Ένα «αστρικό φυτώριο» που είναι γνωστό ως «Νεφέλωμα Ταραντούλα» κατέγραψε το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb της NASA, αποκαλύπτοντας άγνωστα μέχρι σήμερα χαρακτηριστικά της πιο ενεργής περιοχής παραγωγής αστέρων στην γαλαξιακή μας κοινότητα.
Επίσημα γνωστό ως 30 Δοράδος (επειδή βρίσκεται στον αστερισμό Δοράς), το νεφέλωμα ονομάστηκε έτσι επειδή -σύμφωνα με τους επιστήμονες που το παρατήρησαν- μοιάζει με το διάσημο είδος αράχνης, την ταραντούλα.
Χιλιάδες νεαρά αστέρια, μακρινοί γαλαξίες και η λεπτομερής δομή των δομών αερίου και σκόνης του νεφελώματος καταγράφηκαν για πρώτη φορά χάρη στα υψηλής ανάλυσης υπέρυθρα όργανα του διαστημικού τηλεσκοπίου.
Ο κύριος απεικονιστής του τηλεσκοπίου, Near-Infrared Camera (NIRCam) έδειξε ότι η κοιλότητα στο κέντρο του νεφελώματος δημιουργήθηκε από την ακτινοβολία που μεταφέρεται από τους αστρικούς ανέμους, οι οποίοι προέρχονται από ένα σμήνος νεαρών αστέρων μεγάλης μάζας και τα οποία εμφανίζονται ως ωχρές μπλε κουκκίδες.
Ο φασματογράφος εγγύς υπερύθρου του Webb (NIRSpec), ο οποίος αναλύει τα μοτίβα του φωτός για να προσδιορίσει τη σύνθεση των αντικειμένων, απαθανάτισε ένα νεαρό αστέρι να αποβάλλει ένα νέφος σκόνης γύρω του. Το άστρο αυτό θεωρούνταν προηγουμένως ότι βρισκόταν σε μεταγενέστερο στάδιο σχηματισμού.
Η περιοχή απεικονίστηκε επίσης με τη χρήση του μέσου υπέρυθρου οργάνου (MIRI), το οποίο χρησιμοποιεί μεγαλύτερα μήκη κύματος της υπέρυθρης ακτινοβολίας για να διαπεράσει τους κόκκους σκόνης που απορροφούν ή σκορπίζουν μικρότερα μήκη κύματος.
Σε αυτό το φως, τα νεαρά καυτά αστέρια του σμήνους, «ξεθωριάζουν» και οι ψυχρότερες περιοχές γίνονται πιο ευδιάκριτες, αποκαλύπτοντας πρωτόγνωρα σημεία φωτός μέσα στο «αστρικό φυτώριο», τα οποία είναι πρωτοαστέρες που εξακολουθούν να κερδίζουν μάζα.
Οι αστρονόμοι μελετούν το Νεφέλωμα Ταραντούλα λόγω της χημικής του σύνθεσης που είναι παρόμοια με αυτή των γιγαντιαίων περιοχών σχηματισμού άστρων που παρατηρήθηκαν μερικά δισεκατομμύρια χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη, μια περίοδο που ονομάζεται «κοσμικό μεσημέρι», όταν ο σχηματισμός των άστρων κορυφώθηκε. Σε απόσταση μόλις 161.000 ετών φωτός, το συγκεκριμένο νεφέλωμα αποτελεί ένα παράδειγμα αυτής της ακμάζουσας περιόδου της κοσμικής δημιουργίας.
Το τηλεσκόπιο Webb θα δώσει στους επιστήμονες τη δυνατότητα να παρατηρήσουν μακρινούς γαλαξίες από την εποχή του «κοσμικού μεσημεριού» και να τη συγκρίνουν με τις παρατηρήσεις του νεφελώματος, ώστε να κατανοήσουν τις ομοιότητες και τις διαφορές.
Το τηλεσκόπιο Webb λειτουργεί από τον Ιούλιο και είναι το ισχυρότερο διαστημικό τηλεσκόπιο που έχει κατασκευαστεί ποτέ.
