Γράφει ο Γιώργος Χατζημάρκος*
Ποιο είναι τελικά το σημείο στο οποίο διαφωνούμε σχετικά με την απόφαση που πάρθηκε στο τελευταίο Eurogroup για την “σωτηρία” της Κύπρου ;
Ο καθένας από εμάς στο παραπάνω ερώτημα πιθανόν να δώσει διαφορετική απάντηση, που θα εκφράζει την προσωπική του άποψη.
Το κούρεμα ως επιλογή, η εφαρμογή του μοντέλου bail in, σε αντίθεση με το μοντέλο bail out, το ποσοστό του κουρέματος, ο διαχωρισμός της Λαϊκής Τράπεζας σε καλή και κακή, η μεταφορά των ποσών με τα οποία χρηματοδοτήθηκε από τον Ευρωπαϊκό μηχανισμό ELA η Λαϊκή Τράπεζα στην Τράπεζα Κύπρου, η εξίσωση των καταθέσεων με την αγορά ομολόγων ;
Είναι τόσα πολλά τα σημεία στα οποία μπορεί κανείς να σταθεί και να ασκήσει κριτική, αλλά τελικά το ερώτημα που τίθεται αμείλικτο είναι το εξής : Πόση σημασία έχει το τεχνικό σκέλος μίας δολοφονίας.
Για τους ποινικολόγους, αυτό έχει μεγάλη αξία γιατί μπορεί να καθορίσει την υπερασπιστική τους γραμμή και να επηρεάσει σημαντικά το ύψος της ποινής που θα επιβληθεί στον κατηγορούμενο. Για τους ποινικολόγους όμως και μόνο. Διότι, για αυτούς που πήραν την σχετική απόφαση για την Κύπρο, δεν θα υπάρξει και δεν προβλέπεται καμία διαδικασία ελέγχου.
Η Κύπρος, ως οικονομική οντότητα εκτελέστηκε. Η Κυπριακή οικονομία έχει μπροστά της μόνο ύφεση και είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν θα ξαναβρεθεί ποτέ στα υψηλά που γνώρισε στο πρόσφατο παρελθόν. Βέβαια όταν πεθαίνεις μόνο οικονομικά, έχεις πράγματι ελπίδα να ορθοποδήσεις κάποια στιγμή στο μέλλον. Το δεύτερο ερώτημα που τίθεται είναι πλέον το εξής : Η Κύπρος πέθανε μόνο σαν οικονομία ;
Η εφημερίδα Guardian επέλεξε αναφερόμενη στον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκο Αναστασιάδη, τον χαρακτηρισμό Dead Man Walking. Δυστυχώς δεν είμαι σίγουρος για το τι μπορεί να περιμένει ένας λαός του οποίου ηγείται ένας Dead Man. Ο φόβος σε σχέση με την Κύπρο, αλλά και τον Ελληνισμό γενικότερα, δεν είναι πια οικονομικός αλλά κυρίως και πρωτίστως πολιτικός. Ίσως, και μακάρι να μην είναι έτσι, και Εθνικός.
Η περιοχή μας έχει εκκρεμότητες που ενδιαφέρουν πολλούς περισσότερους από τους άμεσα μόνο εμπλεκομένους. ΑΟΖ Ελλάδος, ΑΟΖ Κύπρου και βεβαίως Κυπριακό. Το παιχνίδι για πολλούς, και θα συμφωνήσω μαζί τους, λέγεται Γεωπολιτικό. Προφανώς δεν είμαι ειδικός, αλλά κάνω μια πολύ απλοϊκή σκέψη που μου φαίνεται λογική, ότι δηλαδή είναι μάλλον πολύ δύσκολο να κερδίσεις, σε οποιοδήποτε σκληρό αγώνα αγωνίζεσαι γονατισμένος.
Το επιχείρημα για το ξέπλυμα χρήματος στην Κύπρο μου φαίνεται πολύ φτηνό, ειδικά όταν χρησιμοποιείται από εκπροσώπους χωρών που έχουν πολύ μεγαλύτερη ειδίκευση, όχι μόνο στο πλύσιμο, αλλά και στο στέγνωμα και στο σιδέρωμα.
Το σχέδιο Ανάν προσπάθησε να δώσει διέξοδο, με την οπτική βεβαίως περί διεξόδου που είχαν οι συντάκτες του σχεδίου, πριν από αρκετά χρόνια, σε ζητήματα που μέχρι και σήμερα παραμένουν άλυτα. Η απόρριψη του σχεδίου Ανάν ήταν ένα πραγματικό ΟΧΙ που καμία απολύτως σχέση δεν έχει με το ΟΧΙ που, είτε ευθέως είτε δια της αποχής, δόθηκε ως απάντηση στην πρώτη πρόταση του Eurogroup για την διευθέτηση των προβλημάτων του τραπεζικού κλάδου της Κύπρου.
Είχε ειπωθεί τότε, μετά την απόρριψη του σχεδίου Ανάν, ότι τόσο οι συντάκτες του σχεδίου όσο και οι λοιποί ενδιαφερόμενοι, θα επιχειρούσαν με κάθε τρόπο την επιβολή των αποφάσεων τους μέσω άλλης οδού. Δυσκολεύομαι να πιστέψω ότι αυτά που αποφασίστηκαν για την Κύπρο στο προχθεσινό Eurogroup είναι παντελώς άσχετα με τους βασικούς στόχους του σχεδίου Ανάν και περιορίζονται αυστηρά και μόνο στην αντιμετώπιση του προβλήματος βιωσιμότητας των δύο μεγαλυτέρων τραπεζών της Κύπρου.
Τουλάχιστον σε επίπεδο εξωτερικής πολιτικής και μακροπρόθεσμων στρατηγικών επιδιώξεων, οι Αγγλοσάξονες διακρίνονται από μία σταθερότητα που εμείς, εντυπωσιασμένοι από την πολιτική του λεβέντικου ζεμπέκικου, δεν είδαμε και δεν είχαμε ποτέ.
Όχι μόνο η δική μας γειτονιά αλλά και η ευρύτερη περιοχή βρίσκεται στο στάδιο του επανασχεδιασμού της εδώ και μερικά χρόνια. Στην Αίγυπτο, στην Λιβύη, στην Συρία έγιναν σοβαρές “επεμβάσεις”. Αλλού με αφορμή την δημοκρατία και αλλού με αίτιο τον θρησκευτικό φονταμενταλισμό, η διαδικασία των “τακτοποιήσεων” βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη και είναι βέβαιο ότι, αν δεν ήρθε ακόμα η σειρά μας, θα έρθει πολύ σύντομα.
Όσο αυτά γίνονται στην γειτονιά μας, εμείς κινούμαστε ακόμα στην λογική των μύθων που πλάσαμε για να περάσουμε ευχάριστα την εθνική εφηβεία μας. Η εφηβεία τελειώνει πάντα με την προσγείωση στην πραγματικότητα και με αποφάσεις που επηρεάζουν πλέον το υπόλοιπο του βίου.
Η δική μας εφηβεία, μας οδηγεί στο μεγάλο γήπεδο και στον μεγάλο αγώνα γεωπολιτικών συμφερόντων με αντιπάλους παίκτες που έχουν αυστηρές εθνικές ατζέντες και κανένα ενδοιασμό να χρησιμοποιήσουν οποιοδήποτε μέσο και όπλο για τις υπηρετήσουν. Η δική μας αγωνία τελειώνει, αν όχι αύριο, το πολύ στις επόμενες εκλογές. Η δική μας στάση καθορίζεται από το εσωτερικό λαϊκό αίσθημα που διαμορφώνεται από πουλημένα ΜμΕ. Η δική μας οπτική περιορίζεται στην ανάλυση εφήμερων δημοσκοπικών ευρημάτων.
Η επόμενη μέρα της λύσης του τραπεζικού προβλήματος της Κύπρου, βρίσκει την Ευρώπη πιο φοβισμένη και ανήσυχη από την προηγούμενη. Είναι άραγε τόσο λίγοι και ανίκανοι οι Ευρωπαίοι ηγέτες ή επέλεξαν αυτό τον δρόμο γιατί υπηρετεί τις δικές τους, αυστηρά εθνικές και διόλου Ευρωπαϊκές, ατζέντες ; Νομίζω ότι η απάντηση σε αυτό το ερώτημα έχει ήδη δοθεί στην συνείδηση των περισσοτέρων πολιτών αυτού του άψυχου πλέον σώματος που λέγεται Ευρωπαϊκή Ένωση.
Προσωπικά, δεν έχω κανένα ενδοιασμό ως προς το ότι πλησιάζει και η “τελική λύση” στα ιδιαίτερα ζητήματα της περιοχής μας.
Και το δυσκολότερο για εμάς, είναι ότι θα κληθούμε να διαλέξουμε.
Υ.Γ.: Σε ποια άλλη χώρα θα ήταν πρώτη είδηση η αναπάντητη κλήση του Προέδρου Χριστόφια στον Βλαντιμίρ Πούτιν ; Στο κάτω-κάτω, μπορεί απλά ο σύντροφος να είχε το τηλέφωνο του στην σίγαση στην διάρκεια κάποιας σύσκεψης. Σε όλους μας έχει συμβεί αυτό.
* Ο Γιώργος Χατζημάρκος είναι επικεφαλής της μείζονος αντιπολίτευσης στο Δήμο Ρόδου.