Γράφει ο Κωνσταντίνος Παντελής
Η αποχώρηση της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση κινδυνεύει να υπονομεύσει τη νέα στρατηγική άμυνας της Ευρώπης, λίγες ημέρες πριν οι κυβερνήσεις των κρατών-μελών του ΝΑΤΟ και της ΕΕ υπογράψουν σύμφωνο-ορόσημο για την αντιμετώπιση μιας σειράς από απειλές από τη Ρωσία μέχρι τη Μεσόγειο, σύμφωνα με αξιωματούχους.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι Ηνωμένες Πολιτείες σχεδιάζουν να χρησιμοποιήσουν δύο ξεχωριστές συνόδους κορυφής της ΕΕ και του ΝΑΤΟ τις επόμενες ημέρες για να προωθήσουν τις μεταρρυθμίσεις των δύο βασικών πυλώνων της ασφάλειας της Δύσης, με στόχο τη μείωση της εξάρτησης της Ευρώπης από την Ουάσιγκτον στη γειτονιά της.
«Τα πράγματα θα είναι πολύ πιο δύσκολα», δήλωσε ανώτερος αμυντικός αξιωματούχος που εμπλέκεται στη συνεργασία ΕΕ-ΝΑΤΟ. «Το ΝΑΤΟ έχει προετοιμαστεί για τη σύνδεση με μια ισχυρότερη Ευρωπαϊκή Ένωση, και όχι για να λειτουργήσει ως μια προεπιλογή για ένα αποδυναμωμένο, διαιρούμενο μπλοκ».
Βρισκόμενη αντιμέτωπη με μια πιο επιθετική Ρωσία, μια μεταναστευτική κρίση και κράτη σε κρίση στα σύνορά της, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να «δράσει αυτόνομα εάν και όταν κριθεί απαραίτητο», θα δηλώσει η επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ Federica Mogherini ενώπιον των ηγετών της ΕΕ σήμερα Τρίτη, καθώς θα παρουσιάζει ένα πενταετές παγκόσμιο στρατηγικό σχέδιο.
Αυτό το συμβολικό βήμα, το οποίο καλεί τις κυβερνήσεις να συντονίσουν τις αμυντικές δαπάνες τους, έχει ισχυρή υποστήριξη από τη Γερμανία και τη Γαλλία. Εντούτοις, ενδέχεται να μην αποδώσει τα αναμενόμενα χωρίς τη Βρετανία, η οποία έχει το μεγαλύτερο στρατιωτικό προϋπολογισμό της ΕΕ.
Όντας μία από τις πέντε χώρες της ΕΕ με τη δυνατότητα να διοικήσει οικονομικά μια υπερπόντια στρατιωτική αποστολή, η Βρετανία έχει συμβάλει τα μέγιστα στις υπό την ηγεσία της ΕΕ επιχειρήσεις, καταβάλλοντας περίπου 15% του κόστους και παρέχοντας τα αναγκαία εφόδια.
Επί του παρόντος, η Βρετανία οδηγεί επίσης την εκστρατεία για την καταπολέμηση της πειρατείας στο πλαίσιο της «Επιχείρησης Atalanta», της αποστολής της ΕΕ στο Κέρας της Αφρικής, διαθέτοντας πλοία που περιπολούν στη Μεσόγειο και δεσμεύοντας στρατεύματα για τις ομάδες μάχης της ΕΕ, αν και οι τελευταίες δεν έχουν αναπτυχθεί ποτέ μέχρι σήμερα.
Οι προτάσεις της Mogherini προς τους ηγέτες της ΕΕ θα περιλαμβάνουν και μια πρόσκληση για συνεργασία των υπό την ηγεσία της ΕΕ αποστολών με μια νέα ευρωπαϊκή συνοριοφυλακή για τον έλεγχο των μεταναστευτικών ροών. Κάτι τέτοιο βέβαια φαντάζει δυσκολότερο χωρίς τα βρετανικά πλοία.
«Τα όσα κάνει η Βρετανία είναι μείζονος σημασίας», δήλωσε ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Jens Stoltenberg και συμπλήρωσε «Η Βρετανία είναι ο μεγαλύτερος πάροχος ασφάλειας στην Ευρώπη».
Μολοταύτα, φοβούμενη περί των σχεδίων δημιουργίας ενός στρατού της ΕΕ, η Βρετανία έχει αντισταθεί στη στενότερη ευρωπαϊκή αμυντική συνεργασία. Ο Βρετανός Υπουργός Άμυνας Michael Fallon είχε δηλώσει στο ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters νωρίτερα αυτό το μήνα: «Κανείς δεν θέλει να δει τα στρατεύματά του να ελέγχονται από τις Βρυξέλλες».
Κάποιοι ελπίζουν ότι, χωρίς το Λονδίνο να μπλοκάρει τα σχέδια της ΕΕ, η Γαλλία και η Γερμανία θα μπορούσαν να ηγηθούν μιας «κοινής αμυντικής ένωσης», όπως τη χαρακτηρίζει το Βερολίνο, για την ανάπτυξη και την κοινή χρήση των αμυντικών δυνατοτήτων. Αξίζει να σημειωθεί, ότι η Γαλλία έχει προωθήσει ήδη την ιδέα δημιουργίας ενός στρατιωτικού αρχηγείου της ΕΕ, ανεξάρτητου από το ΝΑΤΟ, για την εκτέλεση και τον συντονισμό των ευρωπαϊκών αποστολών.
Πηγή: Reuters