά στο να παίρνουν βαθιές εισπνοές εκπνοές, κάνοντας θετικές σκέψεις. Επιπλέον, πρέπει να ξεκουράζονται και να τρέφονται σωστά. Κατά τη διάρκεια των εξετάσεων επίσης, βοηθητικό είναι να ξεκινάνε από τα θέματα που γνωρίζουν πολύ καλά. Καλό είναι και να μοιραστούν με κάποιον ενήλικα ή συνομήλικο την αγωνία τους, γιατί μια κουβέντα μπορεί να τους προσφέρει ανακούφιση. Τέλος, είναι χρήσιμο να κατανοήσουν ότι ακόμα και αν τα αποτελέσματα δεν είναι αυτά που θα ήθελαν, δεν πρέπει να απογοητεύονται. Όταν υπάρχει θέληση, όλοι βρίσκουμε την άκρη για να επιτύχουμε τους στόχους μας και να προχωρήσουμε.
* Η Χρυσάνθη Πασσά είναι ψυχολόγος.
